Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.1999, Blaðsíða 33

JOV LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 1999
%ðta! 33
Með undraheim kollinum
Það var með töluverðri eftirvænt-
ingu sem ég knúði dyra á 11 Maiden
Lane í Lundúnum. Þar er til húsa fyr-
irtæki sem heitir The Digital Village.
Ætlunin var að hitta Douglas Ad-
ams, eiganda fyrirtækisins og höfund
skáldsögunnar „The Hitchhikers
Guide to the Galaxy“, en sagan kom
út í íslenskri þýðingu minni nýlega.
Tilfmningin hlýtur að hafa verið svip-
uð og fyrir körfuboltamann úr Kefla-
vík að hitta Shaquile O'Neil, eða fyrir
unglingsstúlku í áttunda bekk að hitta
Robbie Williams, eða fyrir son minn,
sem er sex ára, að hitta Gunna og Fel-
ix, eða fyrir saumaklúbb að fá Betty
Crocker í heimsókn.
Læstar dyr voru opnaöar fyrir mér
og síðan aðrar. Á þeim seinni var til-
kynning þess efnis að hér væri gerð
nákvæm líkamsleit. Ekki sá dyravörð-
urinn þó ástæðu til að athuga vopna-
burð minn. Hugsanlega ber tilkynn-
ingin einungis vott um kímnigáfu
húsráðanda. Mér var vísað upp á
þriðju hæð hússins. Á leiðinni var
mér litið inn um dyr þar sem nokkrir
ungir menn grúfðu sig yfir tölvur í
grafískum vefsíðupælingum. Ég
komst að því síðar hjá Adams að fyr-
irtækið legði aðaláherslu á vefsíðu
sem þjónar svipuðum tilgangi og leið-
arvísirinn f bókrnn hans. Veffang síð-
unnar er: http://www.h2g2.com. Til
að spara blek, pappír og dálksentí-
metra mun ég hér eftir tala um The
Hitchhikers Guide to the Galaxy" sem
h2g2, skemmtileg skammstöfun, ekki
satt?
En hver er hann þessi Leiðarvísir
puttaferðalangsins um Vetrarbraut-
ina?
Upphaflega var sagan sögð í 12 út-
varpsþáttum á BBC útvarpsstöðinni
bresku. Höfundurinn var þá 28 ára að
aldri og hafði í upphafi í hyggju að
þættirnir segðu hver sjálfstæða sögu,
en ættu það þó sameiginlegt að Jörð-
inni væri eytt undir lok þeirra allra.
Og henni var vissulega eytt í lok
fyrsta þáttar en sagan þróaðist þó á
þann veg að hlustandinn fylgir þeim
fáu sem komust lífs af eftir á ferðalög-
um þeirra um óravíddir himingeims-
ins. Atburðarásin er í einu orði sagt
mögnuð og ber skýran vott um stór-
kostlegt ímyndunarafl höfundar.
Reyndar er ég þeirrar skoðunar að
bækurnar fimm sem fylgdu í kjölfar
útvarpsþáttanna séu einn mesti óður
mannkynssögunnar til ímyndun-
araflsins og hugarflugsins.
Tvær kynslóðir lesenda
Adams var i simanum þegar ég
kom inn á skrifstofu hans. Háir
kassastaflar þöktu tvo veggi skrifstof-
unnar. Ég las á þá og komst að því að
Kristján Kristmannsson
dundaði sár við að þýða
bókina The Hitchikers
Guide to the Galaxy eft-
ir Douglas Adams þegar
hann vann sem háseti á
togara. I huga Kristjáns
er Adams eins og
Robbie Williams í aug-
um unglingsstúlkna í
áttunda bekk og hann
hefur lengi langað til
þess að hitta hann.
Draumurinn varð að
veruleika um daginn og
Kristinn lýsir hér hvern-
ig sá fagnðarfundur
gekk.
BALLY
SKOVERSLUN
KÚPAVOGS
HAMRABORG3 SÍMI S54 1754
á öðrum plánetum?
„Ég er svolítið mótfallinn notkun
orðsins trú í þessari merkingu. Ég kýs
að segja að það séu miklar líkur á því
að það sé líf í einhverri mynd annars
staðar í alheiminum. Það er í sjálfu
sér ekki langt síðan við gerðum okkur
enga grein fyrir fjölda pláneta, gerum
varla enn, en því fleiri sem þær eru
því meiri líkur eru á því að líf, í ein-
hverri mynd, þrífist í alheiminum. Ég
geri mér að sjálfsögðu litla grein fyrir
því hvort til sé kynstofn sem er jafn-
þróaður og við erum.“
Ég segi Adams frá því að á baki
bókarkápu íslensku útgáfunnar
standi eitthvað á þá leið að höfundi
takist, með skrifum sínum, ekki að
sanna að það sé líf úti í geimnum en
honum takist hins vegar að sanna að
það sé heill undraheimur i kollinum á
okkur öllum. Hann samsinnir þessu
og finnst þetta sniðug samliking.
