Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 05.01.1986, Blaðsíða 45

UM LAUFABUAUÐ
107
vcrið „brauðturnar," undirlagið „fjórar eða fimm lauf'akökur,“ og ofan
á þær hafi svo vcrið „hrúgað lummum, klcinum, pönnukökum,
skonrokskökum og hagldabrauði. “I7 í þessari grcin Ólafs kemur cinnig
fram að hann hafi haft spurnir af brauðveislum í Mývatnssvcit og á
Flateyjardal.18
Um tilbúning laufabrauðsins segir Ólafur enn fremur í fyrri grcin
sinni: „Laufabrauðið er búið til cins og venjulegt fiatbrauð, en þó eru
kökurnar víst nokkuð þynnri. Það er skorið í það alls konar útflúr, með
hnífum og öðrum verkfærum, svo sumar kökurnar eru ekki annað en
rósaverk, sem kökuröndin heldur saman. Svo eru kökurnar stciktar í
smjöri eða annarri feiti og festist þá rósaverkið, þegar kökurnar kólna,
ef þær hafa annars ekki skemmzt í meðferðinni.“ly í lýsingu móður
hans segir að laufakökurnar hafi vcrið „úr sigtuðu rúgmjöli, flattar
þunnt út og allar útskornar með laufum og rósum.“2()
Tvívegis er getið um laufabrauð í íslenzkum þjóðháttum eftir Jónas
Jónasson frá Hrafnagili, annars vegar í lýsingu á brauðveislum byggðri
á frásögn móður höfundar21 og ofangrcindri frásögn Sigríðar Ólafsdótt-
ur,22 hins vegar í upptalningu á mat þeim sem mönnum var skammt-
aður aðfangadagskvöld og þá vitnað í fyrri grein Ólafs Davíðssonar.23
Samkvæmt lýsingu Jónasar á brauðveislum fékk hver maður venjulega
því sem næst tvær eða þrjár laufakökur, tvær lummur, tvær pönnu-
kökur tvíbrotnar, skonroksköku og hagldarköku. Engar upplýsingar er
að finna hjá Jónasi um cfni eða gcrð laufabrauðs.
Enn er getið um laufabrauð án nánari lýsingar í sambandi við brauð-
veislu, afmælisveislu, sem Kristín (f. 1849), dóttir Eggerts Briem sýslu-
4. mynd. Laufabrauð skorið 1973. Glúggi og sól. Ljósni.: Kristján Pctur Guðnason. — Lauja-
brauð, leaf brcad, cnt 1973. Window and sun designs.