Morgunblaðið - 01.09.1999, Qupperneq 34

34 D MIÐVIKUDAGUR 1. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐTAL
Ný fískimiölsverksmiðja Óslands á Höfn í Hornafírði reynist vel
Fjárfestingin grund-
vallast á auknu hráefni
„VIÐ vorum svo heppnir að fá einn
farm af Húnaröstinni við lok vertíð-
arinnar til að reynslukeyra verk-
smiðjuna. Það gekk vel, ekkert kom
upp á og mengunarvamabúnaður-
inn stóð fyrir sínu,“ segir Björn
Traustason, verksmiðjustjóri hjá
fiskimjölsverksmiðjunni Óslandi
ehf. á Höfn í Homafh-ði. Ósland
byggði nýja verksmiðju síðastliðinn
vetur og tók í notkun við lok vertíð-
ar. Síðan hefur ekkert verið brætt
þar sem engin sumarloðna hefur
veiðst og nú er beðið eftir að sfldar-
vertíðin hefjist og hugsanlega
haustvertíð á loðnu.
Fyrirtækið sem rak fiskimjöls-
verksmiðjuna varð gjaldþrota fyrir
nokkmm áram og þá eignuðust
Borgey hf., útgerðarfélag Hún-
arastar og Skinney hf. verksmiðj-
una. Borgey eignaðist síðar hluta
Húnarastar og átti verksmiðjuna að
80% hluta á móti 20% hlut Skinn-
eyjar og á síðasta ári keyptu Olíufé-
lagið og fleiri fjárfestar hlut Bor-
geyjar. Nýjasta breytingin í hlut-
hafahópnum er sameining Skinn-
eyjar og Borgeyjar.
Komið á tíma
A undanfömum árum hefur verið
keypt nokkuð af nýjum búnaði í
bræðslu Óslands ehf. „En nú er
gamla verksmiðjuhúsið komið á
tíma, orðið ónýtt, auk þess sem
kröfur era gerðar um mengunar-
vamabúnað. Akveðið var að byggja
~r nýtt hús, enda ekki vit í öðra,“ segir
Bjöm. Húsið var byggt í vetur og
keyptir loftþurrkarar, pressa og
sjóðari, auk nýs innmötunarbúnað-
Starfræksla nýrrar
fískimj ölsverksmiðju
✓
Oslands ehf. á
Hornafírði hefur
gengið vel, fíann stutta
tíma sem hún hefur
______starfað eftir
______endurnýjun._______
Verksmiðjustjórinn sér
fram á bjarta tíma og
segir Helga Bjarnasyni
að hugsanlegt sé að fá
fleiri útgerðir inn í
fyrirtækið til að
tryggja betur
hráefnisöflun.
ar og mengunarvamabúnaðar.
Bjöm segir að þetta sé fyrsti hluti
endurnýjunar verksmiðjunnar, eftir
sé að endumýja hluta vélanna og
koma upp mjöltumum. Gamla verk-
smiðjan er því rekin samhliða þeirri
nýju. Bjöm segir að það gangi með
samtengingu tölvukerfanna. Hann
segir engar ákvarðanir hafa verið
teknar um hvenær ráðist verði í
næsta áfanga endumýjunarinnar.
Kostnaður við þennan fyrsta
áfanga nemur um 420 milljónum kr.
Verksmiðjan var gangsett undir
lok loðnuvertíðar í vor, eins og áður
segir, og reyndist vel, að sögn
Bjöms. Starfsmenn fyrirtækisins
vinna nú að undirbúningi næstu
vertíðar.
Mikinn reyk og lykt lagði yfir
Höfn frá gömlu verksmiðjunni í
vissum vindáttum. Nú á það að vera
úr sögunni. Bjöm segir að mengun-
arvamabúnaðurinn virki rétt.
„Reykurinn hverfur og lyktin verð-
ur í lágmarki. Við erum með nýja
aðstöðu, húsnæði og tæki, og að lok-
inni vertíð var allt þrifið vel og
vandlega. Þannig verður það í fram-
tíðinni og það dregur eins mikið úr
lykt og mögulegt er,“ segir verk-
smiðjustjórinn.
Þarf að auka hráefnið
Borgey og Skinney ráða yfir 3%
loðnukvótans og 15-20% sfldarkvót-
ans og leggja allan þann afla sem
ekki fer tfl frystingar eða söltunar
upp hjá Óslandi. Auk þess hefur
verið tekið á móti afla af skipum
fleiri útgerða. Bjöm segir Ijóst að
verksmiðjan þurfi meira hráefni,
fjárfestingin hafi grundvallast á því.
Hins vegar séu útgerðimar almennt
orðnar tengdar fískimjölsverk-
smiðjum og erfitt að bjóða í ein-
staka farma. Telur Bjöm hugsan-
legt að fá fleiri útgerðir inn í félagið
til að tryggja betur hráefnisöflun.
