Eimreiðin - 01.01.1906, Blaðsíða 69

69
margfalt fleiri sldlríld en hann á nokkur tök á. Pað er því engin
furða, þó niðurstaðan hafi orðið bágborin hjá honum; en hitt er
meiri furða, að hann skuli hafa ætlað sér þá dul, að geta komist
að réttri niðurstöðu á þennan hátt. IJað er ólíkt viðfangsefni í
þessum sökum, fjárlög Dana og fjárlög íslendinga.
Petta var m é r frá upphafi fullljóst. Mér datt því aldrei í
hug að gera nokkra tilraun til að reikna embættiskostnað Dana
út eftir fjárlögum þeirra. Eg vissi að ég var ekki maður til þess.
Eg bygði því mínar tölur á ofurlítið traustara grundvelli en slíkum
útreikningi.
Ég gerði sem sé skriflega fyrirspurn um þetta til Hagfræðis-
skrifstofu ríkisins, og hún sendi svo einn af skrifstofustjórum sín-
um á minn fund til að skýra málið fyrir mér — mann, sem ný-
lega hefir kept um kennarastöðu í hagfræði og stjórnvísindum við
háskólann, og því er enginn skussi í þessum fræðum. Hann kvað
skrifstofuna ekki hafa reiknað þetta út sérstaklega. En hún hefði
nýlega reiknað út fyrir ríkisþingið, hve miklu eftirlaunabyrði ríkis-
ins (réttur til eftirlauna) næmi, og þar sem eftirlaunarétturinn
stæði í ákveðnu hlutfalli við embættislaunin, þá mætti segja með
vissu, hve miklu þau næmi, svo að ekki gæti skakkað nema ör-
litlu broti úr hundraðstölu. Og yrði þá niðurstaðan, að saman-
borin við árstekjur ríkisins (70 milj.) næmu þau tæplega 8°/o af
þeim.
Ég læt nú hvern sjálfráðan um það, hvern menn vilja taka
trúanlegri, skrifstofustjóra Hagfræðisskrifstofunnar eða próf. B. M.
Ólsen með sínum fáránlega útreikningi. Sjálfur hefi ég ekki borið
við að gera neinn útreikning yfir embættislaun Dana, heldur bygt
á þeirri traustustu heimild, sem unt var að fá í öllu ríkinu.
Hverjum megin skyldu svo öfgarnar og ýkjurnar vera, herra
prófessor!
Að því er snertir samanburð minn við embættiskostnað Fær-
eyinga, þá bygði ég þar á alveg sömu heimild, og finn því enga
ástæðu til að verja þær tölur mínar frekar.
Ég vona að lesendum mínum sé nú orðið ljóst, að ritgerð
prófessorsins er ekki skrifuð af löngun til að leita sannleikans,
heldur eru refarnir til þess eins skornir, að rugla alþýðu og svæfa,
svo að henni skuli sýnast embættisgjöldin sem minst og því ekki
finna ástæðu til að heimta, að úr þeim sé dregið. Og þar sem
enginn getur staðið nær stjórn vorri, en prófessorinn stendur, er