Morgunblaðið - 16.07.2000, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 16. JÚLÍ 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
VIKAN 9/7-15/7
► FYRSTU Ijósmyndir
sem teknar voru á Islandi,
á árinu 1845, eru á sýningu
sem opnuð var um helgina
í Hafnarborg. Myndirnar
eru svokallaðar sólmyndir,
teknar af franska ljós-
myndaranum Des
Cloizeaux.
► ÞINGVALLANEFND
hefur farið fram á að bisk-
up íslands auglýsi ekki að
svo stöddu embætti sókn-
arprests á Þingvöllum, sem
jafnframt er staðarhaldari
íþjóðgarðinum.
► 767 FÍKNIEFNAMÁL
komu upp á landinu í fyrra
og í tengslum við þau voru
890 einstaklingar hand-
teknir. Lögreglan lagði að
meðaltali á hverjum degi
ársins 1999 hald á 114
grömm af hassi, 13,9
grömm af amfetamíni og
20,5 stykki af e-töflum.
► TALSVERÐUR skortur
er á náttúrufræðingum hér
á landi.
► LANDLÆKNIR hvetur
Afföll húsbréfa hafa
aukist úr 9% í 14%
AFFÖLL húsbréfa hafa aukist tals-
vert það sem af er mánuðinum og
voru afföll á nýjasta flokki húsbréfa,
sem mest viðskipti eru með, 14,34%
föstudaginn 7. júlí. Guðmpndur
Bjarnason, framkvæmdastjóri íbúða-
lánasjóðs, sagði að þessi miklu afföll
endurspegluðu hátt vaxtastig í land-
inu. Þrátt fyrir mikil afföll hefur lítið
dregið úr umsóknum um húsbréf.
VÍS hækkaði
iðgjöld um 30%
VÍS, Vátryggingafélag íslands hf.,
hækkaði lögboðin tryggingaiðgjöld
um að meðaltali 30% á mánudag, 10.
júlí. Þá hækkaði félagið kaskótrygg-
ingar um 17,8% að meðaltali.
VÍS fylgir í kjölfar Sjóvár-Al-
mennra, sem tilkynntu viku áður 29%
hækkun lögboðinna bifreiðatrygg-
inga og 15% hækkun kaskótrygg-
inga.
Samhliða iðgjaldahækkunum gerir
VIS breytingar á áhættusvæðum, líkt
og Sjóvá-Almennar.
íslendinga til að halda
vöku sinni gagnvart al-
næmissjúkdómnum, þvf
aukin tíðni lifrarbólgu C
meðal íslenskra fíkniefna-
neytenda geti verið fyrir-
boði um holskeflu nýrra til-
fella þar.
► KARI Stefánsson, for-
stjóri Islenskrar erfða-
greiningar, bað löggjafann
um að hafa í huga gildi
þess að koma hinum sjúku
til hjálpar og þrengja ekki
að möguleikum læknis-
fræðinnar, er hann kom
fyrir nefnd bandarískra
öldungadeildarþingmanna
í Washington.
Skipulagsstjóri
úrskurðar um kísil-
gúrvinnslu í Mývatni
SKIPULAGSSTJÓRI ríkisins féllst
miðvikudaginn 11. júlí á efnisupptöku
á námasvæði 2 í Mývatni að uppfyllt-
um vissum skilyrðum. Hann féllst
hins vegar ekki á vinnslu á svæði 1 en
gerir kröfu um frekari upplýsingar.
Vinnsla á námasvæði 2 er talin
duga verksmiðjunni fyrir hráefni í yf-
ir 30 ár.
Lögum samkvæmt má kæra úr-
skurð skipulagsstjóra til umhverfis-
ráðherra. Kærufrestur er til 16.
ágúst 2000.
Samningaviðræður
í Camp David
EHUD Barak, forsætisráðherra Isra-
els, og Yasser Arafat, leiðtogi Palest-
ínumanna, hófu á mánudag friðarvið-
ræður sínar undir forystu Bills
Clintons Bandaríkjaforseta í Camp
David og hvatti Clinton báða aðila til að
sættast á málamiðlanir í viðræðunum
sem taldar eru munu skera úr um hvort
hægt verði að knýja fram varanlegan
frið fyrir botni Miðjarðarhafs. Viðræð-
ur sendinefnda ísraela og Palestínu-
manna áttu sér stað alla vikuna og hef-
ur lítið frést af framvindu þeirra vegna
skilvirks fréttabanns.
Clinton sagði á upphafsdegi við-
ræðnanna að leiðtogarnir yrðu að horf-
ast í augu við erfiðar spumingar og að
enginn árangur myndi nást án þess að
fallist yrði á grundvallarmálamiðlanir.
Helstu ásteytingarsteinamir í viðræð-
unum nú era framtíðarskipan hins pal-
estínska ríkis, sem ráðgert er að stofna
hinn 13. september nk., stjórnskipan
Jerúsalemborgar og örlög flóttamanna.
