Morgunblaðið - 26.03.2000, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
SUNNUDAGUR 26. MARS 2000 37*
Krummahólana. Hún tók vel á móti
manni hvemig sem á stóð. Hún hafði
þann hæfileika að hvar sem hún fór
um var snyrtilegt, allt var á sínum
stað. Oft hef ég dáðst að því hvað
hún amma var dugleg að fylgjast
með bamabömum og langömmu-
bömum sínum. Hún vissi alltaf hvað
öll hennar böm vom að gera.
Þakka þér, amma, fyrir góðu
stundirnar í Hólmgarðinum. Þessar
stundir sem skiptu óharðnaðan
ungling miklu máli. Þakka þér fyrir
alla þá þolinmæði sem þú hafðir yfir
að ráða.
Guð blessi minningu þína.
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesús, í þína hönd,
síðast þegar ég sofea fer
sitji Guðs englar yfir mér.
(Hallgr.Pét.)
Bryndís Björk.
Með bros á vör, í góðu skapi,
ánægð og sátt við sjálfa mig, lífið og
tilveruna. Og jafnframt mjög þakk-
lát fyrir það hversu rík kona ég er,
yndisleg börnin, góðir foreldrar,
ótrúlegir bræður og frábær eigin-
maður. Tilgangurinn með lífinu er
sá að vera hamingjusamur og vera
sáttur við það sem maður á og hefur
hverju sinni.
Já, svona vel leið mér í hvert
skipti og svona hugsaði ég í hvert
skipti þegar ég kom frá minni yndis-
legustu ömmu, henni Asu Björns.
Amma var góður vinur, hún hlustaði
á mann, sagði sínar skoðanir án þess
að hika, gat jafnvel stundum móðg-
að mann nett. „Helga mín,“ sagði
hún í eitt skiptið, „þú hefur nú bætt
á þig nokkrum kílóum en það er nú
minnsta málið fyrir þig, þú skokkar
þau bara af þér, annars er allt í lagi
að vera svoÚtið mjúkur." Amma sá
eitthvað jákvætt í öllum hlutum.
Stundum þegar gigtin eða eitthvað
annað var að angra hana sagði hún
ég er miklu betri í dag en í gær. Hún
amma er hetjan mín, ég sagði það
oft við hana að ég mundi vilja vera
eins og hún, allavega vilja líkjast
henni á einhvem hátt en maður
kemst ekki með tæmar þar sem hún
var með hælana. En eins og við vit-
um öll þá er batnandi manni best að
lifa.
Á seinni áram brallaði amma ým-
islegt heima á daginn. Þegar hún
vaknaði byrjaði hún nú oftast á því
að að taka lýsi, borða hafragraut og
drekka smákaffisopa með. Hún
puntaði sig, lagaði hárið á sér svo
flott að maður hélt alltaf að hún væri
nýkomin úr lagningu, svo var það
punkturinn yfir iið, Baby lotion sem
hún bar á sig, það var hennar upp-
áhaldskrem.
Amma hlustaði mikið á Ríkisút-
varpið, þá sérstaklega framhalds-
sögurnar. Uppáhaldssjónvarpsþátt-
urinn hennar ömmu.var Leiðarljós
sem hún hafði mjög gaman af. Einn-
ig fyldist amma ágætlega með
íþróttum og safnaði jafnvel úrklipp-
um af ýmsum viðburðum, jafnt
tengdum íþróttum, stjórnmálum
sem öðru áhugaverðu.
Amma var mikið fyrir að hreyfa
sig, hún fór út að ganga hvernær
sem veður leyfði en annars tók hún
stutta æfingu í stigaganginum, labb-
aði nokkrar ferðir upp á sjöttu hæð
og tók svo létta sturtu á eftir.
Amma hefur lifað tímana tvenna
svo hún var ekkert mikið fyrir það
að hlusta á unga fólkið kvarta yfir
smámunum eins og hún kallaði það.
Amma var lánsöm kona, eignaðist
fimm heilbrigð börn. Fæðingarnar
gengu misvel og sagði amma mér
frá því að hún hefði verið með slæm-
ar hríðir í tæpa viku. Aðframkomin
bað hún til guðs og sagði: „Leyfðu
mér að deyja eða hjálpaðu mér.“
Það leið ekki langur tími þangað til
að barnið skorðaði sig og kom í
heiminn. Já, hún amma var trúuð
kona og gekk svo sannarlega á guðs-
vegum sem kom henni oft til hjálp-
ar.
