Eimreiðin - 01.01.1912, Blaðsíða 4

4
hann um álögur nýjar. Kom það fyrir rétt í Kaupmannahöfn, og
vann hann málið, en var þó kærður um hið sama skömmu síðar
aftur; þá varð hann undir í málinu, og rnisti embættis, en þóttist
þó eigi annað hafa gjört en skipun síns herra. Og nú er hér var
komið, var drotning önduð (o: 1685), og var það eitthvað í efn-
um, að hann hafði sig til þéttmerskis; var sagt hönd hans hefði
kenst á nokkrum bréfum hennar. Hann bjó ár nærri Lukkustað,
og átti húsið bróðir konu hans, ármaður konungs vista þar; hann
studdi þau Guðmund, því að hann var þá fátækur og hneigður
til drykkju. Guðmundur var ritari góður og skáld, þýzkur vel, og
fór vel við stúdenta íslenzka, meðan hann var í uppgangi sínum
í Kaupmannahöfn. Ekki vildi hann heyra hallmælt Jóni lærða
föðurföður sínum. Hann kvaðst vera að snúa á þýzka sálma
pínslarsálmum Hallgríms prests Péturssonar, og stunda að fylgja
orðum og efni, og væri þeir í afhaldi. Vita menn eigi lengur af
honum að segja, en þrjá vetur umfram það, er nú er komið frá-
sögnum (0: til 1688). Porleifur prestur, bróðir hans, hélt Hall-
ormsstað í Múlaþingi; hann er sagt að mist hafi hálft skegg sitt
tilfinningarlaust eina nótt, og óx það aftur. En Guðmundur prest-
ur, faðir þeirra, má ætla að dáinn hafi verið fyrir tveimur árum
eða þremur, þá tíð er komið er nú áratali (dó 1685).«
Pað er eigi allfátt, sem mælir með því, að þessi Guðmundur
Guðmundsson, sem hér hverfur svo skyndilega úr sögu annála-
ritaranna íslenzku, hafi einmitt verið hershöfðingi sá, er getið er
um í Savoyen 1707. Að minsta kosti er ekki kunnugt um neinn
Islenditig frá þessu tímabili, sem fremur gæti komið til greina.
Að hann hafði sig á brott úr Danmörku eftir andlát Soffíu Ama-
líu drotningar, er vel skiljanlegt; því þeir, sem verið höfðu gæð-
ingar hennar, áttu þá ekki upp á pallborðið og urðu margir fyrir
ofsóknum. Mun hann ekki hafa talið sér óhult þar, enda auðséð,
að einhverjar sakir hafa verið á hann bornar, þó orð Espólíns
um það séu mjög á huldu. Hann segir aðeins, að »eitthvað
það hafi verið í efnum«, að hann hafi haft sig til Péttmerskis,
og að sagt hafi verið, að hönd hans hefði kenst á nokkrum bréf-
um drotningar. Bæði þetta og að tvívegis er tekið fram, að hann
hafi verið »ritari góður«, virðist benda á, að drotning hafi notað
hann til að rita leyniskjöl sín, og hefir hann þá ef til vill verið
grunaður um að hafa ritað erfðaskrá hennar, þá er svo mikið
stapp varð út úr, og sem Kristján V. varð svo æfur yfir, að hann