Óðinn - 01.01.1922, Blaðsíða 28
28
ÓÐINN
Störfin þörfu úti og inni
iðjuhöndin fann.
Island hefur æ í minni
alt það sem hún vann.
Þinni hraustu hagleiksmundu
hlífi drottins náð,
fram á efstu æfistundu
iðkist störfin þráð.
Verndi sjón og ljúfa lundu
leiðarstjörnur hans,
sem að um þitt enni bundu
auðnu-geislakrans.
■>/, 1922. RíkarBur Jónsson.
*
Frú Margrjet Magnúsdóttir
*
f. Olsen.
Hún andaðist að
heimili sínu, Litla-
hvoli í Reykjavík, 20.
dag febrúarm. 1922.
Með henni er til
grafar gengin ein
merkasta kona þessa
lands og um leið hið
síðasta af börnum
Runólfs Magnússonar
Olsens umboðsmanns
á Þingeyrum og Ing-
unnar Jónsdóttur konu
hans. — Frú Margrjet
er fædd að Þingeyrum
2. júní 1857. Þriggja
ára gömul misti hún
föður sinn, og 7 ára gömul fluttist hún frá Þingeyr-
um með móður sinni, er þá fór að búa á Stóruborg
í sömu sýslu.
Á Stóruborg var svo heimili Margrjetar, þar til
hún var rúmlega tvítug. En síðla á því tímabili hafði
hún dvalið tvo vetur í Reykjavík við nám. Árið 1880
fluttist hún frá Stóruborg með móður sinni til Reykja-
víkur, og gerðist þá ráðskona hjá bróður sínum,
Birni Ólsen, er þá var orðinn kennari við Latínu-
skólann og eftirlitsmaður hans. Þann starfa hafði hún
á hendi í 4 ár.
Hinn 28. ágúst 1885 giftist Margrjet Ólafi lækni
Guðmundssyni, og var brúðkaup þeirra haldið í
gamla alþingissal Mentaskólans, að viðstöddu fjöl-
menni. Næsta dag eftfr stigu ungu hjónin á skip og
fóru til útlanda. Eftir ársdvöl þar komu þau til lands-
ins aftur og settust að á Akranesi, því að þá var
Ólafur settur læknir í því hjeraði. Eftir 4 ára dvöl
þar fluttust þau 1890 að Stórólfshvoli, er Ólafur
fjekk veitingu læknisembættis í Rangárhjeraði. Þar
bjuggu þau í 16 ár, eða þar til Ólafur heitinn dó
vorið 1906. Hið sama vor seldi Margrjet búið og
flutti til Reykjavíkur, leigði þar íbúð eitt ár, en keypti
þá hús við Skólavörðustíg og dálitla lóð, er hún
síðar gaf nafnið Litlihvoll.
Þeim hjónum fæddist einn sonur, sem hjet Guð-
mundur, og dó tveggja mánaða. En 5 börn vanda-
laus fóstruðu þau upp; voru mörg þeirra á bernsku-
skeiði, þegar Ólafur heitinn fjell frá, og sá Margrjet
um þau til fullorðinsára. Nú síðustu árin hafði hún
dreng í fóstri, Ólaf Guðmundsson Einarsson; ber
hann nafn Ólafs heitins læknis, og er sonur Krist-
ínar Sigurðardóttur, sem er fósturdóttir frú Margrjetar.
Þegar þau hjónin komu að Stórólfshvoli, mátti heita
að jörðin væri í kaldakoli. Reistu þau öll hús jarðar-
innar af mestu sæmd og gerðu jörðinni fleira til
góða. Mannmargt var jafnan í heimili hjá þeim á
Stórólfshvoli, og gestanauð hin mesta, sem stafaði
bæði af læknisstarfi Ólafs og af því að hjónin voru
bæði skemtileg í viðræðum og hinir höfðinglegustu
gestgjafar. Mátti heita, að þar væri aldrei gestalaus
bær, og sá þó aldrei þurð í búi, þótt öllum væru
gefnar veitingar. En þrátt fyrir alt var þó hin besta
regla og atorka við öll innanhússtörf, því að hús-
móðirin var bæði atorkusöm, hagsýn og verkavönd,
og ljet halda hóflega á öllu, jafnvel þótt aldrei skorti
góð útlát frá hennar hendi. Svo var frú Margrjet
stjórnsöm og vel að sjer um öll innanhússverk, að
það var álitinn besti skóli fyrir stúlkur að ráðast í
vinnumensku til hennar. En ekki mun hún hafa staðið
síður í stöðu sinni sem eiginkona og móðlr sinna
kjörbarna, að því er kunnugir herma. Og ennfremur
stundaði Margrjet móður sína með mestu alúð, þar
til hún ljetst.
Þessi nær 16 ár, sem hún bjó nú síðast hjer í
Reykjavík, komst hún vel af, við þó fremur lítil efni^
og var það vegna hagsýni hennar. Var hún þó jafnan
hjálpleg fátækum og margra bakhjallur í ýmsum
raunum. Enda var hún ávalt glögg á að skilja, hvað
helst væri til úrræða, þegar skórinn krepti að.
Störf frú Margrjetar utan heimilisins voru helst
Margrjet Magnúsdóttir.