Dagblaðið Vísir - DV - 04.05.1987, Side 18

18
MÁNUDAGUR 4. MAÍ 1987.
Frjálst.óháö dagblaö
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELiAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SiMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 550 kr.
Verð í lausasölu virka daga 55 kr. - Helgarblað 65 kr.
Hver fær umboð?
Forseti Islands mun nú taka að ræða við formenn
flokkanna. í framhaldi af því mun einhver þeirra fá
umboð til að reyna að mynda stjórn. Forseti hefur tek-
ið þann kost að bíða í viku, meðan fram færu óformlegar
þreifingar milli flokka og menn meltu kosningaúrslitin.
Þær þreifingar hafa farið fram, en árangurinn óljós.
Forseta er mikill vandi á höndum.
Formaður Alþýðuflokksins, Jón Baldvin Hannibals-
son, hefur verið í sviðsljósinu. Hann hefur gengizt fyrir
lauslegum athugunum á tveimur möguleikum, annars
vegar samstjórn Sjálfstæðisflokks, Alþýðuflokks og
Kvennalista, hins vegar stjórn Sjálfstæðisflokks, Al-
þýðuflokks og Alþýðubandalags. Hin síðarnefnda ber
heitið nýsköpunarstjórn frá fyrri tíð.
Sjálfstæðismenn hafa ekki hafnað hugmyndum Jóns
Baldvins en haldið öllum leiðum opnum. Beðið hefur
verið eftir því, hver væri óskalisti Kvennalistans í slíkri
stjórn eða öðrum. Konurnar hafa um helgina komið sér
niður á það. Þær taka hugmyndum Jóns ekki útbreidd-
um örmum. En þær hafna þeim ekki. Jón Baldvin hefur
ekki beðið, heldur jafnframt látið þau boð út ganga,
að hann vilji nýsköpunarstjórn, takist ekki samstarf
við Kvennalistann. Samstarf viðreisnarflokkanna og
Kvennalista kæmi til greina. Nýsköpunarstjórn væri
líklega verri kostur. Nú skiptir mestu, að árangurinn í
efnahagsmálum varðveitist. Færi aftur í mikla verð-
bólgu, er ekki fyrirséð, hvenær eða hvort þjóðin næði
sér aftur á strik. Hindra verður, að næsta ríkisstjórn
hefji víxlhækkanir verðlags og kaupgjalds, verðbólgu
og gengisfellinga. Staðan er mjög viðkvæm, eins og
Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra áréttar
réttilega. Nú er ekki tími til eyðslu. Rétt er, að bæta
þarf kjör hinna tekjulægstu, einkum eftir að aðrir hóp-
ar hafa tekið sprett nú nýlega. Þetta verður að gerast
innan þess ramma, að það leiði ekki til hækkana gegn-
um kerfið, sem kalla á verðbólgu. En spyrja má, hvort
nýsköpunarstjórn gæti valdið verkefninu. í Alþýðu-
bandalaginu eru vissulega menn, sem gætu tekið þátt
í því. En þeir munu ekki ráða ferð. Líklegast er, að í
þeim flokki muni fara fram uppgjör, sem standi lengi.
Þetta er því að líkindum óæskilegur stjórnarflokkur í
viðkvæmri stöðu.
Viðræður formanna við forseta munu næstu daga
sýna henni, hvernig staðan er. Jón Baldvin hefur ekki
verið einn á ferð. Steingrímur Hermannsson forsætis-
ráðherra virðist reiðubúinn að reyna. Framsóknar-
flokkurinn vann varnarsigur í kosningunum. Stein-
grímur vann mikinn persónulegan sigur. Fram hefur
komið í skoðanakönnunum hjá DV og öðrum, að lands-
menn telja beztan kost, að Steingrímur Hermannsson
sé forsætisráðherra.
Steingrímur mundi að líkindum leita samstarfs við
Sjálfstæðisflokkinn og ekki halda áfram, nema hann
telji slíkt samstarf sennilegt. Þá þarf einn flokk í við-
bót. Líklegast er, að einnig Steingrímur muni einna
fyrst leita til Kvennalistans. Takist það ekki, muni
hann fara hringinn og ræða við hvern sem er af hinum
flokkunum. Hahn vill þriggja flokka stjórn, ekki fjög-
urra nema í neyð.
Líta ber svo á, að hafi hugmyndir Jóns Baldvins
Hannibalssonar um stjórnarbræðing ekki þróazt mjög
jákvætt væri eðlilegast, að Steingrímur Hermannsson
reyndi fyrstur.
Haukur Helgason.
Kjötfjallið í eyðimörkinni:
Landið okkar í tötrum
hrópar á vægð!
Viðbrögð fólks við grein minni i
Morgunblaðinu þann 7. mars sl. um
landeyðinguna hafa verið ótrúlega
KjaUarinn
Herdís Þorvaldsdóttir
formaður Lífs og Lands
að fá það næstum gefins. Svo eru
osta- og smjöríiöllin. og þó að þau
kosti okkur skattborgarana stórfé
er það ekki eins alvarlegt mál þar
sem nautpeningur er að mestu leyti
á ræktuðu landi. En sauðkindin veð-
ur um hálendi og láglendi og eyði-
leggur gróðurinn.
