Morgunblaðið - 13.11.1999, Qupperneq 6
6 LAUGARDAGUR 13. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Margrét Frímannsdóttir endurkjörin formaður Alþýðubandalagsins
„Þörf á upplýstri um-
ræðu um aðild að ESB“
LANDSFUNDUR Alþýðubanda-
lagsins stendur yfir á Hótel Loftleið-
um um helgina. A setningarfundi í
gærkvöldi var lýst kjöri Margrétar
Frímannsdóttur sem formanns Ai-
þýðubandalagsins til næstu tveggja
ára. I setningarræðu sinni hvatti hún
flokksmenn til að samþykkja aðild að
Samfylkingunni. Samstaða félags-
hyggjufólks væri öflugasta vopnið til
að koma á breytingum í átt til jafnað-
ar, réttlætis og lýðræðis í landinu.
Hún kvað þörf er á upplýstri umræðu
um aðild að Evrópusambandinu.
Samfylkingin má aldrei verða ann-
að Alþýðubandalag, Kvennalisti eða
Alþýðuflokkur, sagði Margrét. „Við
erum að fást við það sögulega og
spennandi verkefni að byggja upp
nýja og öfluga hreyfmgu sem á ræt-
ur víða í þjóðfélaginu." Hún sagði
annað að tilheyra stórum flokki en
litlum og því væri brýnt að Samfylk-
ingarfólk tileinkaði sér leikreglur
lýðræðis. Það kæmi jafnt sjónarmið-
um sínum og stefnumálum á fram-
færi sem og hlustaði á og bæri virð-
ingu fyrir sjónarmiðum annarra.
Samstarf við verkalýðs-
hreyfinguna
„Það eru augljóslega komnar upp
nýjar andstæður í íslenskum stjórn-
málum. Annars vegar eru þeir sem
vilja óbreytt ástand á flestum sviðum
þjóðmála, en hins vegar er ný og
vaxandi samfylking félagshyggju-
fólks með skýra framtíðarsýn,“ sagði
Margrét og kvað mikilvægt að þegar
tækist að koma á samstarfi milli
verkalýðshreyfmgarinnar og Sam-
fylkingarinnar.
Þá gagnrýndi Margrét stjórnar-
stefnu núverandi ríkisstjórnar í ræðu
sinni. Stefnuna kvað hún einkennast
af handahófskenndri einkavæðingu
ríkisstofnana og fyrirtækja. Ranglát
skattastefna hefði breikkað efna-
hagsbilið þrátt fyrir tekjuaukningu
ríkissjóðs á undanfórnum árum, auk
þess sem ástandið í byggðum lands-
ins einkenndist af upplausn þar sem
kosið hefði verið að horfa framhjá
neikvæðum félagslegum afleiðingum
kvótakerfisins á byggðir landsins.
Eina af forsendum þess að þjóðin
gæti gert upp hug sinn varðandi að-
ild að Evrópusambandinu sagði
Margrét vera upplýsta umræðu. Til
þess gæti komið að þjóðin þyrfti að
gera upp við sig hvort hún vildi vera
aðili að sambandinu eða ekki og því
væri þörf á að nýta tímann sem best,
afla nauðsynlegra upplýsinga og
standa þannig að verki að allir lands-
menn gætu tekið upplýsta og yfir-
vegaða afstöðu í þessum málum.
Morgunblaðið/Sverrir
Á setningarfundi landsfundar Alþýðubandalagsins í gærkvöldi var lýst endurkjöri Margrétar Frímannsdótt-
ur sem formanns Alþýðubandalagsins og fögnuðu landsfundarfulitrúar því með lófataki.
Það væri því ábyrgðarleysi af
hálfu stjórnmálamanna að _ þagga
niður í umræðunni um stöðu íslands
í Evrópu og forkastanlegt að hrópa
það fólk niður sem kallaði eftir upp-
lýsandi umræðu um þessi mál. Hún
sagði öflun upplýsinga þannig ekki
fela í sér fyrirframgefna afstöðu,
heldur væri það forsenda þess að
fólk gæti myndað sér rökstudda
skoðun.
Sinna þarf umhverfis-
málum heima
í ræðu Margrétar kom einnig
fram að umhverfismálin væru með
mikilvægustu málaflokkum næstu
aldar, en þrátt fyrir framfarir í þeim
málum væri enn langt í land.