Nú ertu dáin, elsku besta amma
mín, nú sé ég þig ekki aftur í þessu
jarðlífi en ég veit með vissu að þú ert
hér hjá okkur og fylgist með okkur
öllum bömunum jafnt sem barna-
börnunum o.s.frv. Við amma töluð-
um um það að þegar hún kveddi
þennan heim þá ætlaði hún nú að
reyna að láta mig vita af sér öðru
hvoru. Ég mun halda áfram að segja
sögurnar sem þú sagðir okkur
ömmubörnunum á svo skemmtileg-
an hátt. Hver man ekki eftir sögunni
af Hólmari og skessunni.
Ég ætla að varðveita minningu
ömmu minnar með því að reyna að
líkjast henni á sem flestan hátt með
jákvæðri hugsun og góðu skapi. Og
tel ég víst að amma hefði viljað að
allir sem hún þekkti hefðu góða
skapið, kærleikann og jákvæðni að
leiðarljósi í lífinu.
Ég bið góðan guð að varðveita
minningu ömmu sem mér þótti svo
innilega vænt um. Ég á eftir að
sakna þín mikið, elsku amma, þú
verður ávallt í mínum huga og vil ég
kveðja þig með fallegri bæn:
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesús, í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji Guðs englar yfir mér.
(H.P.)
Helga Sigmundsdóttir.
Elsku amma.
Þetta er mín síðasta kveðja til þín.
Á þeirri stundu fannst mér vel við
hæfi að byrja á einu kveri úr Háva-
málum:
Deyrfé,
deyja frændur,
deyrsjálfuriðsama.
En orðstír
deyr aldregi
hveim er sér góðan getur.
Fyrir þá sem kynntust þér mun
þinn orðstír aldrei deyja, því betri
manneskju hef ég aldrei kynnst. Það
sem ég man best eftir í þínu fari var
þín jákvæða hugsun. Þrátt fyrir
slæma líkamlega heilsu, varst þú
alltaf jafn jákvæð og lést aldrei bil-
bug á þér finna. Ef maður spurði þig
hvernig þú hefðir það var svarið iðu-
lega „ég er mun betri en í gær“ eða
„ég er mun betri en þegar ég var
sem verst“. Þegar komið var í heim-
sókn var alltaf jafn fínt hjá þér og þú
leist alltaf jafn vel út, brosandi,
þakklát fyrir að vera til og ánægð
með útsýnið úr íbúðinni þinni.
Ef allir væra eins í hugsun og þú,
amma mín, væra ekki mikil vanda-
mál í heiminum. Það sem var ávallt
leiðarljós hjá þér var að fólki í kring-
um þig liði vel. Þegar maður kom í
heimsókn og var leiður yfir hver-
dagslegum vandamálum, fékkst þú
mann til að líta á hlutina í stærra
samhengi, þannig að þegar maður
fór frá þér, var maður búinn að
gleyma þeim vandamálum sem mað-
ur hafði haft.
Þegar ég spurði dóttur mína hvað
það væri sem hún myndi eftir í sam-
bandi við Ásu ömmu, svaraði hún:
„Amma var alltaf svo góð og svo
fékk ég alltaf kakó að drekka úr litla
bollanum." Það var nefnilega fastur
liður, frá því að dóttirin gat drakkið
úr bolla, að þegar komið var til
ömmu skyldi pabbi fá kaffi og litla
daman fékk ávallt kakó úr fínum,
litlum bolla. Lausnin á því að geta
ekki farið í heimsókn til Ásu ömmu
meira, og drekka kakó, var að hún
Stella amma gæti fengið litla boll-
ann. Þetta með litlu bollana var
dæmigert fyrir Ásu ömmu, allir
skyldu fá athygli og öllum skyldi líða
vel í kringum hana.
Ég mun aldrei gleyma þeim
stundum sem við áttum saman, allt-
af var jafn gaman og friðsælt að
vera í þinni návist, maður gat rætt
um alla hluti við þig, þú hlustaðir og
komst með góð ráð. Ég vil þakka þér
fyrir þær stundir sem við áttum
saman. Ég mun sakna þín.
Elsku amma mín, mér þykir svo
vænt um þig. Guð geymi þig.
Hermundur Sigmundsson.
Okkur langar með nokkram orð-
um að minnast þín, elsku amma.
