Óðinn - 01.01.1922, Blaðsíða 45

ÓÐINN
45
sönglistinni, eða rjettara sagt brugðist henni. Hjet
hann því oft með sjálfum sjer, að hann skyldi
með einhverjum hætti reyna að bæta fyrir það, ef
hann yrði þess umkominn, og þá helst með því að
stuðla að því, að einhver íslendingur gæti fengið svo
fullkomna söngmentun, sem framast mætti verða, og
þá sjerstaklega í organslætti. Þess vegna var hann
og fljótur að taka bendingu konu sinnar, að hjálpa
frænda sínum, Páli Isólfssyni, til þess að leggja stund
á sönglistarnám, í stað þess að leggja fyrir sig prent-
araiðn, eins og hann var byrjaður á. ]. P. sá undir
eins, að listamaður leyndist í prentnemanum, en hann
hefði samt líklega hikað við að leggja út í það, að
senda Pál til Þýskalands, ef hann hefði vitað, hvað
það kostaði — þar sem kostnaðurinn margfald-
aðist eftir að ófriðurinn skall á. En hann vissi það
ekki, — til allrar hamingju, segir hann sjálfur, — og
honum hefur auðnast að klífa þrítugan kostnaðar-
hamarinn. Hefur hann þar með ekki aðeins veitt
fjöldamörgum óblandna unun, sem listin ein getur
veitt, heldur og aflað íslandi mikils álits á þessu sviði
hinna fögru lista.
Verst er, ef þjóðin getur ekki, sökum fátæktar,
notið Páls Isólfssonar, og að listamaður þessi verði
að dvelja lengstum erlendis og koma heim aðeins
endrum og eins. Komur hans verða þá í rauninni til
þess að koma mönnum í skilning um, hve mikils
sönglistavinirnir fara á mis, af því að hjer vantar
bæði hús og hljóðfæri við hæfi hans.
Þegar saga hinnar íslensku sönglistar verður rituð
og allra hinna helstu stuðningsmanna hennar getið,
mun ]. P. verða að miklu og góðu getið. Framfar-
irnar á sviði sönglistarinnar fara nú að verða æ stór-
stígari með þjóðinni, þar sem hver listamaðurinn
kemur öðrum meiri og stundar nám við fræga tón-
listarskóla erlendis. En þegar þeir koma heim og
virða fyrir sjer það, sem eftir frumbýlinga íslensku
sönglistarinnar liggur, er ekki nema eðlilegt, að þeim
virðist það fáskrúðugt, — borið saman við það, er
blasir við þeim erlendis með þeim þjóðum, sem lengst
eru komnar í þessum efnum. Framfarirnar blómgist
og blessist á þessu sviði, eins og öðrum. — Er mjer
sem jeg sjái, hvar musteri sönglistargyðjunnar rís
mikið og veglegt upp með þjóð vorri, er fram líða
stundir. En hæstu og tilkomumestu súlurnar í því
líta ekki undirstöðusteinana lítilsvirðingaraugum.
S. Kr. P.
Sl
Gunnar hreppstjóri Pálsson
og
Sigríöur Árnabjörnsdóttir.
Gunnar hreppstjóri Pálsson er fæddur á Eyjólfs-
stöðum á Völlum í Suður-Múlasýslu 27. okt. 1852.
Foreldrar hans voru Páll Sigurðsson Guðmundssonar
sýslumanns í Krossavík Pjeturssonar sýslumanns á
Ketilsstöðum Þorsteinssonar sýslumanns á Víðivöllum.
Móðir Páls Sigurðssonar var Ingunn Vigfúsdóttir
prests Ormssonar á Valþjófsstað. Móðir Gunnars var
Helga Benjamínsdóttir, hin mesta myndar- og rausn-
arkona. Benjamín var ættaður úr Suður-Þingeyjar-
sýslu. En móðir Helgu var Guðrún Vigfúsdóttir, ættuð
úr Hróarstungu. Gunnar ólst upp með foreldrum sín-
um til 10 ára aldurs, en fluttist þá að Berufirði til
Þorsteins prests Þórarinssonar og Sigríðar Péturs-
dóttur, og ólst upp hjá þeim hjónum fram til fullorð-
insára. í Berufirði naut Gunnar hins besta uppeldis,
fjekk meiri leiðbeiningar í bóklegum efnum, en títt
var um unglinga í þá daga. En sjerstaklega mun bú-
skaparatorkan og reglusemin á heimili þessara ágætis-
hjóná hafa verið honum hinn besti undirbúningsskóli
undir lífið. Vorið 1883 fluttist Gunnar að Ketilsstöð-
um á Völlum til ekkjunnar Sigríðar Arnabjörnsdóttur,
sem bústjóri, og gekk að eiga hana um sumarið 1884.
Konu sína misti Gunnar 24. ágúst 1920, eftir 36 ára
ástúðlega sambúð. Ekki varð þeim hjónum barna
auðið, en nokkur fósturbörn hafa þau alið upp, og
reynst þeim sem bestu foreldrar.
Gunnar Pálsson er gildur meðalmaður á allan vöxt,
fríður sýnum, einarður í allri framgöngu, örlyndur, en
kann þó vel að stilla skap sitt, en eigi hefur honum
verið gjarnt að láta hlut sinn í skoðunum, nema full
rök komi til. Atorku- og dugnaðarmaður hefur Gunnar
verið hinn mesti, og fyrirmynd í búnaði, bæði að
dugnaði og hagsýni. Hefur bú hans (á V2 Ketils-
stöðum) verið með hinum stærstu á Hjeraði, og hefur
hann til þessa tíma jafnan gengið sjálfur fyrir verkum
á sumrum, og hirt lömb sín og reiðhesta á vetrum,
enda er hann hestamaður mikill og fjármaður góður,
Þegar Gunnar byrjaði búskap, var lítið farið að gera
að jarðabótum hjer austanlands. Mikið af Ketilsstaða-
túni var krappaþýft og alt ógirt. Nú er þýfið horfið,
en rennsljettur töðuvöllur kominn í staðinn. Hefur
hann þannig sljettað nær 15 dagsláttur, og einnig er
nú túnið algirt, með vandaðri girðingu. Útengi hefur
Gunnar einnig bætt með girðingum og vatnsveiting-