Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1880, Page 21

21
var kristinn, og að kristin trú vakti fyrir honum, eins
og vér heldur ekkert vitum um, hver þetta hafi ritað.
En hvað Ólaf helga snertir, þá er það kunnugt, að
hann setti lög, eins og sjá má einmitt af ath. 2, bls.
205 í forspjallsritinu, og viða af sögu hans, t. a. m. 58.
kap.: „hann skipaði síðan lögum með ráði hinna vitr-
ustumanna;11 59. kap.: „taldi landsrétt ok lagasetning“.
Ari nefnir og lög Ólafs digra (landaurana, íslb. i.kap.);
og það vita allir, að eins og Ólafur Tryggvason var
fyrirmynd hinna eldri íslendinga, meðan heiðninnar sól
kastaði sínum hinnstu geislum á hina upprennandi
kristni, eins var Ólafur Haraldsson enn fremur fyrir-
mynd siðari aldanna: „Herra Ólafur hjálpin Noregs-
landa“ var ákallaður til alls, jafnvel í göldrum og á-
heitum, sem von var, því hann var dýrðlingur Noregs
og þá náttúrlega íslands með, og alt var heimfært til
hans, hvort það átti við eða eklci. það mundi varla
hafa verið gjört við aðra en íslendinga, að leggja þetta
út sem aulaskap, apturför, spilling, eða hvað menn
vilja láta það heita, og prédika það fyrir öllum þjóð-
um. Hvað mikið vissu Englendingar, Danir og Norð-
menn um sín lög, sína fornöld á þeim tímum? 0.
Eg sný mér nú til þeirrar aðalhugmyndar og
hugsjónar höfundarins, sem hann ríður eins og Arnór
galdramaður reið líkkistunni forðum. það er neitun
hans á hluttekningu og höfundarskap íslendinga á
Eddukviðunum og fornum skáldskap yfir höfuð. Hann
vill unna íslandi að vera söguland, en lætur allan skáld-
skap, eða það af honum, sem einna mest kveður að,
vera eign Bretlandseyja (Orkneyja, Suður-eyja eða
Vestureyja): nThe Saga,notthe Lay, is the tnce Icelandic
poetn“, bls. 191. Mörg eru nú orðin heimkynni Eddu-
kviðanna: Norðmenn' segja þau séu fædd í Noregi, N.
M. Petersen í Danmörku, Rudbeck í Svíaríki, Grimm
á jþýzkalandi og Guðbrandur á Orkneyjum. Hver veit