Morgunblaðið - 25.11.2000, Qupperneq 51
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 25. NÓVEMBER 2000 5?
MENNTUN
kvsW;
trtíimc
Morgunblaðið/Golli
Tífaldar þakkir því ber færa: Kennarar endurmcnnta sig í fræðunum á
námskeiði hjá Fræðslumiðstöð. Vísindin vonina glæða, hugann hressa.
vettvangi“ (sjá Mbl. 10. okt. 2000:
Vísindi, kartöflur og kátína), svo og
aðrar stofnanir og söfn, t.d. Sædýra-
safnið í Höfnum. Markmiðið með
verkefninu „Vísindi á vettvangi“ er
að bæta ímynd vísinda og þróunar-
vinnu, að kynna fyrir nemendum
störf í samfélaginu er tengjast raun-
visindum, koma til móts við þau
markmið aðalnámskrár að nemend-
ur kynnist hlutverki og eðli náttúru-
vísinda í nútímasamfélagi og börnin
kynnist því þannig í verki hvernig
vísindin virka úti í samfélaginu.
- í samvinnu við Rannsóknar-
stofnun byggingariðnaðarins er t.d.
verið að þróa verkefni þar sem börn
skoða hvemig berg er valið í malbik
og steypu og hvemig steypa verður
til, en þar tengja þau saman eðlis- og
jarðvísindaþáttinn. í þessari sam-
vinnu er hugmyndin að koma upp
sérstökum stöðluðum verkefnum
sem hægt er að vinna í skólunum.
- í samvinnu Fræðslumiðstöðvar
við Háskóla íslands og Samtökin
Heimili og skóla er verið að undirbúa
sérstök verkefnatilboð á sviði raun-
vísinda fyrir bráðgera nemendur,
þ.e. börn sem þurfa dýpri og meira
ögrandi verkefni á þessu sviði en
boðið er upp á í almennu skyldu-
námi.
í samvinnu við Gunnhildi Ósk-
arsdótturj lektor við Kennara-
háskóla Islands, hefur farið fram
tilraun með náttúmfræðiverkefni,
svonefnd SHIPS-verkefni, sem
nemendur vinna að miklu leyti heima
og sýna svo og kynna í skólanum sín-
um.
Uppeldið og vísindin
Þegar leitað er að hugsanlegum
áhrifaþáttum eða ástæðum þess að
náttúrufræðikennsla hefur orðið
undir á undanförnum áratugum seg-
ir Meyvant að vel megi velta fyrir sér
hvort áherslan á nám og fræðslu hafi
orðið að víkja dálítið fyrir öðmm
óskyldum þáttum eins og meðferð
svokallaðra hegðunarvandamála,
ýmsum áherslum í stoðþjónustu,
samskiptaverkefnum og umönnun í
ýmsum myndum. „Það er erfitt að
rökstyðja þetta í stuttu máli, en mér
finnst að umræðan um kjör, vinnu-
tíma og starfsaðstæður kennara
snúíst ekkd síst um þessa spurningu:
„A kennarastarfið einkum og sér í
lagi að fela í sér uppeldi og umönnun
eða á það einkanlega að snúast um
nám og kennslu?" Eflaust myndu
flestir segja að hinni gullni meðal-
vegur hér á milli væri skynsamleg-
astur. En það segir sig sjálft að
Listasjóður Pennans
MYNDLISTARMENN
esHae wmm
Auglýsing um umsóknir úr sjóðnum
L árið 2000 J
Styrkir úr Listasjóði Pennans verða veittir í níunda sinn um
nk. áramót. Umsóknir þurfa að berast stjórn sjóðsins fyrir
11. desember 2000.
3
Sérstök umsóknareyðublöð og reglur sjóðsins fást
í verslunum og á skrifstofu Pennans.
Einnig er hægt að sækja um á netinu á slóðinni
www.penninn.is
„Fljótandi
matur“
U pplýsingaskrifstof-
ur um Evrópumál ;
SHIPS-verkefni: heimatilraun-
ir nemenda, gerðar með for-
eldrum. Hér er dæmi um til-
raun, sem heitir „Fljótandi
matur“.
Það sem til þarf er ein
kartafla, eitt epli, þvottaskál
eða vaskur með vatni í, hm'fur
og bretti. Nemandi á að bera
saman eðlisþyngd eplisins og
kartöflunnar og giska á hvort
þeirra mun fljóta á vatninu.
Eplið og kai-taflan eru síðan
sett í vatnið og þá kemur í ljós
hvort nemandinn ályktaði rétt.
Tilraunin er endurtekin eftir að
bæði kartaflan og eplið hafa
verið skorin í annars vegar litla
bita og hins vegar stóra bita.
Nemandi dregur síðan ályktun
um hvað hann/hún telur að
muni fljóta á vatninu og sann-
reynir það síðan með tilraun.