Þegar við lítum til baka hugsum
við um allar þær góðu stundir sem
við áttum með þér. Þú varst alltaf
svo hress, skemmtileg og glettin og
áttir til að koma með skondnar at-
hugasemdir sem hittu svo vel í
mark. Sjaldan æstir þú þig upp og
vildir gera gott úr öllu, sama hvað
var.
Við minnumst þess hve oft þú
sóttir okkur systkinin niður í
Bræðrapart þegar þú varst að passa
okkur. Eða allar næturnar sem við
fengum að gista hjá þér og afa á
Hjallavegi í svefnpokum á gólfinu í
stofunni sem var alltaf svo fín hjá
þér. Eftir að þú varst flutt í Hólm-
garðinn og þú orðin ein og við orðin
unglingar komum við oft við hjá þér
og það brást aldrei að alltaf vora
miklar kræsingar á borðum.
Þú hafðir í mörg hom að líta og
margt að gera en hafðir þó alltaf
tíma fyrir þína nánustu og aldrei
varstu ánægðari en þegar allur hóp-
urinn var saman kominn og þú gast
tekið myndir af öllum.
Þú kenndir okkur svo margt sem
við munum aldrei gleyma og eigum
við eftir að sakna þín sárt.
Nú ertu farin frá okkur til að hitta
afa hinum megin og við vonum að
þér líði betur, elsku amma.
Guð veri með þér.
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni.
Sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson.)
Hvíl þú í friði.
Linda, Gunnar, Jens,
Rafnar og fjölskyldur.
Við systumar viljum kveðja elsku
bestu langömmu okkar, sem alltaf
var svo góð við okkur, með þessari
litlu bæn sem við fundum í lítilli
bænabók:
Guð, við þökkum þér að í þínum hönd-
um er bæði líf og dauði. Þú annast um
okkur í lífinu, og þú annast líka um
okkur þegar við deyjum.
Við biðjum þig, leyfðu elsku lang-
ömmu okkar sem er farin frá okkur
að vera hjá þér um alla eilífð, svo að
við getum glaðst þó að við séum
sorgmæddar.
Anna Stella Björnsdóttir og
Stella Margrét Magnús-
dóttir.
Kær frænka mín er fallin frá í
hárri elli. I nokkurn tíma hefur hún
legið á sjúkrahúsi eftir áfall í blóð-
rásarkerfinu. Hún fékk hægt andlát
á Landakoti. Þessi frænka mín hef-
ur verið mér einstaklega hjartkær í
sex áratugi eða allt frá því að ég
nokkurra ára gamall fór fyrst vestur
í Dali að Þorbergsstöðum í sumar-
dvöl hjá móður hennar og móður-
systur minni, henni Hólmfríði, og
þeim börnum hennar er ekki höfðu
hleypt heimdraganum. Þar átti ég
síðan áframhaldandi sælustundir í
mörg sumur á fimmta áratugnum.
Ása og Páll, eiginmaður hennar,
ráku þar einnig eigin búskap með
bömum sínum en allur hópurinn bjó
í hinu reisulega íbúðarhúsi á tveim-
ur hæðum og kjallara, er forfaðirinn
Kristján Tómasson, dannebrogs-
maður fyrir ræktunarstörf, hafði
byggt af miklum stórhug um alda-
mótin 1900. Það hún stendur ennþá.
Ása var næstelst systkinanna
átta. Foreldrar hennar, Hólmfríður
og Björn Magnússon, höfðu ung haf-
ið sambúð sína á Þorbergsstöðum
hjá foreldram Hólmfríðar, Bene-
dikti Bjarna Kristjánssyni og Mar-
gréti Steinunni Guðmundsdóttur.
Það mun hafa verið árið 1911. Þau
Hólmfríður eignuðust þar þrjár
dætur og einn son. Á Vígholtsstöð-
um bjuggu foreldrar Ásu á áranum
1917-1925 og þar bættust í barna-
hópinn þrír synir. Yngsti sonurinn
fæddist síðan á Þorbergsstöðum
1932. Frá árinu 1925 til ársins 1937
bjuggu þau í Skógsmúla. Á því ári
urðu þær breytingar á Þorbergs-
stöðum að Hólmfríður og Björn tóku
við ábúðinni og að hluta til Ása og
Páll. Árið eftir lést Björn af slysfor-
um og Hólmfríður hélt þá áfram
búrekstrinum með nokkram bama
sinna. Þessi ábúð fjölskyldnanna
stóð síðan fram undir lok fimmta
áratugarins, en þau fluttu suður á
höfuðborgarsvæðið og bjuggu
lengst af eftir það í Reykjavík.
