Morgunblaðið - 31.12.2000, Qupperneq 43

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 31. DESEMBER 2000
B 4^
á að bjóða í þann fisk. Þessi útflutn-
ingur á sér stað á sama tíma og ís-
lensk fiskvinnslufyrirtæki standa
auð og verkefnalaus og skortir hrá-
efni til þess að geta staðið við pant-
anir og uppfyllt samninga.
Við þetta bætist að verulegur hluti
af þessum svokallaða gámafiski fer
beint til kaupenda erlendis og er þvi
algjörlega undanþegin þeim ströngu
vigtunarreglum og eftirliti sem ann-
ars gildir hér heima. Eftir að fisk-
urinn hefur verið unninn ytra lendir
hann síðan í samkeppni við ferskan
unninn fisk frá íslenskum fyrirtækj-
um. Er ekki óalgengt að beitt sé und-
irboðum í samkeppninni við fiskinn
sem unninn er á íslandi. Þessu
ófremdarástandi verður að breyta.
Lágmarkskrafan er sú að íslenskum
fyrirtækjum gefist kostur á að bjóða
í þennan fisk, a.m.k. til jafns við er-
lend fyrirtæki og með sömu skilmál-
um. Til þess að það geti orðið verður
að selja fiskinn á innlendum fisk-
mörkuðum. Útlendingar gætu þá
keypt fiskinn þar í tölvutengdum
fjarskiptum og flutt út sjái þeir sér
hag í, sem við reyndar efumst stór-
lega um. Fyrii-tæki innan SFÁÚ eru
tilbúin til þess að mæta slíkri sam-
keppni við jöfn skilyrði og myndu
ugglaust standa sig vel í henni
fengju þau til þess tækifæri. Með því
yrði staða íslenskra vinnslufyrir-
tækja sterkari og þau betur í stakk
búin til þess að þjóna sínum kúnnum
með gæðavöru og
meiri áreiðanleika í
afhendingu. Til við-
bótar hefur síðan
hinn mikli vöxtur
sem orðið hefur í
vinnslu og frystingu
úti á sjó orðið til þess
að þrengja enn frek-
ar að stöðu land-
vinnslunnar þar sem
minna er um hráefni
til vinnslu í landi. Það
er hinsvegar mjög
mikilvægt að
vinnsluskipin sæti
sambærilegum kröf-
um og gerðar eni til
landvinnslu hvað
varðar eftirlit með nýtingu, þannig
að því megi treysta að útreikningar
um aflamagn séu réttir. Því miður
gera þær verklagsreglur sem nú eru
notaðar það ekki og sönnunargögnin
sem hugsanlega gætu sýnt slaka
nýtingu í vinnslu úti á sjó lenda á
hafsbotninum jafnharðan. Því blasir
við að eina leiðin til þess að jafna
þennan aðstöðumun milli vinnslu-
skipa og landvinnslu virðist felast í
því að gera skipunum skylt að vigta
allan afla sem fer til vinnslu um borð
líkt og gert er í landi. Þessa reglu
þarf að taka upp, a.m.k hvað varðar
bolfiskafla enda er tæknilega ekkert
því til fyrirstöðu. Nú er eins og
kunnugt er starfandi nefnd sem hef-
ur það verkefni að endur-
skoða lög um stjórn fisk-
veiða, í því skyni að skapa
um þau meiri sátt, eins og
segir í skipunarbréfi
hennar.
I skýrslu auðlinda-
nefndar sem lauk störf-
um nú á haustdögum eru
settar fram tillögur um
gjaldtöku fyrir nýtingu
náttúruauðlinda á sjó og
landi. Um það hvemig
háttað skyldi gjaldtöku
fyrir veiðiheimildir náðist
sem kunnugt er ekki
sameiginleg niðurstaða í
nefndinni. Þess í stað eru
settar fram tillögur um
tvær gjörólíkar leiðir: annars vegar
álagningu veiðigjalds í núverandi
kerfi og hins vegar fymingarleið
sem felur það í sér að allar veiði-
heimildir fæm að lokum í útboð.
í skýrslu sem SFÁÚ birti í mars
sl. undir heitinu „Gjörbreytt sjávar-
útvegsstefna er þjóðarnauðsyn“ em
þessi mál reifuð ítarlega og settar
fram tillögur um meginatriði nýrrar
fiskveiðistjórnar sem varað gæti til
frambúðar. Þar er álagningu veiði-
gjalds í núverandi kerfi hafnað enda
felist engin lausn í þeirri ráðstöfun.
Hún yrði aðeins til þess að festa nú-
verandi ósveigjanlegt forréttinda-
kei-fi í sessi, kerfi sem sé mjög óhag-
kvæmt og skapi engin færi á að
Óskar Þór
Karlsson
atvinnugreinin geti nokkru sinni
greitt gjald til þjóðarinnai- fyrir nýt-
ingu fiskimiðanna.
Þvert á móti muni þjóðin þurfa að
gjalda fyrir tilvist þess, bæði í hag-
rænum og félagslegum skilningi.
Þetta séu því miður óhrekjaniegar
staðreyndir, sem blasa við.
Umræða um veiðigjald í núver-
andi kerfi er því í rauninni deila um
keisarans skegg.