Hún sagði ekki vera nóg að sitja
erlenda fundi ef umhverfismálum
væri ekki sinnt heima fyrir. „Við
þurfum að sýná það- í verki hér
heima að við viljum ekki vera eftir-
bátar annarra í þessum efnmn,“
sagði Margrét. „Þegar aðrar þjóðir
taka höndum saman í baráttu gegn
loftslagsbreytingum af mannavöld-
um leggjum við allt kapp á að auka
útblástur þeirra efna sem valda
þessum breytingum. Og reynum
ekki með nokkrum hætti að breyta
lífsháttum okkar í samræmi við þann
vanda sem við er að etja.“
Stóra
fíkniefnamálið
Einum
manni
sleppt
DÓMARI við Héraðsdóm
Reykjavíkur varð ekki við
kröfu lögreglunnar í Reykja-
vík í gær um að framlengja
gæsluvarðhald yfii’ tvítugum
manni, sem setið hefur í
gæsluvarðhaldi í tæpa tvo
mánuði í tengslum við rann-
sókn á innflutnings- og dreif-
ingarþætti stóra fíkniefna-
málsins. Vildi lögreglan fá
manninn úrskurðaðan í gæslu
til 15. mars árið 2000. Eftir
helgina tekur lögreglan af-
stöðu til þess hvort úrskurður
dómara verði kærður til
Hæstaréttar.
Lögreglan lagði fram kröf-
una á grundvelli almannahags-
muna, en ekki rannsóknar-
hagsmuna en dómari taldi þátt
mannsins ekki það mikinn í
málinu að ástæða væri til að
halda honum lengur í gæslu-
varðhaldi á grundvelli al-
mannahagsmuna og gengur
hann því frjáls ferða sinna.
Fílöiefnadeild lögreglunnar
hefur fengið alls tíu menn úr-
skurðaða í gæsluvarðhald, en
eftir úrskurð dómara í gær
sæta níu menn gæslu að kröfu
hennar.,
Þingsályktunartillaga um Fljótsdalsvirkjun lögð fram
Ekki reiðubúnir
til lagabreytinga
Tilboð
vikunnar
ÆVISAGA EINARS BENEDIKTSSONAR
II. bindi ævisögu þessa merka
skálds, athafna- og lífslistamanns
eftir Guðjón Friðriksson.
The Conran Octopus
Decorating Book
Verð áður 4.980 kr.
Making faces
Gildir tit miðvikud. 17. nóv 1999
Nýjar bækur
daglega
& Eyniundssoii
Austurstræti 5111130 • Kringlunni 533 1130
UMRÆÐUR hefjast á Alþingi í
næstu viku um þingsályktunartil-
lögu iðnaðarráðherra um framhald
framkvæmda við Fljótsdalsvirkjun.
Stjómarandstöðuflokkarnir hafa
opinberlega lýst sig andvíga tillög-
unni að því leyti að þeir telji að fara
eigi fram formlegt mat á umhverfis-
áhrifum virkjuninnar.
I athugasemdum með tillögunni
segir að framkvæmdavaldshafi hafi
ekki heimild til þess að ákveða að
virkjunin skuli fara í formlegt mat á
umhverfisáhrifum og ríkisstjómin
sé ekki reiðubúin til að beita sér
fyrir lagabreytingu í þeim efnum,
enda gæti slík lagasetning haft í för
með sér bótaskyldu ríkissjóðs gagn-
vart virkjunaraðilanum. Breyting á
lögum á Alþingi sé það eina sem
geti afturkallað tilskilin leyfi fyrir
virkjuninni og fyrir slíkri lagasetn-
ingu sé ríkisstjómin ekki heldur til-
búin að beita sér, þar sem slík laga-
setning fari í bága við eignarréttar-
ákvæði stjómarskrárinnar og hefði
í för með sér bótaskyldu ríkissjóðs
gagnvart Landsvirkjun.