Nemandi á svo að útskýra
framgang tilraunarinnar, ann-
aðhvort á myndrænan hátt eða
með orðum.
kennuram reynist erfitt að sinna
skipulagi náttúravísindakennslu er
tekm- oft töluverðan tíma og krefst
þess að hefðbundið fyrirkomulag í
kennsluháttum innan skólastofunn-
ar sé brotið upp, ef öll orka og tími
fara í að vinna með samskiptavanda-
mál, nemendaverndarmál og aga-
stjórnun, svo ekki sé talað um ýmis
önnur uppeldisleg verkefni sem
spyrja má hvort felist í störfum
kennara," segir Meyvant skoðun
sína. „Um 20% nemenda í grann-
skólum era talin þurfa á sérkennslu
að halda vegna náms- eða hegðunar-
erfiðleika. Ljóst er að miklum fjár-
munum, vinnutíma og orku er varið í
þjónustu við þennan hóp án þess að
endilega sé ljóst hvaða þörfum er
verið að sinna í hverju tilviki. Lítið er
hins vegar vitað um þjónustu við
hinn hópinn, þ.e. þau 20% sem íylla
hinn enda kúrfunnar, þann hóp sem
fær ekki nægilega ögran og
námshvatningu eða verkefni við
hæfi, t.d. á sviði raunvísinda," segir
Meyvant Þórólfsson, kennsluráð-
gjafi Fræðslumiðstöðvar Reykjavík-
ur.
ICETX
Iðnaðar-
áætlun og
Umhverf-
is- og orkuáætlun ESB auglýsa eft-
ir umsóknum í eftirfarandi:
1. „Hreinni" samgöngur í þétt-
býli.
2. Endurnýjanlega orkugjafa og
orkuleiðir fyrir einangrað og af-
mörkuð svæði.
Evrópusambandið hyggst verja
50 MEU í þessi verkefni, sem áætl-
að er að taki 36 til 48 mánuði.
Umsóknarfrestur er til mars
2001. Kynningarfundir þar sem
þátttakendum gefst m.a. tækifæri
á að ræða við fulltrúa áætlananna
verða haldnir í Brussel 5. og 6.
desember, sjá: http://europa.eu.int/
comm/energy_transport/en/pfs_in-
fo_en.html.
Nánari upplýsingar og aðstoð í
síma 515 5800.
Stækkun ESB og EES -
Gerhard Sabathil
Euro Info-netverkið í samvinnu
við Utflutningsráð Islands, Reykja-
víkurakademíuna og Samtök at-
vinnulífsins býður til morgunverð-
arfundar með Gerhard Sabathil,
sendiherra framkvæmdastjórnar
ESB, og Gabor Eklódy, sendiherra
Ungverjalands, fimmtudaginn 30.
nóvember kl. 8.30-9.30 í Sunnusal
Hótel Sögu.
Tólf ríki geta bæst í hóp þeirra
fimmtán sem nú mynda Evrópu-
sambandið (ESB) fyrir lok þessa
áratugar. Framkvæmdastjórn ESB
stefnir að því að ljúka aðildarvið-
ræðum við þau fyrstu þegar árið
2002 með það fyrir augum að þau
verði fullgildir aðilar að ESB árið
2004. Nýju aðildarríkin verða þátt-
takendur í innri markaðinum og
Evrópska efnhagssvæðinu (EES)
sem mun hafa veruleg áhrif á við-
skipti og önnur samskipti Islands
við þessi ríki.
A fundinum
fjallar Sab-
athil um þýð-
ingu stækkun-
arinnar frá
sjónarhóli
ESB og Ekl-
ódy ræðir um
stækkunina frá sjónarhóli ríkis
sem sótt hefur um aðild að sam-
bandinu.
Gerhard Sabathil kemur frá
Þýskalandi og hefur doktorsgráðu í
hagfræði. Hann hefur starfað við
stækkun ESB, sérstaklega með
Ungverjalandi, Tékklandi, Slóvakíu
og Slóveníu. Undanfarin ár hefur
hann verið yfirmaður þeirrar deild-
ar framkvæmdastjórnarinnar sem
annast samskipti við Albaníu,
Bosníu og Hersegóvínu, fyrrver-
andi sambandslýðveldi Júgóslavíu,
Makedóníu og Júgóslavíu. Sabathil
fer nú fyrir fastanefnd fram-
kvæmdastjórnar ESB gagnvart
íslandi og Noregi.
Fundurinn hefst stundvíslega kl.
8.30 og boðinn verður léttur morg-
unverður. Þátttaka tilkynnist með
tölvupósti til mottaka@icetrade.is
eða í síma 511 4000 ekki síðar en
þriðjudaginn 28. nóvember.
Netd@ys standa yfír
Netd@ys í Evrópu 2000
era 20-27 nóvember.
Netd@ys era
átaksverkefni á vegum
framkvæmdastjórnar
ESB sem á að efla notk-
un nýrra miðla, einkum
Netsins, til kennslu- og
námsmöguleika á sviði menntunar
og menningar. Heimasíðan var fyrst
opnuð fyrir fjóram áram og hefur
heimsóknum á hana fjölgað úr 500
þúsund árið 1998 í 5 milljónir á síð-
astliðnu ári með þátt-
töku rúmlega 150 þús-
und menntunar- og
menningarstofnana.
Hægt er að skrá verk-
efni á Netd@ys-síðuna
og fá þar með einstaka
kynningu á Netinu sér
að kostnaðarlausu.
Netd@ys-viðurkenningin er eins
konar gæðastimpill sem er þekktur
um alla Evrópu og víða um heim.
www.netdays2000.org
Íaueatíesi 63. Vífasfíssmestn. Sími 551 zcfC
Jolakramamir
ckkar lifa á%ram
Bjóðum upp á taltega og
öðruvúi kratua 03 aUt
etni i kramaserð.
Látið ckkur sérhanna
jólakranéinn þinn
afitaf í blcma fíféins