Tímarit - 01.01.1869, Side 4

4
arinnar nemur, og að alþingisgjaldið þá eigi að lúka að
eins af afgánginum, því liið sanna afgjald, er lands-
drottinn þá hefir af þurrabúðinni, er þessi afgángur og
ekki meira. Það leiðir og af hinu fyrr sagða, að þá,
er landsdrottinn eigi á þurrabúðina sjálfa, heldur að eins
landið, er hún stendur á, þá ber að lúka alþíngisgjald
eigi nema af lóðartolli þeim, er landsdrottinn fær, en
eigi af búðinni sjálfri. Af því, er vér nú höfum sagt,
verðum vér að álíta, að, þegar einhver eign hefir lög-
giltan dýrleika, geti skoðunargjörð sú, er vér fyrr nefnd-
um, eigi komist að, heldur að hún þá að eins geti átt
við, er einhvert býli hefir orðið, síðan seinasta jarða-
matið framfór, að sérstakri eign, og að skoðunargjörð-
in þá verði að eins að iúta að því, að ákveða dýrleik-
ann, eða hvort eignina sé að álíta stærri en eitt hundr-
að eða eigi; því eptir hinu fyrrtéða virðist undir þessu
komið, hvort alþíngisgjald geti þá lögum samkvæmt lagst
á hana eða eigi; annars er það mjög vafasamt, hvort
þvílík sundurskiptíng jarða í smá parta, geti haft nokk-
urt gildi gagnvart hinu opinbera, nema það sjálft viður-
kenni hana.
Að því nú er verzlunarstaði þá snertir, er
eigi eru kaupstaðir, þá verða að gilda um þá hin-
ar sömu reglur. Vér skulum hér geta þess, að í fyrnd-
inni var hér á landi eigi mælt land út til verzlunarstaða,
heldur hafa þeir verið settir hér og hvar, líklega þó
með leyfi landeigandanna, án þess ákveðið hafi verið,
hvort þeim skyldi fylgja nokkurt land eða ekki, eða hve
háfa leigu skyldi greiða eptir stæði þeirra og af-
not lands þess, er kaupmenn viðþurftu til verzlun-
ar sinnar. Það er fyrst á seinni árum, að þeir, er
hafa sett sig niður á þessum verzlunarstöðum við