Þingsályktunartillaga iðnaðar-
ráðherra um framhald fram-
kvæmda við Fljótsdalsvirkjun er
lögð fyrir Alþingi ásamt fjölmörg-
um skýrslum og gögnum. Ber þar
fyrst að nefna skýrslu Landsvirkj-
unar um umhverfisáhrif fram-
kvæmdarinnar, sem greint var ítar-
lega frá í Morgunblaðinu í gær. Að
auki er lögð fram greinargerð frá
Orkustofnun um orkuöflun fyrir ál-
ver í Reyðarfirði, skýrsla frá Þjóð-
hagsstofnun um þjóðhagsleg áhrif
álversins og athugun Nýsis á samfé;
lagslegum áhrifum álversins. I
þingsályktunartillögunni segir að á
gmndvelli þeirra gagna „lýsir Al-
þingi yfir stuðningi við að haldið
verði áfram framkvæmdum við
Fljótsdalsvirkjun," samanber lög
um raforkuver, samning ríkisstjórn-
ar og Landsvirkjunar og lög um
Landsvirkjun.
Deilt um ágæti
vatnsaflsvirkjana
I athugasemdum við þingsálykt-
unartillöguna kemur fram að deila
hafi staðið meðal þjóðarinnar um
framkvæmd Fljótsdalsvirkjunar.
Þar segir að það sé alkunna að bæði
hérlendis og erlendis greini menn á
um ágæti vatnsaflsvirkjana. Fylgj-
endur slíkra virkjana bendi á að
æskilegt sé að framleiða rafmagn úr
vatnsafli þar sem slík framleiðsla
hafi ekki í för með sér losun gróður-
húsalofttegunda og að verið sé að
nýta endumýjanlegar orkulindir.
Amdstæðingar vatnsaflsvirkjana
leggi hins vegar áherslu á að slíkum
virkjunum geti fylgt neikvæð um-
hverfisáhrif, einkum vegna uppi-
stöðulóna.
„Báðum þessum sjónarmiðum
hefur verið hreyft upp á síðkastið í
tengslum við umræður um fram-
kvæmdir við Fljótsdalsvirkjun. Þá
hefur því og verið haldið fram í um-
ræðunni að eðlilegt sé og jafnvel
lögskylt að framkvæmdir við Fljóts-
dalsvirkjun sæti mati á umhverfis-
háhrifum samkvæmt lögum nr.
63/1993, um mat á umhverfisáhrif-
um. Einnig hefur því verið hreyft að
stjómvöldum og Alþingi sé heimilt
að afturkalla eða breyta þeim heim-
ildum til virkjunarinnar sem þegar
hafa verið veittar.“
Aðrir virkjunarkostir gæfu
1.500 gígavattstundir
I fylgiskjölum tillögunnar er
mælt með framkvæmdinni. Það er
meðal annars gert í skýrslu Lands-
virkjunar um umhverfisáhrif virkj-
unarinnar þar sem segir að neikvæð
áhrif á náttúru og umhverfi yfir-
vinni ekki þann mikla þjóðhagslega
ávinniiíg sem verði af virkjuninni.
í greinargerð Orkustofnunar
kemur fram að tiltækir séu aðrir
virkjunarkostir en Fljótsdalsvirkj-
un, sem gætu gefið um 1.500 gíga-
vattstundir á ári af raforku fyrir
árslok 2003. Þar af kæmu þó ein-
göngu um 600 gígavattstundir á ári
frá virkjunum á Norður- og Austur-
landi. Af því dregur stofnunin þá
meginniðurstöðu að aðeins með þvi
að reisa Fljótsdalsvirkjun verði
unnt að tryggja 120 þúsund tonna
álveri í Reyðarfírði orku fyrir árs-
lok 2003.
---------------------
Gjaldþrot Óss hf.
Samþykktar
kröfur námu
227 millj.
SKIPTUM í búi steypustöðvarinnar
Óss hf. í Garðabae er lokið en fyrir-
tækið var tekið til gjaldþrotaskipta
7. mars 1991. Lýstar og samþykktar
kröfur í búið námu 227 mÚljónum
króna. Samkvæmt úthlutunargerð
greiddust að fullu forgangskröfur að
fjárhæð 3.605.613 en upp í almennar
kröfur greiddust 7.641.318 kr.
Stærstu kröfuhafar í búið voru
tollstjóraembættið með 44 milljóna
kr. kröfu, Sementsverksmiðjan með
36 milljónir kr., Landsbanki íslands
með 26 milljónir kr. og Gjaldheimt-
an í Reykjavík með 25 milljónir
króna.
Skiptastjóri í búinu var Jóhann
H. Níelsson hæstaréttarlögmaður.