Óðinn - 01.01.1920, Blaðsíða 6
6
ÓÐINN
minsta kosti sannfærumst við æ betur og betur,
þess nánar sem við kynnum okkur brjef Páls,
um það, að hann hygst að byggja alt líf þjóð-
anna á kristilegum grundvelli, jafnvel mestu þjóð-
fjelagsvandamál þeirra tíma leysir hann með tilliti
til kenningar Jesú. Og tæplega mun of mikið sagt,
þó að fullyrt sje, að á þeim svæðum hefur hann
víðast verið 2000 árum á undan sínum tíma, svo
meistaralega leysir hann úr þeim vandræðum sem
ráða hans er leitað um. Og hin venjulega regla
sem þar kemur í Ijós er sú, að hið sama lögmál
og hin sömu boð og fyrirdæmi sem Jesús hafi
gefið mönnunum í breytni þeirra hver við annan,
gildi líka í hinu opinbera lífi og þjóðfjelagsmálum.
Jeg get hugsað mjer að sumum kynni nú að
detta í hug, að þó mögulegt hefði verið að útfæra
kristindóminn í opinberu lííi þjóðanna á þeim
dögum sem hann var fyrst boðaður um heiminn,
þá væri slíkt ógerningur nú á dögum, til þess
væru tímarnir altof breyttir. Þær raddir heyrast
svo oft, að bókstafleg hlýðni við kristindóminn í
daglegu lífi einstaklinganna geti jafnvel ekki komið
til greina, annar hugsunarháttur, meiri mentun og
breytt lífsskilyrði valdi því. En slíkar raddir heyr-
ast ekki af öðru en því, að þeir sem svo halda,
gera sjer enga grein fyrir hvað langt kristirdóm-
urinn nær, hvað breiðan grundvöll við eigum þar
sem Jesús Kristur er. Okkur finnst mikið til um
menningu 20. aldarinnar, og það er auðvitað satt,
að við sjáum ekki Jesúm nýjatestamentisins, eða
það umhverfi sem hann er í, kennir og Iæknar, í
því sama ljósi sem við skoðum okkar eigin sam-
tíð. En ef við rannsökum grundvöllinn, lesum
framkomu og fræðslu hans ofan í kjölinn, þá mun
tæplega það atvik henda nokkurn mann á 20.
öldinni, að hann geti ekki fengið svar frá Jesú,
sem segir honum hvernig hann eigi að haga sjer
eins og rjettast sje. Við getum altaf gert okkur
hugmynd um hvernig hann hefði breytt í hverju
og einu, h ;aða afstöðu hann hefði tekið til þeirra
mála sem við þurfum að taka afstöðu til. Við
eigum meir að segja svo skýrar myndir af honum
í ýmsum hinum þýðingarmestu atriðum, sem altaf
hljóta að verða heiminum það fordæmi sem aldrei
verður betra fengið, að um stefnu hans verður
ekki vilst. t*að þarf ekki að benda á eitt atvik
öðru fremur til þess að sýna hvernig hann ætlast
til að mennirnir breyti hver við annan, þar er
alt hans líf og öll breytni, útfærsla á boðorðinu
að elska náungan eins og sjálfan sig, sjálfsfórn
frelsarans fyrir aðra. En við sjáum hann í fleiri
myndum. Hann gefur okkur ljóst eftirdæmi þess
hvers virði honum líka eru þær borgaralegu skyld-
ur sem hverjum manni eru á herðar lagðar. Og
þær skyldur eru hvorki fleiri nje margbrotnari
nú en þá. Skyldur hvers borgara greinast að eins
milli heimilis hans og ættjarðarinnar. Heimili sínu
fórnaði Jesús á altari frelsarastarfseminnar og
hversu þungt honum hefir fallið það heyrum við
á hans eigin orðnm: »Refar eiga greni, og fuglar
himinsins eiga hreiður, en mannssonurinn á hvergi
höfði sínu að að halla.« En skyldum sínum við það
gleymdi hann samt ekki, þegar hann ráðstafaði
móður sinni, deyjandi á krossinum. Og hvar sjá-
um við aðra eins mynd elskandi sonar ættjarðar
sinnar, eins og þegar hann gengur í dauðann
fyrir mennina, og við síðustu komu sína til höfuð-
borgar sinnar, grætur yfir henni og þeirri þjóð
sem ekki þekki vitjunartíma sinn? Og hvar á
nokkur borgari betri leiðbeiningu hvernig hann
eigi að rækja skyldur sínar við þjóðfjelagið, en þar
sem Jesús er sýndur skattpeningurinn og spurt
hvort að leyfilegt sje að gjalda keisaranum skalt
og hann svarar: Gjaldið keisaranum það sem keis-
arans er og guði það sem guðs er. Nei, hvar sem
við leitum, og hvernig sem við skoðum, þá sjáum
við samt, að hvað sem við þurfum að gjöra, þá
leggjum við ekki annan grundvöll betri en þann
sem lagður er, sem er Jesús Kristur.
Og sá grundvöllur sem Jesús byggir mönnun-
um til að reisa á er kærleikurinn, sá kærleikur
sem skilur alt og styður alt til hins betra. Sjálfur
fórnaði bann sjer fyrir mennina, og yfir mönnun-
um grætur hann þegar hann grætur yfir Jerúsa-
lem. Hann grætur yfir þeirri þjóð, sem er búin
að eiga þess kost um þriggja ára skeið, að verða
hin fyrsta heimsins þjóða, til þess að viðurkenna
hann og notfæra sjer þá fræðslu sem hann færði
á jörðu, og sem í stað þess að láta segjast, sekk-
ur sjer æ dýpra og dýpra í sjálfbyrgingsskap og
þröngsýni. Hann þjáist af því að sjá ekki ávexti
þess, sem hann hefur leitast við að sá, engan kær-
leika eða fórnfýsi, ekkert bætt siðferði eða aukna
guðstrú, heldur að eins misskilda von um þann
Messías sem koma ætti til að endurreisa jardneskt
Israelsriki. En eins og vonir einstaklinganna eiga
að stefna til himins, þá eiga Iíka vonir þjóðanna
að stefna þangað. Hann var hinn fyrirheitni Mes-