Dagblaðið Vísir - DV - 26.02.1988, Blaðsíða 15

FÖSTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1988.
15
Guðmundi Einarssyni, framkvæmdasljóva Alþýðuflokksins, svarað:
var að blekkja hvem?
„Viljið þið kratar e.t.v. ekki styggja
Borgarana núna í þeirri von, að þeir
fáist til að skiptast á blómum í beinni
útsendingu, þegar þeir eru orðnir nógu
litlir?“
Hver
Óttalegt bull er þetta, Guömundur
minn, sem þú lætur birta eftir þig
í DV 22. febrúar sl. Ég ætla nú ekki
að bera upp á þig lygar né þótta-
full leiktilþrif, hvaö þá kjökur,
blekkingar eða óheiðarleika, svo
að gripið sé niður í orðasafn þitt,
en það hvarflar svona að mér, að
þú hafir fengið að láni póhtísku
gleraugun hjá formanninum þín-
um, ef þú hefur þá á annað borð
nokkuð gert þér það ómak að skoða
málflutning okkar fyrrum sam-
starfsmanna þinna.
Mér finnst þetta fima vitlaus
grein eftir þig og einna líkust því,
að þú hafir dottið af hestbaki um
helgina.
Til dæmis er einkar athyglisvert,
að þú kýst að sleppa algerlega að
minnast á málflutning Karvels
Pálmasonar. Hann barðist þó gegn
matarskattinum, sem var höfuðá-
greiningsmálið, ásamt okkur.
Flokkarðu málflutning hans undir
kjökur, blekkingar eða óheiðar-
leika? Eða er hann bara lyginn
leikari eins og við hin í þínum aug-
um?
Og hvers vegna í ósköpunum
minnistu ekki á hlut Borgara-
flokksins, sem var rétt eins og við
með ýmsar breytingartillögur við
frumvörpin um tekju- og eignar-
skatt, tolla og vörugjald og hamað-
ist gegn matarskattinum á
nákvæmlega sömu forsendum og
„hinir hrokafullu sérskipuðu mál-
svarar íslenskrar félagshyggju“,
þ.e. að þessi skattur legðist þyngst
á hina efnaminnstu. Hvers vegna
gefurðu þeim ekki einkunnir í
grein þinni? Er það vegna þess, að
fylgi Borgaraflokksins hefur farið
stöðugt minnkandi í skoðanakönn-
unum? Viljið þið kratar e.t.v. ekki
styggja Borgarana núna í þeirri
von, að þeir fáist til að skiptast á
blómum í beinni útsendingu, þegar
þeir eru orðnir nógu litlir?
Ég ætla nú rétt að hressa upp á
KjaHarinn
Kristín Halldórsdóttir
þingkona Kvennalistans
minni þitt varðandi afstöðu
Kvennalistans til hinna viðtæku
skattkerfisbreytinga, afstöðu, sem
þú dæmir óheiðarlega og líkir svo
smekklega við það „að nudda sér
mjálmandi upp við skálmar allra
þeirra, sem ekki geta olnbogaö sig
hjálparlaust að allsnægtaborðinu“.
Tekjuskattur og eignaskattur
Kvennalistakohur unnu að end-
urmati og breytingum á tekju- og
eignaskattslögunum í tengslum við
upptöku staðgreiðslukerfis ásamt
fulltrúum annarra þingflokka, og
var það samstarf með ágætum.
Hins vegar hafði Kvennalistinn
sérstöðu í þremur atriðum og gerði
breytingartillögur við frumvarpið
á Alþingi.
1. Við lögðum til að skattleggja
hæstu tekjur umfram aðrar og
nota svigrúmið til hækkunar
persónuafsláttar. Við lögðum
reyndar einnig fram frumvarp
um breytingar á lögum um
tekjustofna sveitarfélaga þess
efnis, að útsvarið yrði þrepa-
skipt á sama hátt.
2. Við lögðum til að bamabætur
væru greiddar móður, ef barnið
er í hennar umsjá, annars þeim,
sem því hlutverki gegnir. Rökin
fyrir því eru þau, að bamið er
í flestum tilvikum fyrst og
fremst í umsjá móður, hún tek-
ur á sig ómælda vinnu, sem
hvergi er metin til launa, og
oftast er það móðirin, sem verö-
ur fyrir tekjutapi vegna
umönnunar barnsins. Og
hverjar svo sem aðstæðumar
era, þá er móðirin nær undan-
tekningarlaust tekjulægri en
faðirinn. Auk þess er hagræði
að því að greiða bamabætur
út óskiptar, þar sem útsending-
ar verða miklu færri.
3. Við vildum láta endurskoða
upphæðir persónuafsláttar og
bamabóta mánaðarlega en ekki
tvisvar á ári, eins og lögin
mæla fyrir um, en það getur
munað skattgreiðendur dá-
góðri upphæð hvor aðferðin er
notuð.
