Morgunblaðið - 12.07.2000, Blaðsíða 4

4 MIÐVIKUDAGUR 12. JÚLÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Svinabúið Brautarholt hefur hlotið starfsleyfí til þriggja ára
Heimild veitt til þess
að losa úrgang’ í sjó
UMHVERFISRÁÐUNEYTIÐ hef-
ur veitt Svínabúinu Brautarholti ehf.
á Kjalamesi tímabundna heimild til
þess að losa úrgang frá búinu í sjó.
Leyfíð, sem var veitt þann 29. maí
síðastliðinn, gildir til nóvemberloka
á þessu ári og mun Umhverfis- og
heilbrigðisnefnd Reykjavíkur hafa
eftirlit með framkvæmd leyfisins.
Svínabúið Brautarholt er stærsta
svínabú landsins og hefur verið rek-
ið í hátt á annan áratug en talsverð-
ar deilur hafa staðið um rekstur þess
milli Páls Ólafssonar, íbúa jarðar-
innar Brautarholts, annars vegar og
eigenda svínabúsins hins vegar.
I febrúar á þessu ári gerði lög-
maður Páls Ólafssonar alvarlegar
athugasemdir við starfsleyfistillög-
ur fyrir svínabúið, sem samþykktar
höfðu verið af Umhverfis- og heil-
brigðisráði Reykjavíkur. Hann benti
meðal annars á að samkvæmt skil-
yrðum starfsleyfis væri losun á
svínamykju í sjó óheimil en umbjóð-
andi sinn teldi að Svínabúið Brautar-
holt hefði í óleyfi losað þúsundir
tonna af svínamykju í sjóinn við
Brautarholt á ári hverju.
Umhverfisráðuneytið
staðfestir starfsleyfí
Umhverfis- og heilbrigðisnefnd
Reykjavíkur veitti svínabúinu tíma-
bundið starfsleyfi til þriggja ára
þann 29. febrúar síðastliðinn og var
það bundið skilyrðum sem lúta að
hollustuháttum og mengunarvöm-
um við búið.
I kjölfarið bárust umhverfisráðu-
neytinu kærur frá Páli Ólafssyni og
jafnframt frá Svínabúinu Brautar-
holti og óskaði ráðuneytið eftir
umsögnum um kærurnar hjá
Reykjavíkurborg, Heilbrigðiseftir-
liti Reykjavíkur og starfsleyfishafa.
Eftir að umsagnir þeirra höfðu bor-
ist og athugasemdir kærenda ákvað
ráðuneytið að staðfesta úrskurðinn
um starfsleyfið án breytinga.
Krafa um hreinsibúnað
á útblástur
Páll Ólafsson byggði aðalkröfu
sína á því meðal annars á því að ekki
hafi legið fyrir í starfsleyfinu viðun-
andi og strangar mótvægisaðgerðir
sem voru forsenda þess að búið fékk
undanþágu til þess að reisa svínahús
í 325 metra fjarlægð frá íbúðarhúsi
Páls árið 1998, en samkvæmt gild-
andi reglum er kveðið á um 500
metra lágmarksfjarlægð svínahúsa
frá íbúðarhúsi.
I kæru Páls voru meðal annars
gerðar kröfur um að settur yrði upp
hreinsibúnaður á útblástur frá búinu
en fram kemur að loftmengun frá
búinu geri Páli og fjölskyldu hans
allt að því óbærilegt að dvelja í íbúð-
arhúsi sínu.
Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur
segir í umsögn sinni að hugsanlega
verði þess krafist að fyrirtækið setji
upp slíkan búnað þegar starfsleyfi
búsins verður endurskoðað að þrem-
ur árum liðnum. Hins vegar sé slíkur
búnaður líklega hvergi annars stað-
ar í notkun í heiminum og ekki tilefni
til að krefjast jafn mikilla aðgerða að
svo stöddu. Par segir einnig að með
hinum sértæku starfsleyfisskilyrð-
um, sem fram koma í starfsleyfi
Svínabúsins að Brautarholti, hafi
verið komið til móts við kröfuna um
strangar og viðunandi mótvægisað-
gerðir og því standi engin rök eða
efnisatriði til að fallast á kæru Páls.