Ása var rúmlega tvítug er hún
giftist Páli Rögnvaldssyni úr Saur-
bænum í Dölum vestur. Þau hófu
búskap sinn að Staðarhóli þar í sveit
en fluttu eftir eitt ár að Þorbergs-
stöðum eins og áður segir. Páll and-
aðist árið 1976. Þau eignuðust fimm
dugleg mannkostaböm er nú syrgja
móður sína ásamt mökum sínum og
afkomendum.
Enda þótt ég væri hjá Hólmfríði
þessi sumur mín ungur á Þorbergs-
stöðum var samgangur slíkur að ég
var líka einn af fólkinu hennar Ásu
og hans Palla. Ása var alla tíð hin
góða, ljúfa, broshýra og hláturmilda
frænka. Stjómsemi hennar var
óbein, aldrei reiddist hún svo ég
muni, en þó vissu allir að eigi tjóaði
að haga sér í trássi við hennar vilja.
Öll kynni var henni vora einstaklega
góð. Afstaða manns til hennar mót-
aðist með þessum hætti strax á unga
aldri og var hin sama eftir það, þótt
árin liðu og aldur færðist yfir. Sömu
sögu geta aðrir samferðamenn
hennar án efa sagt. Síðar urðu sam-
skiptin einnig í brúarvinnunni við
Þjórsá árið 1950, er Páll starfaði
undir verkstjóm föður míns utan
dyra og Ása vann í eldhúsinu undir
stjórn móður minnar innan dyra.
Frá þessum tíma minnist maður
þess hversu auðvelt Ásu var að spá í
kaffibollana og spilin. Þar nutu sín
hin góða greind og það frábæra inn-
sæi, er hún bjó yfir og sú gæska og
tillitssemi, er hún ávallt sýndi öðr-
um á lífsleiðinni. Margir nutu frá-
sagnarhæfileika hennar, ljóðakunn-
áttu og hennar eigin bundins máls.
Þama starfaði stór hópur manna á
öllum aldri, þá ekki síst ungir skóla-
sveinar. Þeir nutu þessa margir
hverjir og minnast frístundanna hjá
Ásu í brúarvinnunni.
Tengslin við Ásu vora ávallt jafn
einlæg þótt fundir yrðu stopulli með
áranum. Maður minnist þess þegar
hún tók þátt í undirbúningi að komu
bróður míns Benedikts fró Dan-
mörku úr framhaldsnámi með brúði
sína danska í íslenskum veðraham í
janúarbyrjun árið 1952. Mér hlotn-
aðist sú ánægja að vera ökukennar-
inn hennar er hún um fimmtugt lét
til skarar skríða að fá ökupróf og
kaupa sér bfl. Þá var ekki slöku sleg-
ið við. Ég var mættur heima hjá
henni á Hjallaveginum um sexleytið
á morgnana og að loknum aksturs-
tímanum fór hún í sína vinnu rúm-
lega sjö. I framhaldi af þessu ók hún
af öryggi í mörg ár.
Samskiptin við Ásu skildu alltaf
eftir sig ljúfar tilfinningar vegna
mannkosta hennar, glaðværðar og
einlægni. Það vora einstök hughrif
sem því fylgdu hinn 29. apríl fyrir 10
áram á Hótel íslandi, þegar nær 700
skyldmenni okkar og makar þeirra
áttu þess kost að hylla hana, þá 77
ára, með því að syngja með henni
gamla, vinsæla lagið og vísuna: „Ég
enn er ung í anda/hef ánægju af
Bjarna Bö/og læt ekki á mér standa/
þótt ég sé sjötíu og sjö.“ Slíkt féll vel
að góðri lund Ásu. Þetta fjölmenna
mót „Þorbergsstaðaættarinnar“, er
stóð frá hádegi fram yfir miðnætti,
var þó ekki haldið sérstaklega henni
til heiðurs. Tilviljun réði dagsetn-
ingunni. Formóðirin skv. þá útgef-
inni ættarskrá var Ása Egilsdóttir .
(1829-1897) en forfaðirinn Kristján
Tómasson (1844-1907), er bjuggu á
Þorbergsstöðum. Ása þessi var
skörangur mikill ekki síður en
Kristján, og nafnið hennar hefur
verið ákaflega vinsælt hjá afkom-
endum hennar og reyndar vísar
annað fomafn mitt til þess. Ásurnar
allar hafa verið þessu gæðamerki
brenndar, allar með tölu að ég held.