Tollar og vörugjald.
Alþingi fékk alltof skamman tíma
til að fjalla um þær veigamiklu og
að flestu leyti nauðsynlegu breyt-
ingar, sem geröar vora á tollalög-
gjöfinni, og því hlaut stjómarand-
staðan aö mótmæla kröftuglega,
enda er nú komið í ljós, að þessi
fljótaskrift kallar á leiðréttingar,
jafnvel þegar á þessu ári. Kvenna-
listakonur gagnrýndu það hvað
harðast, að heilsufars- og manneld-
issjónarmið voru fyrir borð borin
við undirbúning þessara mála og
það þrátt fyrir gefin fyrirheit um
forvamarstarf í stjórnarsáttmála.
Við lögðum til breytingar, sem lutu
að því að fella niður tolla á græn-
meti, en skattleggja neysluvörur.
Söluskatturinn
Þá eram við komin aö því, sem
stjórnarandstaðan meö tilstyrk
Karvels Pálmasonar barðist harð-
ast gegn, þ.e. 25% söluskatti á
matvæli. Rökin era einfóld og aug-
ljós. Slíkur skattur á brýnustu
nauðsynjar leggst harðast á lág-
tekjufólkið, sem eyðir stærstum
hluta tekna sinna í nauðþurftir.
Hann er storkun við almennt
launafólk, og hann er verðbólgu-
hvetjandi. Hækkun barnabóta og
lífeyrisgreiðslna bætir ekki upp
verðhækkanir af völdum matar-
skattsins, auk þess sem fjöldi
manns með lágmarkstelqur verður
að þola þessa lífskjaraskerðingu
bótalaust, svo sem námsmenn,
bamlaust fólk og foreldrar bama
yfir barnabótaaldri. Þessar bóta-
hækkanir hefðu hins vegar bætt
stöðu þessa fólks, ef tekjuaukning
rikissjóðs hefði verið sótt eftir öðr-
um leiðum, og á þær leiðir hafa
Kvennalistakonur og fleiri marg-
sinnis bent. Nánar um þetta mál
vísast til greinar undirritaðrar í
DV 2. febr. sl.
Mátulegar buxur að
meðaltali
Afleiðingar af öllum þessum
breytingum era nú smám saman
að koma í ljós. Stjómarliöar héldu
þvi fram, að heildaráhrifin yrðu
óbreytt vísitala framfærslukostn-
aðar, byggingarvísitalan mundi
lækka um 2,3% og lánskjaravísital-
an lækka um 0,8%. Staðreyndin er
hins vegar sú, að framfærsluvísi-
talan hefur hækkað um 4,59%,
byggingarvísitalan lækkað um
0,2% og lánskjaravísitalan hækkað
um 4,4%.
Var einhver að tala um blekking-
ar?
Sannleikurinn er auðvitað sá, að
menn geta reiknað og fengið út
ýmsar niðurstöður eftir því, hvaða
forsendur menn gefa sér. Og ég get
vel fallist á, að allar þessar breyt-
ingar hafi misjafnlega mikil áhrif á
afkomu fólks, sem meðaltölin
segja, að hafi það bara ansi gott um
þessar mundir.
En seint hélt ég, að þú féllir fyrir
meðaltalsraglinu, Guðmundur.
Eða ertu búinn að gleyma dæmi-
sögunni, sem þú vitnaðir stundum
til í umræðum á Alþingi, um mann-
inn, sem fór í Hagkaup og keypti
nokkrar gallabuxur í sama númer-
inu og ætlaðist til, að þær pössuðu
á alla í fjölskyldunni, afann jafnt
sem unglinginn, þar sem númerið
var að meðaltah hið rétta?
Kristín Halldórsdóttir
Matreiðslumenn og misnotkun á starfsheiti:
Á að veita forréttindi?
í Dagblaðinu Vísi 15. febr. sl. er
veist allharkalega að Hótel- og veit-
ingaskóla íslands og því unga fólki
sem þar er við nám og telur sig
vera í löggiltu iðnnámi sem að
námi loknu gerir því kleift að taka
þátt í atvinnulífi þjóðarinnar, bæði
til lands og sjávar og þjóna ferða-
mönnum sem og landsmönnum
öllum.
Kærumálin
Þau kæramál, sem fram komu í
blaðinu þann 13. og 15. febr. sl„ era
algjörlega óviðkomandi Hótel- og
veitingaskóla íslands og væri nær
fyrir ritstjóra, Dagfaraskrifara eða
einhvern annan blaðamann DV að
kynna sér þau störf sem þar eru
unnin innan veggja skólans.
Félag matreiðslumanna, sem er
landsfélag, er hins vegar aö benda
á misnotkun á starfsheiti. Enginn
kallar sig rakara eða lögfræðing án
tilskilinna réttinda eöa hvað?
