Dagblaðið Vísir - DV - 25.03.1987, Blaðsíða 13
MIÐVIKUDAGUR 25. MARS 1987.
13
Neytendur
RÆÐUR MIKLU UM LÍEWM ÞÍNAOG HEILSU
Athugaðu málið:
• Er ioftið hreint? © Og birtan hæfileg?
# Er hávaði í lágmarki? • Er umgengni góð?
• Er vinnuaðstaða hentug? » Og andinn góður?
Hver er öryggistrúnaðarmaöur/öryggísvörður hér?
f' 4' Vinnueftirlrt
rikisins
Þetta veggspjald er einn þáttur i forvarnar- og iræðslustarfi Vinnueftirlits
rikisins. Á næstunni munum við kynna bæklinga um vinnuvernd.
Islenskar
skrifstofur
í framhaldi af grein hér á síðunni
um óhollustu vinnustaða höfðum við
samband við Vinnueftirlit ríkisins og
fengum ráðleggingar um hættur sem
leynst geta á skrifstofum.
Þar varð fyrir svörum Guðmundur
Eiríksson. Hann taldi að ástandið hér
væri ekki ósvipað því sem gerðist ann-
ars staðar. Þó voru nokkur atriði sem
hann benti okkur á í þessu sambandi.
í fyrsta lagi að nota ekki teppi á
skrifstofum. Teppi eru oft úr alls kyns
gerviefnum og geta þau valdið þurru
lofti. Ef þau eru á gúmbotni úr gervi-
efni getur átt sér stað útgufun ýmissa
leysiefna. Betra er að nota kork, dúk,
eða parkett og þrífa það með vatni og
sápu.
1 öðru lagi er nauðsynlegt að við-
halda réttu rakastigi. Gott er talið að
raki sé á bilinu 4CÞ-60% en í lagi þó
hann fari niður í 30%.
Varðandi rakatæki geta þau verið
gróðrarstíur fyrir bakteríur. Rakatæki
af ódýrari gerðum eru þess eðlis að á
þau þarf að bæta vatni daglega. Ef þau
eru ekki sótthreinsuð á hverjum degi
er vatnsgjöfin aðeins til að auka gerla-
gróður. Dýrari tækin eru búin ýmsum
sótthreinsibúnaði, sum eima vatnið en
önnur eyða gerlum með útfjólubláum
geislum.
Ymis skrifstofutæki geta verið skað-
leg. Ljósritunartæki gefa frá sér óson
og séu þau þeirrar gerðar sem notar
„farva“ og „toner“ gufa upp úr þeim
lífræn leysiefni.
Hvað tölvur varðar sagði Guðmund-
ur að um þær hefðu verið haldnar
margar ráðstefnur án þess að nokkuð
hefði verið sannað um skaðsemi
þeirra. Þó væri ljóst að um einhveija
geislun væri að ræða en ekkert væri
hægt að segja um áhrif hennar, slíkt
yrði tíminn að leiða í ljós. „Þó er það
vitað að tölvuskjáir eru ekki jafn-
greinilegir og pappír og því spuming
hvort það ertir ekki augað að rýna
mikið í þá.“
I þriðja lagi er mikilvægt að við-
halda hreinlæti og góð loftræsting er
nauðsynleg, svo og góð lýsing.
-PLP
Páskakerti
í eggjaskum
Nú, þegar líða tekur að páskum,
væri ekki úr vegi að fara að huga
að skreytingum. Hér á eftir fara ráð-
leggingar til að steypa páskakerti
Bræddu hvíta kertisstubba í heitu
vatni og tíndu kveikina úr. Skerðu
gult kerti í fjögurra sentímetra búta,
og skafðu dálítið af öðrum enda
þeirra til að kveikurinn standi upp
úr. Helltu svolitlu af hvíta vaxinu í
eggjaskum og láttu það storkna til
hálfs og settu síðan gulan kertisbút
í það og láttu hann festast. Bættu
svo hvitu vaxi í smám saman og láttu
það stirðna. Þegar eggið er alsteypt
er skurnin tekin utan af því.
Guli kertisbúturinn f miðjunni
ljómar eins og heiðgul eggjarauða
þegar kveikt er á kertinu.
-PLP
Birta og
lundarfar
Allir þekkja hin mannbætandi
áhrif sólarljóssins enda er það ein
af meginástæðum lífs á jörðinni.