Kærleikur systkinanna, barna
Hólmfríðar, hefur verið mikill alla
tíð. Þau hafa staðið saman í blíðu og
stríðu. Andlát föðurins var þeim öll-
um áfall. Ása var systkinum sínum ■
sem önnur móðir frá unga aldri. Það
helgaðist ekki einungis af því að hún
var ögn eldri en hin, heldur ekki síð-
ur meðfæddum hæfileikum til um-
önnunar, þolinmæði og lagni. Þessa
hafa þau ætíð minnst og töldu þau
öll að næst foreldranum ættu þau
henni mest að þakka. Til Ásu mátti
alltaf leita eftir styrk og stoð og
huggun. Vandamenn og vandalausir
nutu þessa í ríkum mæli.
Ása var í því litla námi sem títt
var til sveita á hennar uppvaxtarár-
um. Hún nam við Húsmæðraskól-
ann á Staðarfelli en mestrar kennslu
naut hún í lífsins skóla og þar náði
hún frábæram árangri okkur öllum,
skyldum og óskyldum, til hagsbóta.
Hún lifði miklar þjóðlífsbreytingar.
Hún mundi fæðingu bróður síns
frostaveturinn mikla 1918, er gufan
frá heitu vatninu til að þvo hvítvoð-
ungnum í baðstofunni þéttist við
loftið og lak síðan niður aftur. Hún
hafði lifað tímana tvenna og hennar
góða minni geymdi þá reynslu.
Minningin um Teitrúnu Ásu
Björnsdóttur mun ávallt lifa með
mér og ótal fleiram og draga fram
hina bestu eiginleika í mannssálinni.
Ástvinum sendum við Sigrún sam-
úðarkveðjur. Blessuð sé minning-"
hennar og hafi hún þökk fyrir allt og
allt.
Grétar Áss Sigurðsson.
Kveðja frá bræðrum
Elsku sæla systir mín,
sártvarþigaðmissa.
Eg vildi feta í fótspor þín,
faðma þig og kyssa.
Ofurblítt þú elskaðir
afkomendur þína.
Um þig aldrei stóð neinn styr,
þín stóra sál mun skína.
Þú varst okkar sólarsýn,
svipinn Ijúfa kenni.
Vertu sæl - við söknum þín.
Siggi, Árni og Benni.
(Ben. Björnsson.)
TRYGGVI
HARALDSSON
+ Tryggvi Har-
aldsson fæddist í
Kerlingardal í Mýr-
dal 25. febrúar 1918.
Hann lést á Hjúkrun-
arheimilinu Sunnu-
hh'ð í Képavogi 25.
febrúar sfðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Képavogs-
kirkju 3. mars.
Svava og kona mín
Olga, vora æskuvin-
konur og hófust mín
kynni af Tryggva þeg-
ar ég kynntist konu
minni. Sú vinátta hefur haldist síðan.
Tryggvi reyndist okkur hjónum vel,
enda var hann einstaklega góður
drengur. Þegar við voram að byggja
okkur hús kom hann óbeðinn til að
hjálpa og ekki gat hann setið á sér að
koma upp í Svínadal og hjálpa okkur
við sumarbústaðinn.
Þetta er bara lítið brot af því sem
hann gerði fyrir okkur. Já, þar er
margs að minnast eftir hálfrar aldar
vinskap. Margar ferðir fóram við
saman um landið. Það væri of langt
mál að telja þær allar
upp. Þó verð ég að
minnast á eftirminni-
lega ferð um Vestfirði
sem byrjaði í Bjarka-
lundi í slagveðursrign-
ingu þar sem við tjöld-
uðum, en um morg-
uninn var komið
sólskin sem hélst alla
ferðina.
Alltaf var tekin jafn
rausnarlega á móti
manni hvort sem var á
Borgarholtsbraut eða
uppi í Mosfellsdal í
bústaðnum þeirra sem
var honum svo kær, enda var hann
mikill náttúraunnandi. Hann var iðu-
lega að grisja skóginn eða í garð-*
ræktinni. Þar voru ræktaðar kartöfl-
ur o.fl. grænmeti og rifsber. Hann
var oftast að dytta að bústaðnum eða
i því sem til féll. Já, þær vora margar
hugljúfu stundirnar sem við áttum í
Mosfellsdalnum. Tryggvi var búinn
að tala um að fá að hvílast þar og
horfa yfír dalinn sinn.
Blessuð sé minning þín.
Olga og Sigurður.