Eimreiðin - 01.01.1912, Blaðsíða 73

73
lýti,— ekki sízt þegar eins er ástatt og hér, þar sem kalla má að höf. hafi skamma
stund dvalið í Danmörku og Noregi. En kveðandin á þessum dönsku kvæðum er
furðu þýð og gallalaus. Mörg af kvæðunum eru og lagleg, en tilþrifin ekki mikil
og efnið nauðalítið. Par eru engir rafmagnsneistar, sem slái niður í lesandann og
taki hug hans fanginn.— En J. G. er ungur enn og getur tekið miklum framförum;
því skáldgáfu hefir hann; því verður ekki neitað. y q
GUÐMUNDUR FINNBOGASON: DEN SYMPATISKE FORSTAAELSE.
Khöfn 1911.
Svo heitir doktorsritgerð G. F., og er aðalkjarni hennar í sem fæstum orðum
sá, að sýna, hvernig menn verði oft fyrir svo miklum áhrifum af öðrum, að menn
taki ósjálfrátt að herma eftir þeim, án þess menn hafi hugmynd um það. Fr þetta
sýnt og sannað með mörgum dæmum, bæði úr daglegu lífi, bókmentum og leiklist,
og það gert svo skemtilega og skiljanlega, að ekki þarf neina sérstaka heimspekis-
mentun, til þess að geta haft not og nautn af lestrinum. Ber bókin vott um bæði
fjör og frumleik í hugsunum, og hefir að vitni sérfróðra manna numið nýjan land-
skika í álfu heimspekinnar. y q
ÁGÚST BJARNASON: JEAN-MARIE GUYAU. En Fremstilling og Kritik af
hans Filosofi. Khöfn 1911.
Svo heitir doktorsritgerð Á. B., og er aðalefni hennar útdráttur úr ritum hins
fræga franska heimspekings Guyau, með einstöku athugasemdum frá höf. hér og
þar, og samstæðum gagnrýniskafla aftast í bókinni. Bókin er að mörgu leyti hrein-
asta sælgæti, því hugleiðingar G.’s um lífið, list, siðgæði og trúarbrögð eru bæði
djúpsettar og vekjandi, og mjög gaman að kynnast þeim. Framsetning Á. B. á þeim
virðist og í bezta lagi, en af frumlegum hugsunum eða heimspekiskenningum frá
eigin brjósti er þar minna, en maður vanalega vonast eftir í doktorsritgerð. 3?ví
kalla má að öll bókin sé eftir Guyau, en nauðalítið eftir Á. B. En góð er hún og
mikið í hana spunnið. y% Q%
A. KLINCKOWSTKÖM: BLAND VULKANER OCH FÁGELBERG. I. — II.
Stockholm 1911.
í*að er nýtt að sjá sænska ferðahók um ísland. Slíkt heflr ekki við borið síðan
Paijkull reit sína alkunnu bók »En sommer pá Island«, og er nú nálega hálf öld
síðan. Sú bók var að mörgu leyti fróðleg, en talsvert haíði þó dr. Hjaltalín við
hana að athuga, er hann reit á móti henni.
Sú ferðasaga baróns Klinckowströms, er hér birtist, er ólíku minna athugaverð.
Húu er í tveimur bindum, með fjölda af myndum, í einkar snotrum búningi (pappír
og prentun) og framsetningin frábærlega snjöll og hugnæm. Segir þar fyrst frá ferða-
lagi til Skotlands og Færeyja og dvöl höf. þar, en meginhluti bókarinnar er ferða-
saga frá Norðurlandi (Húsavík, Akureyri, Pingeyjarsýslu og öræfunum þar suður af)
og Vestmannaeyjum sumarið 1910. Auðvitað urðu engin stórtíðindi í þeirri ferð, og
þó hefir baróninum tekist að skrifa um hana bók í tveimur bindum, og meira að
segja ljómandi skemtilega bók. Stíllinn og allur blærinn á frásögninni er svo fjörug-
ur, fyndinn og skáldlegur, að slíkt er alveg óvanalegt í ferðabókum. I henni eru og
dágóðar upplýsingar um landið, þjóðina og atvinnuvegi vora á víð og dreif, þó
meira hefði nú mátt vera af því tægi. Og ekki vantar að landsmönnum sé borin
vel sagan. Verulegar villur höfum vér ekki rekið oss á, nema í nokkrum nöfnum, t.