. Félag matreiðslumanna hefur
nýlega kært til saksóknara nokkra
menn sem auglýsa sig í dagblöðum
sem matreiðslumeistara. Til þess
að geta kallast matreiðslumeistari
þarf viðkomandi að hafa lokið
iðnnámi í veitingahúsi undir stjóm
matreiðslumeistara og matreiðslu-
manna og er þar innifalið 3X4
mánaða nám í Hótel- og veitinga-
skóla íslands í bóklegum og verk-
legum fögum og að standast
lokapróf. Síðan, að loknu námi þarf
viðkomandi sveinn að vinna undir
KjaUarinn
Eiríkur Viggósson
formaður Félags
matreiðslumanna
stjórn meistara í tvö ár. Þá gefur
lögreglustjóri út meistarabréf að
uppfylltum skilyrðum iönaðarlaga
og iðnfræðslu.
Félag matreiðslumanna hefur
einnig kært tvö veitingahús er
kenna sig við austurlenska matar-
gerð án þess að hafa faglæröa menn
við störf. Annað er Kínahúsið viö
Lækjargötu. Sá maður, er þar starf-
ar við matargerð, kom hingað til
lands fyrir nokkrum áram til að
vinna skrifstofustörf en er nú orð-
inn alhliða matreiðslumaður í
austurlenskum mat, aö eigin mati.
F.M. hefur líka kært veitingahúsið
Kínahofiö, Nýbýlavegi 20, Kóp. Þar
starfar maður sem kom til landsins
sem víetnamskur flóttamaður en
telur sig nú orðinn fullfæran í aust-
urlenskri matargerð. Einnig star-
far þar bróðir hans sem kominn er
til landsins en hefur ekki einu sinni
sótt um atvinnuleyfi, telur sig ekki
þurfa það.
Ekkert höfum við á móti þessum
flóttamönnum. Er þeir komu til
landsins vora þeir boðnir velkomri-
ir og var heimilt að vinna alla þá
vinnu er ekki krafðist faglegra rétt-
inda, nema þeir öfluðu sér þeirra.
Þeir geta nú sjálfir sest á skólabekk
og lokið prófum sem aðrir lands-
menn. Ekki eiga þeir að njóta
forréttinda hér eða hvað? Úr Hótel-
og veitingaskólanum útskrifast
menn á öllum aldri.
Á röngum forsendum
Okkur er einnig kunnugt um að
nú stendur til að opna á næstunni
austurlenskan veitingastað viö
Hverfisgötu. Þeir matargerðar-
menn, sem þar koma til starfa,
koma til landsins sem ferðamenn
og segjast vera í heimsókn hjá vin-
um sínum hér á landi. F.M. hefur
látið Útlendingaeftirlitið vita og er
vilji þeirra að stemma stigu við
þeirri óráðsíu aö koma til landsins
á röngum forsendum.
Ýmislegt annað hefur komið á
daginn eftir að við fórum að athuga
þennan aukna innflutning austur-
lenskra matargerðarmanna. Menn
hafa t.d. hafið eldamennsku á þess-
um veitingahúsum án undangeng-
innar læknisskoðunar sem teljast
verður lágmarkskrafa á þessum
viðsjárverðu timum. Eöa hvað
gerðist ef alhr gestir yrðu fárveikir
að aflokinni veislu á slíku veitinga-
húsi? Mundi Dagfari gera grín að
öllu saman?
Eitt umhugsunarefni enn: Því er
sóst eftir þessum austurlensku
matargerðarmönnum? Eru það e.
t.v. hin lágu laun sem veitinga-
húsaeigendur komast upp með að
borga þeim þegar ekki er farið eftir
þeim kjarasamningum sem í gildi
eru?
Kynnið ykkur störfin
Eg hef nú reynt að skýra þessi
mál frá okkar sjónarhóli. Það er
léttasta verk fyrir dagblað að rífa
niöur alla þá hluti sem ykkur dett-
ur í hug. Hingað til hef ég samt
talið metnað DV vera fyrir ofan það
stig blaðamennsku að kalla Hótel-
og veitingaskóla íslands „grautar
skóla ríkisins" og Félag n t-
reiðslumanna „grautarfé1 ,.gs-
skap“, þegar það sem fagfélag
reynir að vemda starfsheiti sitt.
Ykkur hjá DV yrði örugglega tek-
ið tveim höndum ef ykkur þóknað-
ist að kynna ykkur þau störf sem
unnin eru af matreiðslumönnum
um land allt, hvort heldur væri á
hóteh, veitingahúsi, í mötuneyti,
héraðsskóla, sjúkrahúsi, rim borð
í farskipi eða togara.
Og að lokum, hvar eru mörkin í,
siðareglum blaðamanna?
Eiríkur Viggósson
„Til þess að geta kallast matreiðslu-
meistari þarf viðkomandi að hafa lokið
iðnnámi í veitingahúsi undir stjórn
matreiðslumeistara og matreiðslu-
manna.“