Fólk flykkist í sólarlandaferðir til
að ligþja f sólbaði og ef himinninn
er grár svo dögum skiptir leggst slen
og deyfð yfir allt mannlíf. Hér á landi
eiga margir í hinum mestu erfiðleik-
um að þola skammdegið og leggjast
jafnvel í þunglyndi er dagur er sem
stystur.
Það er því greinilegt að ljós hefur
mikil áhrif á fólk og er því ekki óeðli-
legt að hugsa sem svo að lýsing hafi
sitt að segja.
Þar sem gervilýsing er allsráðandi
myndast hin ákjósanlegustu vaxtar-
skilyrði fyrir alls kyns gerlagróður,
sem við sólarljós nær ekki að þrífast.
Ekki er að fullu búið að rannsaka
áhrif þessa gerlagróðurs en þó liggur
í hlutarins eðli að hann er ekki hluti
af náttúrlegu umhverfi mannsins.
Þessi gerlagróður þolir ekki útfiólu-
bláa geisla sólarljóss og deyr fljót-
lega ef hann verður fyrir sólargeisl-
um. Sólarljósið er því nauðsynlegt
bæði líkama og sálu og má nefna
að það eykur allan þrótt, örvar
myndun fjörefna og hreinlega hress-
ir.
Hér á landi er ekki gefinn mikill
gaurnm- að þessum málum. Reynt
hefur verið að flytja inn „davlight"
ljósaperur en innflytjandi virðist
ekki hafa haft bolmagn til að kvnna
þær sem skyldi og hafa þær því lítið
sem ekkert hreyfst í þeim fáu versl-
unum sem tóku þær í sölu. Er það
hálfgerð synd þvi þessar perur gefa
mun betri lýsingu en jafnvel hefð-
bundnar flúrpípm. Þessi gerð lýsing-
ar gefúr frá sér bláhvítt ljós sem er
þeim eiginleikum gætt að spanna
yfir mun víðara svið litrófsins heldm
en hefðbundnar ljósaperm' og þvi
líkara eðlilegu dagsljósi.
Nú er komin á markað önnm gerð
lýsingar, svokölluð ..true-light".
Þykir þessi lýsing komast nær því
markmiði að líkja eftir dagsbirtunni
en nokkm önnm tegund lýsingar.
og því góð gegn ýmsum þeim kvillum
sem hrjá það fólk sem illa þolir lé-
lega birtu.
Er bandaríska geimvísindastofn
unin, NASA, var að velta fyrir sér
möguleikanum á því að senda menn
út í geiminn, var frá upphafi ljóst
að geimfarar þyrftu að lifa og starfa
við allt aðrar aðstæður en dæmi
voru um. Því var reynt eftir fremsta
megni að fyrirbyggja nokkuð það
sem gæti valdið þeim vanlíðan.
Fljótlega varð ljóst að ef þeim ætti
að geta liðið sæmilega vel hlvti lýs-
ing að þurfa að vera sem líkust því
sem þeir þekktu af jörðinni. Var þvi
hafist handa um að hanna algerlega
nýja gerð lýsingar er fyllt gæti út í
meira svið litrófsins en áður.
Afrakstm þessara rannsókna var
svo „true light“.
Áhrifamikið gegn ýmsum
kvillum
Þessi gerð lýsingar hefur nú verið
sett á frjálsan markað enda hafa
komið fram ýmsir kostir hennar.
Áhrif hennar gegn skammdegis-
þunglvndi em talin svo góð að 1983
veittu bandarísk heilbrigðisyfimöld
henni viðurkenningu fyrir að vera
áhrifamikið meðal gegn ýmsum
streitusjúkdómum og öðrum sem
standa í beinu eða óbeinu sambandi
váð ónóga lýsingu.
Hérlendis er tme light komið á
markað fyrir skömmu. Það fæst í
versluninni Natma casa á Nýbýla-
vegi í Kópavogi. Eingöngu er um
flúoi-pípm að ræða. og em þær til í
fimm stærðum. frá 45-150 cm langar
og em með ábyrgð til tveggja ára.
Þær kosta frá kr. 1.151-1.390.
-PLP
Hin sívinsœla og myndarlega
FERMINGAR-
GJAFAHANDBÓK
kemur út á morgun.
ÞÚ
getur verid viss um ad finna réttu
gjöfina handa fermingarharninu í henni.
SÖLUBÖRN!
Vinnid gkkur inn vasapeninga
AFGREIÐSLAN ER
í ÞVERHOLT111
SÍMI27022