Morgunblaðið - 01.08.2000, Qupperneq 31

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 1. ÁGÚST 2000 31
LISTIR
Kristni-
konungar
í Reykholti
Sólin skein á leikhúsgesti í Reykholti
sem höfðu komið sér fyrir til að fylgjast
með leikritingu Kristnikonungar eftir
Johannes Heggland. Noregskonungur
7
og drottning, forseti Islands og fleiri heið-
ursgestir voru viðstaddir þessa sýningu
sem fór fram að lokinni opnun Snorrastofu.
Sigríður Tómasdóttir segir frá.
, Morp^ínblaðið/Árni Sæberg
Noregsdrottning og konungur, forseti Islands og fleiri heiðursgestir fylgjast með lcikritinu.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ólafur Tryggvason fær íbúa Mosturs á sitt band.
ÞAÐ var að sönnu öðruvísi upplifun
en hefðbundin leikhúsferð í myrk-
um sal á venjulegu sviði. Leikhóp-
urinn var líka í stæn-i kantinum,
120 manns sem allir eru frá eynni
Mostri á Hörðalandi í V-Noregi.
Leikararnir nýttu sér auk sviðsins,
sem sett hafði verið upp, svæðið í
kringum það og voru áhorfendur
því oft í miklu návígi við fullbúna
kappa, klerka, konur og börn.
Leikritið fjallar um tímabil
kristnitökunnar í Noregi og um þau
átök sem verða á Mostri þegar
kristni er að breiðast út. I tíma
spannar það frá 995-1024 eða frá
því að Olafur konungur Tryggvason
kom til Mosturs árið 995 og þar til
Ólafur Haraldsson fékk kristnirétt-
inn samþykktan á Mostursþingi
1024.
Aðalpersónur leikritsins eru þeir
Hásteinn Arason, leiðtogi kristinna
manna og Þórólfur frá Grindaheim-
um, leiðtogi heiðinna manna. Auk
þeirra koma við sögu Vigdís, dóttir
Hásteins, Þórbera móðir Þórólfs,
Guðbjörg gamla, kerling sem bölvar
hinum nýja sið af miklum móð,
fyrrnefndir konungar og kirkjunnar
menn. Þess utan er fjöldi manns í
ýmsum smáhlutverkum.
Sögumaður hélt utan um verkið
og tók til máls með reglulegu milli-
bili enda nóg að útskýra þar sem
leikritið fjallaði um langt tímabil og
var þar að auki flutt í styttri útgáfu.
íslenskur sögumaður hljóp á sög-
unni á milli þátta sem var mikil
hjálp í þar sem leikararnir töluðu
torskilda mállýsku, blaðamaður
fékk staðfest frá norskum viðmæl-
anda að Norðmenn sjálfir gætu
jafnvel átt í erfiðleikum með að
skilja leikritið.
En eins og við var að búast þegar
fjallað er um þennan dramatíska
tíma var mikið um átök í leikritinu.
Þórólfur neitar að taka hinn nýja
sið og er á endanum gerður út-
lægur úr sinni heimbyggð. Hann
tapar einnig elskunni sinni, Vigdísi
dóttir Hásteins sem tekur kristni
eins og móðir hans gerir einnig.
Þangbrandur, sem íslendingar
kannast vel við, kemur talsvert við
sögu.
Hann er prestur í Mostri og ekki
sérlega góður prestur. Hann pínir
fé úr sínu umdæmi og láta menn illa
af honum. Ólafur Tryggvason fær
því þá snilldarhugmynd þegar hann
kemur aftur við í Mostri, tveimur
árum eftir upphaf leiksins, að senda
Þangbrand til Islands. Hér á landi
dvaldi hann við kristniboð á árunum
997-999 og fór víða. Lenti reyndar í
vígaferlum og bar íslendingum illa
söguna, en það er önnur saga.
Lokahluti leikritsins gerist 27 ár-
um eftir að Þórólfur hefur verið
Random House með rafbækur og prentun eftir pöntun
Tuttugu nýir
bókartitlar í janúar
RANDOM House, sem er ein
stærsta bókaútgáfa í Bandaríkjun-
um, kynnti í gær fyrirhugaða út-
gáfu bóka á stafrænu formi. Sam-
kvæmt vefútgáfu New York Times
mun fyrirtækið gefa bækurnar út
undir nafninu AtRandom og munu
þær fyrstu koma út í janúar. Þá
verða til sölu tuttugu nýir bókar-
titlar á stafrænu formi sem ein-
göngu verða seldir sem rafbækur
eða prentaðir eftir pöntun (print-
on-demand), en það felst í því að
hægt er að fara í bókabúð og velja
bók sem prentuð er út stafrænt á
meðan beðið er.
