Dagblaðið Vísir - DV - 04.12.1999, Qupperneq 2

2 fréttir
LAUGARDAGUR 4. DESEMBER 1999 JLj'V
Aðstoðarmaður heilbrigðisráðherra um meirihlutaeign ÍE í Gagnalind:
Jóhann Tómasson:
Við erum
brjálaðir
„Við erum ekki æfir. Við erum
brjálaöir. Og það verður allt brjálað.
Ég veit ekki nema Ingibjörg Pálma-
dóttir heilbrigðisráðherra verði kraf-
in um að hún segi af sér. Þetta mál
er orðið svo hrikalegt," sagði Jóhann
Tómasson læknir um þær fregnir að
Islensk erfðagreining sé orðin meiri-
hlutaeigandi í Gagnalind.
„Fólk sem á að vemda heilbrigðis-
kerfið snýst gegn því,“ segir Jóhann.
„Fyrir nokkrum misserum hvatti
sjálfur ráðuneytisstjórinn í heil-
brigðisráðuneytinu Kára Stefánsson
til að kaupa Gagnalind. Kára tókst
það ekki þá. En nú hefur það gerst.
Heilbrigðisráðuneytið er búið að
svæla þetta fyrirtæki í hendurnar á
Kára.
Það eru alveg hreinar línur. Ég
mun ekki setja stafkrók i þetta kerfi
meira. Ég mun gera aðrar ráðstafan-
ir. Þetta á við fullt af kollegum min-
um í læknastétt. Við þessu verða
gríðarlega hörð viðbrögð. Þetta er
skandall aldarinnar, allt þetta mál,“
sagði Jóhann Tómasson.
-Ótt
Áning, nýtt þjónustuver vegfarenda við Reykjanesbraut, var opnað í gær. Áning er landfræöilega á miðju höfuðborgar-
svæðsins. Þetta nýstárlega þjónustuver er því aö sögn eigenda á margan hátt táknrænt fyrir þau framsæknu þjónustu- og
verslunarfyrirtæki sem mynda hinn nýja miðbæ höfuðborgarsvæöisins í suöurhluta Kópavogs. Siv Friöleifsdóttir umhverf-
isráðherra prófaði þjónustuna í gær. DV-mynd E.ÓI.
„Hvorki salan né eignarhlutur i
Gagnalind eru neitt sem ég eða
ráðuneytið vitum í rauninni um né
heldur hve stór hann er, enda er fé-
lagið ekki á opnum markaði," sagði
Þórir Haraldsson, aðstoðarmaður
heilbrigðisráðherra, aðspurður um
fregnir um að íslensk erfðagreining
eigi nú 55 prósenta hlut í fyrirtæk-
inu Gagnalind - því fyrirtæki sem
safnar sjúkraupplýsingum, dulkóð-
ar og sendir gagnagrunninum.
Landlæknir og aðrir forystumenn í
læknastétt hafa varað mjög við þess-
ari þróun. „Þetta getur hreinlega
orðið til þess að heimilislæknar
neiti að skrifa staf í forriti Sögu,“
sagði Matthías Halldórsson aðstoð-
arlandlæknir í gær.
- En eigi ÍE 55 prósenta hlut í
Gagnalind, er það í lagi?
„Ráðuneytið getur auðvitað ekki
Kári Stefánsson.
haft nein áhrif
á viðskipti
meö hlutafé,"
segir Þórir.
„Við höfum í
rauninni ekki
leyfi til að
hafa skoðun á
þessu. En
þessi spurning
snýr að því
hvernig örygg-
ismálum er fyrirkomið gagnvart
einstaklingum sem eru að vinna í
tölvukerfum. Sögukerfið er í raun-
inni ekkert annað en upplýsinga-
kerfi. Eftirlitsaðili meö þessu er
tölvunefnd. En hver eignaraðilinn
er á auðvitað ekki að breyta því að
þessar reglur um að starfsmenn
Gagnalindar eða tölvufyrirtækis
eigi aldrei að hafa aðgang að upplýs-
ingum um einstaklinga.“
- Læknar hafa talið óhugsandi að
sami aðili og rekur gagnagrunninn
geti átt meirihlutaeign í Gagnalind
og þannig haft yflrsýn yfir upplýs-
ingar um sjúklinga áður en þær eru
dulkóðaðar.
