Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.1999, Blaðsíða 20

20
LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 1999 33"V
iheygarðshornið
Jólasveinarnir eru ekki í boði kók
* * *
Auglýsendur eru eins og
maður sem mætir óboðinn í
fjölskylduveislu og fer að láta
eins og veislan sé sérstaklega
á hans vegum. Það er nánast
eitthvað pínlegt við það
hvemig þeir reyna að nudda
sér utan í það sem fólki er
kært - einkum böm - til að
reyna að koma því svo fyrir
að þær góðu kenndir sem
góðu hlutimir í lífi okkar yf-
irfærist yfir á þá. Fjölskyldu-
kenndir er reynt að yfirfæra
á tryggingarfélög. Heilbrigða
sjáifsmynd er reynt að yfirfæra á
bfla. Ánægju af kynlífi er reynt að
yfirfæra á kex. Kókinu er meira að
segja eftirlátið að bjóða fólk vel-
komið til landsins í flugstöð Leifs
Eiríkssonar, svo að það fái á til-
finninguna að ísland sé eitthvað
sérstaklega á vegum þess drykkj-
ar.
Það er eins og við fáum ekki að
hafa neitt út af fyrir okkur.
Og smám saman hefur framleið-
endum verið talin trú um að hægt
sé að auglýsa allt. Samt er herba-
life aldrei auglýst. Og gengur
sennilega jafii vel og raunin er
einmitt af þeim sökum.
* * *
Hér á landi virðist útbreiddur sá
misskilningur meðal framleiðenda
hvers kyns vamings að allt snúist
um markaðssetningu vamingsins
- en eðli þessa vamings skipti
engu máli. Gott dæmi um það era
kjúklingamir. Þegar upp komst í
fjölmiðlum um kamfýlusýkta
kjúklinga í stærstu kjúklingabú-
um landsins og Hoflustueftirlitinu
mistókst það ætlunarverk sitt að
kveða niður ailan fréttaflutning
þar um þá var eins og eina úrræð-
ið sem mönnum datt í hug að grípa
til í vandræðunum væri að leggja
út í umfangsmikla auglýsingaher-
ferð þar sem með fínlegum hætti
var gefið til kynna að neytendur
væm eiginlega svo miklir sóðar að
þeir gætu sjálfum sér um kennt að
veikjast: þeir yrðu að muna að
nota ekki sömu bretti fyrir græn-
meti og kjöt og svo framvegis, og
allt í einu var maður kominn með
á tflfínninguna að það að elda
kjúkling væri sérstakt fag fyr-
ir menn með langskólanám að
baki í kjúklingafræðum.
Ekki hvarflaði að neinum að
loka einfaldlega sýktu búun-
um og eftirláta þeim búum þar
sem vel er staöið að framleiðsl-
unni að selja neytendum þenn-
an fina mat. Ekki hvarflaði
heldur að einokunarhringnum
Baugi að hætta að verðlauna
skussana með því að hafa
kjúklinga frá þeim í verslun-
um sínum, enda sýktir
kjúklingar eflaust ódýrari en
ósýktir; það hlýtur að fylgja
þvi meiri framleiðslukostnað-
ur að gæta hreinlætis.
Nýlega kom fram í fréttum að
listsýning hefði verið í Kringl-
unni þar sem meðal annars
var málverk
af sjálfum
Jesú Kristi.
Það fylgdi
svo fréttinni
að kaupmenn
í Kringlunni
hefðu kvartað
yfir myndinni af
Jesú því hún
hefði skyggt á
vaminginn.
Jesús var þannig
gerður brottræk-
ur úr musterinu
- enda rakst hann aldrei vel í slík-
um stöðum á meðan hann var á
meðal manna.
Þar með er ekki sagt að við
skyldum ekki kaupa neitt fyrir jól-
in, eða að það samræmist ekki
„Og smárn saman hefur
framleiöendum veriö tal-
in trú um að hœgt sé að
auglýsa állt. Samt er
herbalife aldrei auglýst.
Og gengur sennilega jafn
vel og raunin er einmitt
af þeim sökum. “
Guðmundur Andri Thorsson
anda jólanna að gleðja sína nán-
ustu með jólagjöfum. Andi jólanna
er vissulega kaupskapur: andi jól-
anna er eyðslusemi og viss tryll-
ingur sem íslendingar virðast
þurfa á að halda, meira að segja
tryllingur í því
að hafa það
huggulegt.
Samt er ágætt
að hafa það á
bak við eyrað,
sé maður alveg
að bugast því
það eigi eftir að
gera svo margt
- þvo, kaupa,
hreinsa eldhús-
skápa, taka til í
geymslunni,
kaupa, kaupa,
kaupa - að í rauninni þarf maður
ekkert nema eitt kerti. Því þessi
jól era i boði Jesú Krists.
Það var eitthvað raunalegt
við að heyra það auglýst í út-
varpinu að fyrsti jólasveinn-
inn kæmi til byggða í kókbil
og yrði á laugaveginum
klukkan eitthvað - í boði kók.
Jólasveinamir era ekki í boði
kók. Jólasveinamir tengjast
kóki ekki á nokkum hátt.
Þetta minnti mann óþyrmi-
lega á þá staðreynd að aug-
lýsendur em boðflennur í lifi
okkar.
dagur í lífi
Erfiður darjur hjá Kjötkróki
- jólasveinn lýsir annasömum aðventudegi
Það er enginn dans á rósum að
vera jólasveinn. Það að sitja auð-
um höndum næstum því aílt árið
en vinna svo myrkranna á mflli
einn mánuð á ári á ekki við alla.