Random House er annað stóra
útgáfufyrirtækið sem gefur út á
stafrænu formi en síðastliðið vor
hratt Time Warner-útgáfufyrir-
tækið slíkri útgáfu í framkvæmd.
Aðrir stórir útgefendur í New
York munu um þessar mundir vera
að vinna að undirbúningi á útgáfu á
stafrænu formi.
Kostnaður við að gefa út bók á
Netinu er minni en við hefðbundna
prentun og dreifingu og að sögn
New York Times búast útgefendur
við því að rafbækur skili miklum
arði. Til að lesa rafbækur þarf sér-
stakan hugbúnað og mun Microsoft
gefa út spánnýja útgáfu af slíkum
búnaði fyrir borð-, ferða- og hand-
tölvur í næstu viku.
Fyrir bókaútgefendur mun hins-
vegar vera dýrt að prenta bækur
eftir pöntun. Fyrirtækið Lightning
Source, sem annast slíka prentun,
tekur 4,80 dollara (376 íslenskar
krónur) fyrir að framleiða eitt ein-
tak af 300 blaðsíðna bók sem er
meira en hefðbundinn prentunar-
kostnaður. Þegar upplagið er hins-
vegar þúsund eintök eða fleiri mun
prentun eftir pöntun þó ekki vera
dýrari en venjuleg útgáfa. Haft er
eftir Even Ann Godoff hjá Random
House að mikil hagræðing felist í
því að prenta bækur eftir pöntun.
Útgefendur þurfi með þessu fyrir-
komulagi ekki að tapa á því að gefa
út bækur sem seljast illa eða höfða
til þröngs hóps lesenda. Jafnframt
komi prentun eftir pöntun í veg
fyrir að óseld eintök safnist upp.
Meðal þeirra nýju bóka, sem
Random House mun gefa út á staf-
rænu formi, er Because She Is
Beautiful eftir Cameron Dougan
og einnig The Secret of Life eftir
Elizabeth Wurtzel. I haust mun
Random House gefa út á rafrænu
formi hundrað klassísk verk. Til
dæmis verða til sölu á því formi
bindi Marcel Proust í leit að glöt-
uðum tíma og safn verka Jane Aus-
ten.
Sala á téðum rafbókum verður í
gegnum bóksölur á Netinu og vef-
síður annars konar fyi'irtækja. Þær
verða á svipuðu verði og kiljur.
Rafbækur verða þó eilítið ódýrari
en kiljur en bækur eftir pöntun aft-
ur örlítið dýrari.
Morgunblaðið/Ami Sæberg
Leikendur í leikritinu voru á ölluin aldri eins og sjá má.
gerður útlægur. Hann stingur upp
kollinum þegar Ólafur Haraldsson
er á ferð til að fá kristniréttinn
samþykktan. Þórólfur fellur fyrir
hendi konungsmanns en Vigdís
stumrar yfir honum í lok verksins
enda hann sá eini sem hún unni.
Á þúsund ára afmæli kristnitöku
á Islandi er forvitnilegt að horfa á
sömu viðburði hjá frændum vorum
Norðmönnum, setta á svið. Saga
þjóðanna er samofin á þessu tíma-
bili og því fróðlegt að sjá hvernig
mál gengu fyrir sig í Noregi. Leik-
ritið var góður lokahnykkur á laug-
ardegi í Reykholti sem allur var
vitnisburður um menningartengsl
íslendinga og Norðmanna.
Stökktu til
Benidorm
15. ágúst
frá kr.
Síðustu sætin til Benidorm í ágúst. Flug til Benidorm
þriðjudaginn 15. ágúst og þú getur valið um 1, 2 eða 3
vikur í sólinni. Benidorm er einn vinsælasti áfangastaður
íslendinga og hér getur þú notið sumarleyfisins við frá-
bærar aðstæður. Þú bókar núna og 4 dögum fyrir brottför
hringjum við í þig, segjum þér hvar þú gistir og að sjálf-
sögðu nýtur þú traustrar þjónustu fararstjóra Heimsferða
allan tímann.
Verðkr. 32.955
M.v. hjón með 2 böm, 2 - i l ára,
7 nætur m. sköttum.
Verðkr. 44.990
M.v. 2 í studio/íbúð, 7 nætur, m. sköttum.
Feröir til og frá flugvelli, kr. 1.600
HEIMSFERÐIR
Austurstræti 17, 2. hæð,
sími 595 1000.
www.heimsferdir.is