I öllum umræðum um landbúnað-
inn eru það hagsmunamálin sem
reka á eftir kröfum um aðgerðir
vegna markaðserfiðleika og kostn-
aðar en aldrei er minnst á varðveislu
landsins í þágu framtíðar. Þið hljótið
og aldir geta liðið áður en örfoka
land grær aftur. Til þess að endur-
heimta gróður landsins verður að
skipuleggja afgirt svæði fyrir búfén-
aðinn. Engan lausagang á búfé
lengur, það tilheyrir ekki siðmennt-
uðum þjóðum í dag.
Hægara í að rata en úr að
komast
Eins og ástandið er í dag er offram-
leiðslan, vitahringur, sem ríkissjóð-
ur og skattgreiðendur hafa ekki ráð
á, og skerðir þjóðarauð. Sannarlega
„Við viljum heldur ekki lengur borga
miiljarða í landgræðslu á gróðri sem er
étinn upp jafnóðum.“
í Mýrdal nær gróður hátt til fjalla, en er eins og götótt flik, allur i henglum.
jákvæð. Ég hefði ekki trúað að
óreyndu að svona margir hefðu gert
sér grein fyrir hörmungarástandinu
á landinu okkar og meginorsökinni,
ofbeitinni. Ingvi Þorsteinsson nátt-
úrufræðingur segir í riti landbúnað-
arráðuneytisins að þau fáu svæði,
sem ekki eru fullnýtt og niðurnöguð
austan og norðaustanlands og á fá-
einum stöðum þar sem byggð hefúr
dregist saman eða lagst niður, séu
samt ekki svo víðáttumikil að þau
geti tekið við þeim búfénaði sem er
umfram beitarþol á ofnýttu svæðun-
um. Þess vegna er á landinu núna
mun meiri fjöldi búfjár en úthagam-
ir þola! Sjá ekki alhr viti bornir menn
hvar þetta mun enda?
Engan lausagang á búfé
lengur!
Ekki einu sinni hóflega nýtingu
sem á að bjarga eyðileggingunni, því
að þar sem beitt er á okkar viðvæma
gróður hverfa blómplöntumar fyrst
og allir nýgræðingar og vaxtar-
broddar af birki og víði, svo að engin
endumýjun getur átt sér stað. Sauð-
kindin er mjög matvönd og velur úr
það besta og viðkvæmasta af gróðr-
inum. Sjá ekki allir sem hafa augun
opin að það er verið að éta undan
okkur landið að óþörfu? Allar þessar
nagandi skepnur framleiða miklu
meira kjöt en við þurfum og við erum
neydd til þess að kaupa offramleiðsl-
una fyrir milljarða. Nú er verið að
fleygja eða brenna 500 tonnum af
kjötframleiðslunni árið 1985 sem
búin em að liggja í dýrum geymslu-
byrgjum í eitt og hálft ár, og hvað
varð um 1500 tonn af ærkjöti sem
Rússar vildu ekki þó að þeir ættu
þó að sjá hvað er að gerast! Sem
betur fer tekst ekki að selja kjötið
til útlanda, það nær engri átt að ala
skepnur á okkar viðkvæma gróðri
til þess að selja útlendingum langt
undir framleiðsluverði og borga
milljónir í útflutningsbætur. Þvílíkt
ráðleysi! Við viljum heldur ekki
lengur borga milljarða í landgræðslu
á gróðri sem er étinn upp jafnóðum
eða í eilífar girðingar utan um smá-
reiti hér og þar sem em þó engin
tiygging fyrir ágangi skepna. Þótt
við eyðum milljörðum í að dreifa
áburði fáum við að vísu gras á út-
haga og hálendið. Það hverfúr þó á
nokkrum árum ef hætt er að bera á
en er þá búið að eyðileggja gróður-
inn sem fyrir var. Er þetta sú náttúra
sem við viljum hafa á landinu okk-
ar? Áreiðanlega ekki.
Landið okkar er ekki nema svipur
hjá sjón frá því sem það áður var
er þetta ástand þjóðfélagsmál. Við
auglýsum landið okkar í ferðabækl-
ingum sem land með óspillta nátt-
úm. Þar ætti frekar að standa:
Komið og sjáið hvernig við emm
búin að fara með landið okkar. Það
er í tötrum, aðeins þriðjungur af
gróðurlendinu er eftir og er á hraðri
leið með að eyðast vegna rányrkju.
Jarðvegurinn er að fjúka út á sjó
og landið hrópar á vægð!
í guðs bænum, ráðamenn, þing-
menn, lögfræðingar, vinnið saman
og setjið viturleg lög til að bjarga
því sem eftir er af gróðurlendinu.
Það hlýtur að vera okkur öllum í
hag. Þetta er mál málanna í dag og
þolir enga bið. Annars mun framtíð-
in kalla ykkur til ábyrgðar á
andvaraleysinu og afkomendur okk-
ar taka við eyddu landi.
Herdis Þorvaldsdóttir,
formaður Lífs og lands.