Allt öðm máli gegnir um fyming-
arleiðina. Það er sú tillaga sem
SFÁÚ setti fram í skýrslu sinni.
Með því að gefa hæfilegan aðlög-
unartíma, sem sköpum skiptir að sé
ekki of langur, yrðu fiskveiðar þann-
ig með tímanum markaðsvæddar á
forsendum frjálsrar samkeppni. í
því skipulagi felast sjálfkrafa mikil
verðmæti og gildir einu í hvaða formi
fiskveiðiréttindin em. Sé það rétt út-
fært knýr það fram hagkvæmustu
skipan veiða og vinnslu með bestu
nýtingu fjámagns og vinnuafls. Að-
eins á þeim forsendum hefur útgerð-
in möguleika á að greiða fyrir veiði-
réttinn og ákveður sjálf verðgildi
hans í eðlilegri samkeppni. Því leikur
enginn vafi á, að til lengdar myndi
það gefa atvinnugreininni sjálfri, svo
og þjóðfélaginu í heild, mesta hag-
sæld.
Vonandi bera menn gæfu til þess
að feta þessa leið fyrr en síðar.
Landsmönnum óska ég farsældar á
komandi ári.
Óskum landsmönnum
öllum gleðilegs árs
með þökk fyrir
viðskipíin á árinu
sem er að líða.
/g) mbl.is
-ALLTAf= EITTH\SA£} rJÝTT~

Htlmof Stefánsson
- fjármálostiárf I / ;
Viðskiptafræðmgur sem hefuf
starfað viö endurskoöun od
fiármálastjóm, er áhugama&r um
skotveiðar og útiveru aöallöga á
suðaustur hornl landsins.
Þ6r|SigurJ6nBBon
- aomBotning / teoknisl
Hefur unnið hja Saga Filnf í
ótrúlegt an satt Trausturfoc
iiaidgáður í beinní. *
Pessi nopur gerir þaö mögulegt fyrir 22 ára fyrirtæki að bua yfir
rúmlega 780 ára samanlagðri starfsreynslu f gerð auglýsinga,
heimildaþátta, skemmtiþátta, sjónvarpsleikja og afþreyingarefnis.
Við viljum þakka samstarfsfólki okkar kærlega fyrir skemmtilegt
samstarf á árinu og óskum ykkur öllum gleðilegs árs.
BjofRi Cuðjónason
- giofix
Hefur vióueka reynsJu í
töivuklippmgum og
grafik, er efm t leíkstjöra,
músikant og fi.
Voddut HolldótBson
- oðst. toki/fi
Efnilegur»aliásf&ði, en
stefnir a
sameíndarJjfraeÉnám i
haust. Xf
Honnes K. E^örguinsson
- ieikmyndQgefð
Reisti áöu/ búðarhús og
versJunarmíðstóövar fyr:r
Reykvíkinga Hefur reist af
festu leikmyndir síóustu 9 árin.
Viðir Sigurðsson
- kuiKmgndQtÖkumoðuf
Einn fremsti kvikmynda-
tókumadur iandsins 'og
mikíil tölvugúru. Kvik-
myndar meirihluta alira
auglýsinga og heimíldar-
mynda fyrir 5aga Fiint
Rúnor Hreinsson
- fromkuæmdQSíjófi
Lærði kvikmyndagerð í London. Vann
siðan ad heimildamyndum og
auglysíngum í nokkur ár og hefur
viðtæka pekkingu á ollu sem snýr ad
kvikmyndagerð. Fra fallegasta stad
iandsíns Vopnafirði.
Róso Kfisun
iStefánsoóttlr
- sendiheftQ
Rosa Krístin byrjaði
sern matráðskone og
cerðíst síðar sendi-
berrafrú. Ailsherjar
reddari.
Reukdoi
- oost. ffomku. stjJ
Hjarta f/rirtækisms. i
Helga er að auki j.;
ijösmyndari. blaða*|;
maður, stjornmala-;-'
frseöingur og smiðui
V Jón Þöf
ft*HQnnesson
$jj[ - fofstjófl
'lnf fystu kynsloð
föTkmyndagerðaf-.
Mmanna og lafids-
þ«ktur bassaleikari
úr' TOnunt. Vann .bjé
Gufunni og Sjön-
varpinu. Stofnaði
H^pðrita og sidar
árid 1978,.
oapunnn á nóg eftirj
Ogmundur Sigfússon
- somsetning
ARt frá þvi hann var ungfmgur hefur
harm unnið ýmis tiifalíandi stórf hjá
okkur. Hann er fæddur í star'iö enda
eru pabbí og mamma t heam ínum.
Lqíus Jónsson
- leikstjóri
Hefur feikstýrt fjolda
innlendra og erlendra
verðiaunaauglýsinga
siðustu árin.
Honno Arnorcdóttir
- bókhold
Bokari meó mikla
reynslu a mörgum
sviðum.
Fritz lófusscn
- hunduf
Hefur alist -upjj með brahsanúrn.
hvers ma.n'VEpisgliúfi, keinur f/am
fyrir hontíiýnrtæk.isins við yí?«
■
ííRapfeg,j>
/80 óra reynsla
nsm
WIÉfílS
.