Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 05.01.1986, Blaðsíða 92

154
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
Svo virðist, sem grafm hafi verið gryfja undir torfvegginn, og sandur
settur í hana, og torfið síðan lagt ofan á (teikn. 8). Líklega hefur það
verið gert til að veita vatni burt. Ekkert grjót var í torfveggjunum.
Að norðan endaði gólfið við kjallaratröppur húss III. Kjallari þess
húss var grafmn niður á möl og hafði eyðilagt gólf húss IV að hluta til.
í austur náði gólfið að húsinu Tjarnargötu 10. Undir því húsi er
djúpur kjallari, grafinn niður á möl. Því er ógerlegt að segja til um, hve
langt gólfið hefur náð til norðurs eða austurs. Það sem sást af gólfinu
var 6.50 metra langur og 2.50 metra breiður hluti (tcikn. 14).
Á lóðskurðarteikningum M-N, O-P, Q-R má sjá þykkt gólfsins. Það
reyndist misþykkt. Þykkast var það um 0.30 metrar. Á suður- og
vestur-mörkum gólfsins var það örþunnt, 0.01—0.02 metrar, en meðal-
þykkt þess var um 0.15 metrar.
í gólfinu voru átta stoðaholur (teikn. 14). Var smásteinum, ýmist
steinvölum eða þunnum hellubrotum raðað kringum grannar stoðir
(mynd 4). Þvermál stoðaholanna var eftirfarandi. Hola A: 0.11 metrar,
B: 0.10 metrar, C: 0.14 metrar, D: 0.13 metrar, E: 0.10 metrar, F: 0.15
metrar, G: 0.14 metrar, H: 0.14 metrar. Ógerlegt reyndist að átta sig á
dýpt þeirra. Ekki var neina reglu að sjá í legu holanna. í gólfinu voru
viðarkol og öskusalli, og eldsprungnar sótugar steinvölur lágu dreifðar
um það allt.
Um tilgang eða notkun þessa húss er ekkert hægt að segja með öruggri
vissu. Aðeins var unnt að rannsaka hluta hússins. Skal þess ekki freistað
að vera með neinar fullyrðingar um húsið út frá þeim leifum. Engir
hlutir fundust í húsinu né í tengslum við það.
Ekkert eldstæði fannst í húsinu. Þó bera aska, ógrynni viðarkola og
eldsprungnir steinar þess merki, að eldur ltafi verið kveiktur þar. Það
eitt segir lítið um notkun hússins. Dæmi eru um eld í ýmsum bæjar-
húsum hérlendis. Til dæmis í smiðju, skála, eldhúsi, stofu, búri og bað-
stofu svo nokkur dæmi séu tekin.l‘) Um leifar smiðju er hér varla að
ræða, því ekkert gjall var í gólfinu eða neins staðar nálægt húsinu.
Aðrar athuganir á lóðinni
Grunnur íbúðarhússins Suðurgötu 7 var einnig kannaður. Hann var
um 66 m2.
Ekki fundust neinar mannvistarleifar undir húsinp. Þar höfðu tveir
kjallarar verið grafnir niður á möl (norður- og suður-kjallarar). í steina-
lögn í gólfi syðri kjallarans var kvarnarsteinn, sem nú er varðveittur í
Árbæjarsafni.