Lagaheimildir skorti
til strangra skilyrða
í kæru starfsleyfishafa kemur
meðal annars fram að lagaheimildir
skorti til þess að gera strangari
kröfur til búsins en það geti staðið
undir.
í umsögn Heilbrigðiseftirlits
Reykjavíkur kemur meðal annars
fram að kærendur hafi sótt um und-
anþágu frá fjarlægðarmörkum og
fengið hana gegn því að taka á sig
strangar og viðunandi mótvægisað-
gerðir til þess að koma í veg fyrir
lyktarmengun frá búinu. Því megi
segja að kærendur hafi meðvitað
ákveðið að setja svínabúið niður á
stað sem kallaði á strangar mótvæg-
isaðgerðir. Einnig segir að ekkert í
máli kærenda bendi til þess að þeim
sé fjárhagslega óyfirstíganlegt að
mæta þeim kröfum sem koma fram í
starfsleyfinu.
Báðir aðilar gera
athugasemdir við leyfið
Athugasemdir vegna umsagna
Heilbrigðiseftirlits og annarra aðila
bárust frá kærendum í byrjun sum-
ars. Kærendur voru ekki fullsáttir
við skilyrði starfsleyfis, en á mis-
munandi forsendum. í úrskurði um-
hverfisráðuneytis er hins vegar
kveðið á um að starfsleyfið skuli
standa óbreytt.
í athugasemd Páls segir meðal
annars að umsögn Heilbrigðiseftir-
lits Reykjavíkur staðfesti að ekki sé
fyrii- hendi nægilegt tankrými til
geymslu á svínamykju á búinu og
landrými til dreifingar svínamykju
sé of lítið en ekki liggi fyrir neinar
áætlanir um hvemig nýta megi
svínamykju að öðru leyti. I úrskurði
umhverfisráðuneytisins segir að það
telji eðlilegt að búið fái ákveðinn
frest til þess að koma upp tönkum
sem taki við nægu magni af mykju
og nægjanlegu landrými til þess að
dreifa mykjunni á.
Páll gerir þá kröfu að hin kærða
ákvörðun verði felld úr gildi og
byggir hann kröfu sína á því að
bygging og reksturs svínabús muni
hafa umtalsverð áhrif á hann og fjöl-
skyldu hans og geri jafnframt að
engu margra áratuga búskap hans á
jörðinni.
Búið ekki undirgengist
strangari kröfur
I athugasemdum starfsleyfishafa
kemur meðal annars fram að hann
hafi ekki með nokkrum hætti undir-
gengist eða samþykkt að strangari
kröfur ættu að gilda um rekstur bús-
ins en um annan sambærilegan
rekstur á skipulögðu landbúnaðar-
svæði. Meðal annars er nefnt að með
mælingum á útblæstri frá svína-
búinu þurfi búið að standa fyrir gríð-
ariega kostnaðarsömum rannsókn-
um á búnaði, sem hvergi í heiminum
er krafist að skuli vera til staðar á
svínabúum.
Starfsleyfishafi gerir kröfur um
að tekið verði tillit til athugasemda
hans og hinni kærðu ákvörðun
breytt í samræmi við þær.