Til dæmis á það alls ekki við mig.
En ef maður er fæddur til að vera
jólasveinn þá er maður auðvitað
jólasveinn og verður að lifa og
hrærast í sínum jólasveindómi.
Ég vaknaði með bræðmm mín-
um og foreldrum og jólakettinum í
hellinum fyrir allar aldir eins og
venjulega. Þetta er samheldin fjöl-
skylda sem tekur starf sitt mjög al-
varlega enda er starfiö meira í ætt
við köllun en venjulega.
Þegar ekki er aðventa eða jól er
þetta friösælt líf í heilinum. Við
sveinamir og Leppalúði faðir okk-
ar og Grýla móðir okkar sofum oft
lungann úr árinu. Djúpur og lang-
ur svefn getur varað í nokkrar
vikur í senn, hádegislúr getur náð
yfir nokkur hádegi og hænublund-
ur nær yfir eina nótt. Jólaköttur-
inn liggur í dvala og það er ákaf-
lega friðsælt.
Þetta er erfitt líf
Þetta er ekki svona á aðvent-
unni. Þá erum við jólasveinar og
okkar fólk tiltölulega vel vakandi
og sofum lítið eða ekkert mflli þess
sem við rækjum starf okkar. Það
sem er heldur verra er að okkar
náttúrulega innhyggða eðli vakir á
þessum árstíma og það hefur tals-
verð áhrif á daglegt líf í hellinum.
Þannig er ég Kjötkrókur kvalinn
af sífelldri löngun í reykt lamba-
kjöt, Hurðaskellir skellir hurðum í
þráhyggju allan sólarhringinn,
Gáttaþefúr
snusar af öllu
og öllum og
Kertasníkir er
sístelandi kert-
um og vill helst
láta loga á
þeim öllum all-
an sólarhring-
inn og hinir
sveinamir eru
helteknir af
eðli sínu og
finna því útrás
með einhverj-
um ráðum.
Jólakötturinn
vafrar um
hvæsandi og
urrandi og
brýnir klæmar
á sofandi jóla-
sveinum þegar
sá gállinn er á
honum.
Af þessum
sökum er lítill
eða enginn
svefnfriður í
hellinum og
við erum í
slysahættu af
kettinum og af
kertafikti Sník-
is stafar veru-
leg eldhætta.
Eini sveinninn
sem lætur okk-
ur hina í friði er Gluggagægir sem
liggur á gluggum úti um allan bæ.
Jólasveindómur
Þegar við vöknum á morgnana
Aðventan er háannatími jólasveina og þessi, sem skemmtir börnum á
barnadeild Hringsins, er áreiöanlega sveittur undir húfunni.
DV-mynd PÖK
stendur Grýla móðir okkar við
pottinn og eldar hafragraut ofan í
þrettán svanga sveina meðan
Leppalúði fer yfir verkefhalista
dagsins með okkur sveinunum og
deilir út skemmtunum og gjafa-
dreifingu tfl sem
flestra. Þetta era
ekki friðsamar
samkomur. Allir
vflja gera eitt-
hvað annað en
þeim er sagt aö
gera. Ég vil helst
fá að starfa í
mötuneytum
kjötvinnslufyrir-
tækja, matvöra-
búðum og þess
háttar en er
sendur á barna-
spitala. Stúfur
vælir stöðugt
yfir því að hann
sjái illa frá sér í
mannþröng,
krakkamir toga
í skeggið á hon-
um og um dag-
inn tók hann
hundur og bar
hann inn i garð.
Það er vont að
vera lítill. Þetta
hef ég alltaf sagt.
Jólakötturinn
telur sem fyrr að
vaxandi út-
breiðsla hunda
geri starf hans æ
erfiðara og telur
að sem slíkur sé
hann í útrýming-
arhættu. Hann
hótar að leita pólitisks hælis í
Kattholti.
Hurðaskellir hatar sjálfvirkar
hurðir og snúningshurðir og hélt
innblásna ræðu á fundi dagins
gegn slíkum nútímauppfinning-
um. Þetta er leiðinlegt en það verð-
ur að leyfa honum að rausa. Þá líð-
ur honum betur.
Stekkjastaur sýndi mér grein í
blaði þar sem því var haldið fram
að hangikjöt væri óhollt og fullt af
harðri dýrafitu og ég veit ekki
hvað. Ég verð dapur þegar ég les
svona þvætting. Ég er sennilega
ekki á réttri hillu í lífinu eftir allt
saman.
Ég vil vera jólasveinn
Allar þessar efasemdir mínar
hverfa þegar ég kemst loksins inn
á bamaspítala Hringsins. Að vísu
sortnaði mér fyrir augum af löng-
un og þrá þegar ég fann ilm af
hangikjöti úr eldhúsi sem ég átti
leið fram hjá. í stundaræði stal ég
mér flís af feitum sauð. Ég er bara
svona. Ég get ekki öðravísi verið.
Bömin á barnaspítala Hringsins
fógnuðu mér innflega og við út-
býttum gjöfum, gengum kringum
jólatréð og sungum fullum hálsi
öll skemmtilegu jólalögin sem ég
er nú farinn að kunna ágætlega og
verð seint leiður á.
Svo gekk ég yfir sjó og land
heim í hellinn og Grýla mamma
hellti upp á heitt kúmenkafii fyrir
mig og lét mig hafa þurra sokka.
Þar sem ég sat við hlóðimar hjá
henni þá varð mér ljóst það sem er
gott að vita. Það er gott að vera
jólasveinn.
-PÁÁ