Á mánudag stóð Ehud Barak naum-
lega af sér vantrauststillögu sem borin
var upp á ísraelska þinginu og er hon-
um því mikið í mun að ná fram samn-
ingum við Arafat. Hefur hann heitið að
sættast á „sársaukafullar málamiðlan-
ir“ en lýsti því jafnframt yfir að ísra-
elska þjóðin hefði úrslitavald.
13. alþjóða
alnæmisráðstefnan
HÁTT í 30 milljónir bama í þróunar-
ríkjum verða búnar að missa annað eða
bæði foreldri árið 2010 að því er fram
kom á 13. alþjóðlegu alnæmisráðstefn-
unni sem haldín var í Durban í S-Afríku
í vikunni. Voru þjóðir heims, stofnanir
þeirra og fyrirtæki hvött til að samein-
ast í baráttunni gegn alnæmi sem talið
er vera ein helsta ógnin gegn heilsu
manna. Þá kom þar fram að verði út-
breiðsla alnæmisveirunnar jafnhröð í
Asíu og í Afríku muni það hafa alvar-
legar efnahagslegar afleiðingar.
► GERHARD Schröder,
kanslari Þýskalands, fagn-
aði miklum sigri á föstu-
dag er frumvarp stjórnar-
innar um miklar skatta-
lækkanir var samþykkt í
sambandsráðinu, efri deild
þýska þingsins, þótt stjórn-
arflokkarnir hafi þar ekki
meirihluta. Er samþykkt
frumvarpsins sögð vera
mikill sigur fyrir Schröder
en að sama skapi mikið
áfall fyrir Kristilega demó-
krata (CDU) sem viður-
kenndu að niðurstaðan
kæmi sér illa fyrir þá.
► KVIÐDÓMUR í Miami í
Bandarikjunum komst að
þeirri niðurstöðu á föstu-
dag að fimm bandarískum
tóbaksframleiðendum bæri
að greiða alls 145 milljarða
dala, eða andvirði rúmlega
11.000 milljarða /sl. kr., í
skaðabætur til handa Flór-
ídabúum sem veikst hefðu
af reykingum. Tóbaks-
framleiðendur sögðu úr-
skurðinn óraunhæfan og
upphæðirnar allt of háar
og hafa áfrýjað málinu sem
hefur verið lýst sem sögu-
legum áfanga.
► UPPREISNARMENN
úr röðum frumbyggja á
Fídjí-eyjum slepptu á
fimmtudag öllum gíslum
sínum, þeirra á meðal for-
sætisráðherra eyjanna, eft-
ir að ráð æðstu höfðingja
landsins hafði samþykkt
kröfu þeirra um nýjan for-
seta. Ráðamenn í grann-
ríkjum fögnuðu lausn
gísladeilunnar en vöruðu
við því að uppreisnin ætti
eftir að draga dilk á eftir
sér og vöruðu sumir við al-
geru stjómleysi á Fídjí.
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Vegmerkingar endurnýjaðar
UM 3000 km af veglínum á þjóð-
vegakerfínu em endumýjaðar á
hverju sumri. Veglúiur slitna gjarn-
an hratt, sérstaklega þegar snjó-
mokstur er mikill. Eins fara nagla-
dekk illa með línurnar. Á síðustu
ámm hefur Vegagerðin gert til-
raunir með plastefni á miðlmur en
það er mun endingarbetra. Til að
bæta endurskin frá veglínunum er
sjálflýsandi glerperlum bætt út í
plastið. Undir Akrafjalli var í vik-
unni unnið að tilraunum með ný
efni til vegmálunar á vegum Vega-
gerðarinnar og Iðntæknistofnunar.
Meðalrekstrar-
kostnaður fólksbfla
Hækkun
uml 11.000
krónur á
rúmu ári
REKSTRARKOSTNAÐUR bfla
hefur hækkað um 22% frá apríl á
síðasta ári fram til júlíbyrjunar
2000, eða um rúmar 111.000 krón-
ur. Þetta kemur fram í útreikning-
um FIB sem miðast við rekstrar-
kostnað nýs bíls á einu ári.
Forsendur eru þær að bfllinn kosti
1.350.000 kr., vegi 1.050 kg, eyði 9
lítrum af bensíni á hverja 100 km,
sé í tryggingaflokki 2, í eigu eig-
anda í fimm ár og sé ekið 18.000
km á ári. í útreikningunum er
stuðst við meðaliðgjald fyrir
ábyrgðartryggingu, slysatryggingu
ökumanns og eiganda, framrúðu-
tryggingu, kaskótryggingu og vá-
tryggingu ökumanns. Miðað er við
55% bónusafslátt af ábyi’gðar-
tryggingu og um 35.000 kr. sjálfs-
áhættu af kaskótryggingu.