I úrskurði umhverfisráðuneytis
kemur fram að það telji heimilt og
skylt að gerðar séu strangari kröfur
um mótvægisaðgerðar vegna meng-
unar frá svínabúinu en ella þar sem
undanþága hafi verið veitt frá þeirri
reglu að svínahús væri í 500 metra
fjarlægð frá íbúðarhúsi og hafi for-
svahsmönnum svínabúsins mátt vera
ljóst að gerðar yrðu strangari kröfur
um mótvægisaðgerðir.
s
ara
ökumaður
ÞRIGGJA ára barn stakk lykli í
kveikjulásinn á bíl mömmu sinnar í
Þverholti í Mosfellsbæ í gær. Barn-
ið fann lykilinn í tösku móður sinn-
ar, sem hafði brugðið sér frá. Bif-
reiðin var í gír og skipti því engum
togum að hún fór af stað og lenti á
húsvegg. Tvö börn voru ibílnum og
hvorugt sakaði. Bíllinn dældaðist
hins vegar að framan og vélarhlíf
skckktist.
Sigurður Tryggvason
á leið til Reykjavíkur
Hjólar 100
kílómetra
á dag
„VIÐ vorum að renna inn í Húna-
þing vestra og ferðin gengur
mjög vel,“ sagði Fríða Sigurðar-
dóttir móðir Sigurðar Tryggva
Tryggvasonar, sem er á leið hjól-
andi til Reykjavíkur. Sigurður,
sem er þrettán ára gamall, safnar
áheitum til styrktar MS-félagi fs-
lands í ferðinni. Hann lagði af
stað frá Akureyri á mánudags-
morgun.
Móðir hans fylgir honum eftir í
bíl og sagði þegar Morgunblaðið
hafði samband við hana í gær að
allt hefði gengið að óskum og
veðrið verið ágætt. „Sigurður
stefnir á að hjóla 100 km á dag og
blæs ekki úr nös. Hann ætlar sér
að vera kominn til Mosfellsbæjar
á fimmtudagskvöld og mun svo
hjóla úr Mosfellsbæ í Perluna í
Reykjavík á föstudagsmorgun.
Félagar í MS-félaginu munu
fylgja honum síðasta spölinn."
Markmið söfnunarinnar er að
koma upp aðstöðu í Reykjavik
fyrir MS-sjúklinga sem búa úti á
landi en þurfa að leita sér lækn-
inga í Reykjavík. Söfnun áheita
stendur yfir fram á föstudag og
er sími söfnunarinnar 5334443.
_____
Morgunblaðið/Jim Smart

Sleipnir gagnrýnir akstur SBK frá Keflavíkurflugvelli
Hóta að gnpa til að-
gerða gegn Flugleiðum
BIFREIÐASTJÓRAFÉLAGIÐ
Sleipnir ætlar að snúa sér til Nor-
ræna flutningamannasambandsins
og biðja um samstöðuaðgerðir gegn
Flugleiðum verði framhald á fólks-
flutningum milli Keilavíkurflugvall-
ar og Reykjavíkur á vegum SBK,
Sérleyfisbfla Keflavíkur. Oskar Stef-
ánsson, formaður Sleipnis, segir að
Kynnisferðir, dótturfyrirtæki Flug-
leiða, sem séð hefur um þessa flutn-
inga, hafi að mestu virt verkfall
Sleipnis, en nú bregði svo við að
SBK, sem sé að hluta í eigu Kynnis-
ferða, hafi hafið flutninga á þessari
leið. Sleipnismenn stöðvuðu ferðir á
vegum SBK í gærmorgun án þess að
til átaka kæmi.
Borgþór Kærnested, sem á sæti í
framkvæmdastjóm Norræna flutn-
ingamannasambandsins, segir að
beiðni um samstöðuaðgerðir hafi
ekki borist frá Sleipni. Hann segir að
aðgerðir gætu falist í því að af-
greiðslu flugvéla frá Flugleiðum á
flugvöllum á Norðurlöndum verði
hætt.
Einar Sigurðsson, upplýsingafull-
trúi Flugleiða, segir að Kynnisferðir
séu hluthafi í SBK og hvorki Flug-
leiðir né Kynnisferðir komi að dag-
legri stjórn eða ákvarðanatöku fyrir-
tækisins, frekar en hjá öðrum
fyrirtækjum þar sem Flugleiðir eru
minnihlutaeigendur. „Það er því
fjarri lagi að þetta hafi eitthvað með
Flugleiðir að gera enda er félagið
ekki með beinum hætti aðili að þess-
ari deilu,“ segir Einar.
