Tímarit - 01.01.1869, Blaðsíða 1

Nokkrar at/mr/asemðir um alþíngistoll ftann, er
lagður er á jarðagózið hér á landi.
Alþíngistollurinn var fyrst lagður á landið með opnu
bréfi 18. júlí 1848, og eru 3 hlutirhans lagðir ájarða-
gózið, en hinn ijórði á lausafjártíundar hundruðin, þó
undantók lagaboðið frá álögu þessari, lénsjarðir presta,
kirkjujarðir og spítala og þær jarðir aðrar, er til guðs
þakka eru lagðar; jarðirnar eiga að bera þessa þrjá
hluti tollsins þannig, að honum á að jafna niður á þær
eptir leigumála þeirra. Með opnu bréfi 2. marz 1853
var sú breytíng gjörð, að tollurinn var einnig lagður á
sjálfseignarkirkjugózið, nema að því leyti prestsmötuna
snertir, enda er prestsmatan eigi neinn hluti afgjalds
þess, er landsdrottinn fær af kirkjueigninni.
Vér skulum nú hér eigi tala um það, hvort eigi
mundi mega finna annan betra og hentugra grundvöll
fyrir alþíngistollinum, en gjört er; eigi heldur um það,
hve mikið alþíngið hafi kostað jarðeigendurna í hvert
skipti, er það heflr verið haldið, eða hve háfan hluta
þeir hafi árlega orðið að lúka af jarða afgjaldi sinu upp
í tollinn; né eptir hverjum reglum afgjaldið sé reiknað
til peninga; né hverjar jarðir heyri til þeirra, er ílaga-
boðinu 1848 eru undanþegnar alþíngisgjaldinu, er mjög
fróðlegt væri þó, að allt væri skoðað nákvæmlega, held-
ur viljum vér að eins reyna til, að skýra nokkuð fáein
1