„Þetta er einmitt máliö. Tölvu-
nefnd á aö gæta að hafa eftirlit með
þessu fyrirtæki eins og öðrum -
hvernig vemd persónuuplýsinga er
háttað í tölvukerfum."
- Setur þetta ekki samskipti
stjórnvalda og læknastéttarinnar í
uppnám?
„Við höfum ekki verið í uppnámi
út af þessu. Við höfum einfaldlega
ekki heimild til að hafa af þessu af-
skipti. Gætum að því að allur inn-
sláttur upplýsinga samkvæmt lög-
unum um gagnagrunn þegar þar að
kemur fer fram á vegum heilbrigöis-
stofnananna en ekki erfðagreining-
ar eða leyfishafa. Þeir sem eiga að
hafa eftirlit með persónuvemdinni
á þessum vigstöðvum verða að gæta
þess mjög vel. Við höfum engin önn-
ur tæki en að treysta þvi að þeir
ræki sitt hlutverk."
- Landlæknir og forystmnenn í
læknastétt hafa mjög varað við því
að ÍE eigi meirihluta í því fyrirtæki
sem hannar og setur upp sjúkra-
skrárforritið sem safnar upplýsing-
um sem síðan eru dulkóðaðar og
sendar í gagnagrunninn?
„Já, þá eru menn með undirliggj-
andi vissu eða trú á því að starfs-
menn Gagnalindar með viðhaldi og
uppfærslu tölvukerfis geti með þeim
hætti komist inn í persónuupplýs-
ingar. Eftir því sem ég hef best skil-
ið er virkt eftirlit af hálfu tölvu-
nefndar hvaö þetta varðar." -Ótt
Höfum ekki leyfi til að
hafa skoðun á þessu
Guðmundur Bjarnason í umdeildum jarðaviðskiptum:
Bjargaði flokksbróð-
ur úr fjárhagsvanda
- salan á Hóli jafnumdeild þrátt fyrir afsal vatnsréttinda
Guðmundur Bjarnason, fyrr-
verandi landbúnaðarráðherra, lét
ríkið kaupa jörðina Þrándarstaði
á Austur-Héraði af formanni
framsóknarfélags eystra fyrir
sömu upphæð og hvUdi á henni
eða 12.294.000 krónur. Er sú upp-
hæð mun hærri en fasteignamat-
ið. Seljandi var Stefán Hlíðar
Jónsson en hann býr áfram á
jörðinni ásamt fjölskyldu sinni.
Samhvæmt Bylgjunni eru
Þrándarstaðir án greiðslumarks
sem rýrir jarðir verulega í verði
og færir verð þeirra nær fast-
eignamati. Aðallánardrottnar
voru Lánasjóður landbúnaðarins
og Búnaðarbankinn. Ríkið yfirtók
4 milljóna króna lausaskuldir í
heildarkaupverðinu.
Þetta jarðarkaupamál kemur í
kjölfar frétta um sölu Guðmundar
á eyðijörðinni Hóli á Fljótsdals-
héraði síðasta dag hans í embætti
landbúnaðarráðherra. Sala á
þeirri jörö þótti mjög umdeild
vegna meintra vatnsréttinda sem
kaupendur hafa nú afsalað sér
með yfirlýsingu.
Eftir stendur þó að salan fór
fram án auglýsingar eftir að regl-
ur höfðu verið settar og undirrit-
aðar af Guðmundi um hið gagn-
stæða, að auglýsa ætti allar jarðir
sem rikið seldi.
Sala á eyðijörðum hafði verið
stöðvuð hálfu ári fyrir söluna,
meðan úttekt á jörðunum fór
fram. Kaupendur áttu engan rétt
umfram aðra til kaupanna en vit-
að var um áhuga fleiri á jörðinni.
Þeim var hins vegar synjað.
Þá hefur komið fram að Guð-
mundur var varaður sérstaklega
Guömundur Bjarnason, fyrrverandi
landbúnaöarráöherra.
við því í skýrslu Jónasar Jónsson-
ar búnaðarmálastjóra að selja
jörðina. Var það vegna vatnsrétt-
inda er tengdust fyrirhuguðum
virkjunarframkvæmdum á Fljóts-
dal. Frumrit skýrslunnar staðfest-
ir þessi vamaðarorð.
Þá vekur athygli að vatnsrétt-
indum hafi ekki verið búið að af-
sala formlega fyrst það stóð til.