Hann segir að hótanir Sleipnis um
að beita fyrir sig Norræna flutninga-
mannasambandinu séu sérkennileg-
ar og hljóti að byggjast á misskiln-
ingi. Misskilningurinn sé sá að SBK
sé í eigu Flugleiða og vinni á vegum
félagsins. Flugleiðfr hafi ekkert með
ákvarðanir SBK að gera.
Fulltrúar Sleipnis og vinnuveit-
enda hafa verið á óformlegum fund-
um hjá ríkissáttasemjara og er búist
við því að boðað verði til fundar síðar
í vikunni. Ellefu lögbannsbeiðnir
hafa verið lagðar fram vegna verk-
falls Sleipnis og hefur síðustu sjö
beiðnunum verið vísað frá. Sýslu-
maður samþykkti fyrstu fjórar
beiðnirnar og er síðar í vikunni að
vænta dómsniðurstöðu frá Héraðs-
dómi Reykjavíkur vegna staðfest-
ingarmáls varðandi lögbannsúr-
skurði gagnvart Austurleið og SBS,
en þau mál fengu flýtimeðferð í Hér-
aðsdómi. Verði lögbannsbeiðnunum
hafnað fjölgar þeim um 30 sem eru í
verkfalli hjá Sleipni. I stéttarfélag-
inu eru 160 manns.
Hvalfjarðargöng
tveggja ára
Tvöfalt meiri
umferð
en reiknað
var með
UMFERÐ um Hvalfjarðargöng hef-
ur verið tvöfalt meiri en upphaflegar
áætlanir gerðu ráð fyrir á þeim
tveimur árum frá því þau voru opn-
uð.
„Samkvæmt rekstraráætlunum
sem gerðar voru áður en fram-
kvæmdir hófust í maí 1996 var gert
ráð fyrir 1.400 bflum að meðaltali á
sólarhring. Sú tala rauk fljótlega upp
og nú fara um 2.800 bflar að meðal-
tali um göngin á sólarhring en um-
ferðin er reyndar mjög misjöfn eftir
árstíma," segir Gísli Gíslason stjóm-
arformaður Spalar, eiganda og
rekstraraðila ganganna.
í upphaflegum áætlunum er gert
ráð fyrir að það taki vegfarendur
tuttugu ár að greiða fyrir göngin
sem þá verði afhent ríkinu. Gísli seg-
ir að þær tímaáætlanir hafi ekki
breyst verulega þrátt fyrir meiri um-
ferð. „Sú gjaldskrá sem við byrjuð-
um með þótti of há. Því lækkuðum
við gjöld í september á síðasta ári en
þá gáfum kost á fleiri afsláttarmögu-
leikum og hækkuðum afslætti. Við
erum því nálægt því greiðsluplani
sem við lögðum upp með. En ef
framhald verður á mikilli umferð og
aðrai- forsendur breytast ekki kann
að vera að greiðslutími styttist.“
Gísli segir breytingar á gjaldskrá
ekki fyrirhugaðar, hvorki til hækk-
unar né lækkunar.
Hraðamyndavélar
í göngin?
Fimm smávægileg umferðar-
óhöpp hafa verið skráð í Hvalfjarð-
argöngum síðan þau voru opnuð. Að
sögn Gísla eru öryggismál í göngun-
um í sífelldri skoðun. „Við höfum
uppfyllt ákveðna staðla og meira til.
En við höfum verið að skoða mögu-
leika á því að auka öryggi og þá helst
með því að koma upp hraðamynda-
vélum. Meginöryggi í göngunum
felst að okkar mati í því að halda um-
ferðarhraða niðri.“