Ósland hefur mest brætt úr 56
þúsund tonnum af hráefni á einu
ári. Það sem af er þessu ári hefur
verksmiðjan tekið við 33 þúsund
tonnum. Ekki var hægt að gera bet-
ur þar sem engin sumarveiði var á

MADE IN THE USA
«
The United States is a leader in
high quality industrial, electronic,
and marine equipment for the
commercial fishing industry.
Many U.S. manufacturers and
products are represented at the
' í ',1 . HmMKSS' Icelandic Fisheries Exhibition
-L toCwttUKKEKUmm. mÆ 1999
COMMERCIAIT
SERVICE í Pick up a free brochure at the
United States ofAmerica
Department ofCommerce
Bandaríkin eru leiðandi framleiðendur á gæðavöru á sviði
iðnaðar, raftækni og útgerðar fyrir sjávarútveginn.
Margir bandarískir framleiðendur
og vörur þeirra
verða kynntar á íslensku
sjávarútvegssýningunni 1999.
Náðu þér í bækling
okkar á sýningunni.
I(I:I AM)I( FlSHERIES FXIIIBITIOM
1 999
1 ■ 4 SEPThMBBR 1999
Sniiirinu, Kö<iv«*«/ur. /íí/wiiiI
Sponsored by: Economic/Commercial Section, American Embassy, Laufásvegur 21,
101 Reykjavík, Phone: (354) 562-9100, Fax: (354) 562-9139, www.usa.is
Morgunblaðið/Golli
Tómlegt er um að litast um þessar mundir í nýju bræðsiunni hjá Birni
Traustasyni, verksmiðjustjóra hjá Óslandi ehf. á Höfn. Ekkert hefur
verið brætt frá því í vor en Björn vonast eftir góðri síldarvertíð.
loðnu. „Vonandi verður góð sfldveiði
í haust. Og hugsanlega loðnuvertíð í
haust, af því hún veiddist ekki í
sumar. Það hefur reyndar ekki
gerst lengi en loðnan er best á þess-
um tíma,“ segir Björn Traustason.
Miklar sviptingar
Ósland vinnur að endumýjun
verksmiðjunnar á erfíðum tíma í
greininni. Verð á afurðum lækkaði
gífurlega á vertíðinni. Til að mynda
lækkaði mjölverð úr 550 í 300 sterl-
ingspund tonnið og lýsið úr 820 í
300 dollara tonnið. „Þetta era engar
smásviptingar og það er erfitt að
standa í fjárfestingum við þessar
aðstæður. Hráefnisverð lækkaði á
móti en það gerðist bara of seint.
Reynslan sýnir að hráefnisverðið
hækkar með afurðaverðinu en
lækkar hægar þegar verðfall verður
á mörkuðum. En þetta stefnir aftur
í rétta átt, afurðaverðið smályftir
sér.“
Bjöm segir að það hjálpi upp á
sakimar að í nýju verksmiðjunni sé
framleitt mun verðmætara mjöl en í
þeirri gömlu. Og hann er bjartsýnn
á framtíðinna, segir ekki annað
hægt í nýrri og glæsilegri verk-
smiðju.
Fiskeldi vex stöðugt
fískur um hrygg
FULLTRÚAR frá 17 Evrópuríkj-
um hittust á dögunum í Westport á
Norður-írlandi tfl að taka þátt í ráð-
stefnu samtaka evrópskra fiskeldis-
framleiðenda. Þetta er í þrítugasta
og fyrsta sinn sem samtökin hittast
til skrafs og ráðagerða.
Ágætt ástand í laxinum
Framleiðsla á laxi fór í 500 þúsund
tonn. Mesta aukningin í framleiðslu
var í Skotlandi, Færeyjum og Nor-
egi. Verð á laxinum hefur farið
hækkandi og líta framleiðendur
bjartsýnisaugum til framtíðar. Lík-
ur eru á því að Bandaríkja- og
Japansmarkaður eigi eftir að
stækka töluvert á næstu áram.
Framleiðsla á stóram silungi
jókst um 15 þúsund tonn á síðasta
ári. Framleiðslan var alls um 90
þúsund tonn. Helsta ástæða hækk-
unarinnar var aukning í framleiðslu
hjá Norðmönnum og Svíum. Verð á
stóram silungi fóra lækkandi á síð-
asta ári miðað við 1997. Um 230
þúsund tonn vora framleidd af
minni silungi á síðasta ári. Verð á
honum fór lækkandi líkt og á stærri
silungi. Ráðstefnugestir voru sam-
mála um það að erfið tíð væri í sil-
ungseldi. Verð hefur verið lágt á
meðan framleiðslukostnaður hefur
stigaukist, sérstaklega vegna hærra
verðs á vatni.
Áll og flatfiskur
framleiðsla á áli var um 10 þúsund
tonn á síðasta ári. Verð á álnum
hafa farið lækkandi vegna aukins
innflutnings á frosnum ál frá Kína.
Evrópumarkaðurinn virðist mettur
og Japanir kaupa minna af álnum
en áður.
Framleiðsla á flatfiski, sérstak-
lega sandhverfu og lúðu, hefur auk-
ist lítillega. Talið er að miklir mögu-
leikar felist í lúðueldi í framtíðinni.