Bensín- og tryggingahækkan-
ir auka kostnaðinn um 45,5%
Þeir liðir sem mest hafa hækkað
á þessum tíma eru bensínverð og
tryggingariðgjöld. Tryggingar fyr-
ir þennan tiltekna bfl hækka úr
74.100 kr. á ári í apríl 1999 í
118.600 kr. í júlíbyrjun 2000. Bens-
ínkostnaður á einu ári hefur á
sama tíma hækkað úr 116.802 kr. í
159.246 kr. Hækkun rekstrarkostn-
aðar bílsins á einu ári vegna hækk-
unar trygginga og bensíns frá apríl
1999 til júlí 2000 nemur samtals
86.944 kr. sem er 45,5% hækkun.
Dæmi um breytingar á kostnaði við
rekstur bifreiðar frá 1999 til 2000
Útreikningar FÍB miðast við nýja bifreið sem kostar 1.350
þús. kr, er 1.050 kg, eyðir 9 1/100 km, er í 2. tryggingaflokki,
og reiknað er með 5 eignarárum og 18.000 km akstri á ári.
Apríl 1999 Apríl 2000 JÚIÍ 2000
A: Kostnaður vegna notkunar.
Bensín (72,1 - 91,9 og 98,3 kr/l) 116.802 148.878 159.246
Viðhald og viðgerðir 66.600 72.650 79.100
Hjólbarðar 22.100 23.200 23.500
Kostnaður á árí 205.502 244.728 261.846
Kostnaðurákm 11,42 13,60 14,55
B: Tryggingar, skattar og skoðun.
Tryggingar 74.100 94.900 118.600
Skattar og skoðun 14.200 14.300 14.300
Kostnaður á árí 88.300 109.200 132.900
Kostnaðurákm 4,91 6,07 7,38
A+B á km 16,32 19,66 21,93
C: Bílastæði og þrif.
Bílastæðakostnaður 5.600 5.800 5.800
Þrif, FÍB o. fl. 12.900 13.500 13.500
Kostnaður á árí 18.500 19.300 19.300
Kostnaður á km 1,03 1,07 1,07
A+B+C á km 17,35 20,73 23,00
D: Verðrýrnun.
Verðrýrnun á árí, % 9,8% 10,2% 10,2%
Verðrýrnun á ári, krónur 132.300 137.700 137.700
Kostnaður á km 7,35 7,65 7,65
A+B+C+D á km 24,70 28,38 30,65
E: Fjármagnskostnaður.
Vaxtakostnaður, 6,5% 61.155 65.374 65.374
Kostnaður ákm 3,40 3,63 3,63
SAMTALS: Heildarkostnaður.
Heildarkostnaður á ári 505.757 576.302 617.120
Heildarkostnaður á km 28,10 32,02 34,28

| Kostnaðarhækkanir í krónum og hlutfallslegar hækkanir
Hækkun í kr. frá apríl 1999 70.545 111.363
Hækkun í % frá apríl 1999 13,95% 22,02%
Vátryggingar og bensín 190.902 243.778 277.846
Hækkun trygg. og bensíns, % 27,70% 45,54%
Könnun Gallup á dagskrá sjónvarpsstöðva
Landsleikir vinsælastir hjá RÚV
ÞEIR þrír dagskrárliðir ríkissjón-
varpsins sem vinsælastir vora í könn-
un Gallup 19. júní til 3. júlí sl. vora
landsleikir á Evrópumóti landsliða í
knattspyrnu. Flestir horfðu á lands-
leik Dana og Hollendinga, en þar
nam uppsafnað áhorf 39,6 prósent-
um. Uppsafnað áhorf er það hlutfall
áhorfenda sem eitthvað stillir á við-
komandi dagskrárlið. Fjórði vinsæl-
asti dagskrárliður rfldssjónvarpsins
var fréttir kl. 22, en uppsafnað áhorf
nam tæpum 35 prósentum.
Hjá Stöð 2 var fréttatíminn kl.
19.30 vinsælastur, með rúmlega 37%
uppsafnað áhorf. Vinsælustu þætt-
imir voru ísland í dag 26,2%, Ally
McBeal 21,5%, ísland í bítiðl3,3% og
Ráðgátur með 12,7% uppsafnað
áhorf. Á Sýn var mest horft á hnefa-
leika Oscars de la Hoya og Shanes
Mosleys og þáttinn Með hausverk
um helgar með 7% uppsafnað áhorf.
Á Skjá einum stilltu flestir á
spjallþátt Jays Lenos, eða 15%
áhorfenda. Þátturinn „World’s Most
Amazing Videos“ kom þar næstur,
með 12,2% uppsafnað áhorf. Djúpa
laugin hlaut 9,6% áhorf og þátturinn
„Providence" 6,3%.