Mörg fordæmi munu vera fyrir
slíku. Heföu kaupendur haldið
vatnsréttindum og Fljótsdals-
virkjun verið byggð hefðu réttind-
in tryggt þeim margfalt kaupverð
jarðarinnar í beinhörðum pening-
um. Sex vikur liðu hins vegar frá
því DV fjallaöi fyrst um söluna á
Hóli og þar til kaupendurnir af-
söluðu sér vatnsréttindunum.
-hlh
stuttar fréttir
Umdeildir opna Netskóg
Á heimasíðunni Web Wood
Forrest gefst netbrimurum tæki-
færi til þess að
spoma gegn gróð-
urhúsaáhrifum
með þvi að ætt-
í, leiða tré í skógar-
; reit í landi Geit-
hellna H í Álfta-
firði. Jörðin ligg-
ur að Kambseli sem hefur verið í
fréttum undanfarið vegna þess
hvemig staðið var að sölu henn-
ar I landbúnaðarráðherratíð
Guðmundar Bjarnasonar.
■
Vilja umhverfismat
Samtök útivistarfélaga hvetja
útivistarmenn til aö taka þátt í
áskorun Umhverfisvina til
stjórnvalda um að láta fara fram
lögformlegt umhverflsmat vegna
fyrirhugaðrar Fljótsdalsvirkjun-
far.
Áfrýja ákvörðun
Samtök Iðnaðarins sendu sam-
keppnisráði erindi þar sem farið
var fram á að ríkisskattstjóra
væri gert að innheimta virðis-
aukaskatt af þeirri þjónustu sem
Reiknistofa bankanna veitir í
samkeppni við önnur hugbúnað-
arfyrirtæki. Samkeppnisráð
komst að þeirri niðurstöðu að at-
huguðu máli að ekki væri ástæða
til að fara að tilmælum Samtaka
iðnaðarins sem hafa nú skotið
málinu til áfrýjunarnefndar sam-
keppnismála.
Fýrsta áfanga lokið
Herluf Dam Olesen, yfirverk-
fræðingur danska fyrirtækisins
Cablux Ltd., afhenti Eiríki Braga-
syni, framkvæmdastjóra rekstr-
arsviðs Línu.Nets ehf., með tákn-
rænum hætti fyrsta áfanga ljós-
leiðaranets fyrirtækisins í dag.
Herluf lét Eiríki í té geisladisk
(CD-ROM) þar sem er að finna
allar upplýsingar um ljósleiðara-
kerfið.
Eignast PoppTiví
I gær voru undirritaðir samn-
1 ingar um kaup
Norðurljósa hf. á
rúmum helmingi
hlutafjár í Fram-
tíöarmiðlun hf.
sem rekur Popp-
Tíví. Ekki eru
fyrirhugaðar
neinar breytingar á rekstri Popp-
Tíví að svo stöddu.
Fá 26 milljóna króna styrk
Raddir Evrópu, kór níutíu ung-
menna frá öllum menningarborg-
unum níu, er viðamesta sam-
starfsverkefhi menningarborga
Evrópu árið 2000 og stjómað af
Reykjavík Menningarborg. Verk-
efnið hefur hlotið hæsta mögu-
lega styrk úr Connect-sjóöi Evr-
ópusambandsins. Styrkurinn
nemur alls 26 milljónum króna.
Tveir jarðskjálftar
Um hálftiu i gærmorgun
greindust tveir jarðskjálftar á
mælum Veðurstofunnar. Skjálft-
arnir áttu upptök sín rétt norður
af Hveragerði og voru af stærð-
inni 2,5 og 2,4 á Richter. Ibúar
bæjarins urðu ekki mikið varir
við skjálftana, að sögn starfsfólks
Veðurstofu.
Ný afgreiösla íslandspósts
Islandspóstur hefur opnað nýj-
an afgreiðslustað við Hrísalund
la á Akureyri
sem verður op-
inn fram að jól-
um. Til að bæta
þjónustu við Ak-
ureyringa og ná-
grannafyrir jólin
! geta viðskipta-
POSTURiNN
-Iuti jf'Mdthu
vinir Póstsins póstlagt allan jóla-
póstinn við Hrísalund, auk þess
að fá þar keypt frímerki og um-
búðir.
-ÞÞ