Menn með handklæði njóta
virðingar
Hugmyndin að titlinum The
Hitchhikers Guide to the Galaxy
fæddist þegar Adams var á ferðalagi
um meginland Evrópu árið 1971. Síðla
nætur lá Adams úti í náttúrunni og
starði upp í himininn. í vasanum
hafði hann eintak af handbókinni The
Hitchhikers Guide to Europe og hon-
um varð hugsað til þess að einhver
ætti að taka sig til og gefa út einhvers
konar leiðarbók um Vetrarbrautina.
Það hvarflaði reyndar ekki að honum
á þeim tíma að það yrði hlutskipti
hans sjálfs.
Adams kveðst ekki hafa sinnt fyrir-
tæki sínu The Digital Village sem
skyldi vegna vinnunnar við kvik-
myndina. Reyndar er hann fluttur
ásamt eiginkonu sinni og fimm ára
dóttur til Bandaríkjanna. Hann segir
það þó vera draum sinn að einhvern
tíma verði til tæki ekki ósvipað „Leið-
arvísi puttaferðalangsins um Vetrar-
brautina" sem lýst er í samnefndri
sögu. Og að sjálfsögðu verða orðin
„Ekki örvænta" rituð þar stórum,
vinalegum stöfum. Fram til þessa hef-
ur fyrirtækið sent frá sér tölvuleikinn
„Starship Titanic" og i bígerð er að
gefa út tölvuleik samhliða kvikmynd-
inni h2g2.
Ég kveð að lokum þennan vinalega
mann sem hefur í huganum ferðast
lengra en 42 meðalmenn munu
nokkurn tima gera. Hann kemur mér
þó mjög eðlilega fyrir sjónir og er ekk-
ert nema kurteisin og almennilegheit-
in. Mér verður hugsað til þess á leið-
inni út hversu undarlega smár hann
er þessi heimur.
Eftir flugtak á leið til Lundúna fyr-
ir nokkrum dögum uppgötvaði ég mér
til mikillar skelfmgar að ég hafði
steingleymt handklæðinu minu á ís-
landi! í „Leiðarvísi puttaferðalangsins
um Vetrarbrautina" er notagildi
handklæða á ferðalögum lýst í smáat-
riðum. Einnig njóta þeir sem alltaf
vita upp á hár hvar handklæðið
þeirra er mikillar virðingar samferða-
manna sinna. Að vísu útvegaði hús-
ráðandi á gistiheimilinu mínu mér
handklæði. Af þessu og því að draum-
ur minn um að hitta uppáhaldsrithöf-
undinn minn hefur ræst getum við
dregið þann lærdóm að heimurinn er
smár og víða má þar finna gott fólk.
Kristján Kristmannsson
Aldrei skrifað á alvarlegum
nótum
Árið 1980 gerði BBC-sjónvarpsstöð-
in sjónvarpsþáttaröð eftir sögunni. Ég
sá hluta sjónvarpsþáttanna fyrir
nokkrum árum og varð fyrir gríðar-
legum vonbrigðum. Það er aö sjálf-
sögðu eðli bókarinnar að fólki er gert
kleift að búa til sínar eigin myndir af
atburðum, aðstæðum og persónum.
Sjónvarpsþættirnir eru eins langt frá
þeirri sýn og hægt er. Ég lýsi því yfir
áhyggjum mínum af fyrirhugaðri
kvikmyndun sögunnar. Adams tekur
undir þessar vangaveltur mínar er
fullvissar mig hins vegar um aö nú-
tímatækni og Hollywooddollarar geri
bíómyndina að stórmynd. Hann virð-
ist gera sér töluverðar væntingar
varðandi kvikmyndina.
„Kvikmyndin á eftir að gefa h2g2
Kristján Kristmannsson hitti hinn vinsæla skáldsagnahöfund Douglas Ad-
ams í London en Kristján er nýbúinn að þýða eina af bókum hans yfir á ís-
lensku.
þeir höfðu að geyma fyrmefnda bók.
Adams lýkur loks simtalinu og við
snúum okkur beint að efninu.
Seljast bœkurnar þínar vel enn
þann dag í dag?
„Já, þær seljast nokkuð vel. Það er
eins og það bætist alltaf við nýir les-
endur. Þær virðast höfða mjög vel til
ungs fólks. Það verða bráðum tvær
kynslóðir sem hafa lesið þær.“
Er kannski von á fleiri bókum í
bókaflokknum?
Adams verður þarna íbygginn á
svip en svarar þessu þó neitandi.
„Þessa stundina er ég að skrifa bók
en hún er ekki framhald af h2g2. Það
er samt ótrúlegt hvernig hugmyndir í
anda h2g2 hrannast upp. Það bætast
við vélmenni og nýir staðir í alheim-
inum og alls kyns atvik sem myndu
henta vel sem framhald seríunnar.
En, nei, ég get ekki sagt meira um
nýju bókina nema það að hún er ekki
framhald h2g2.“
Veldur þaö þér gremju að bœkur
þínar njóti ekki eins mikillar almennr-
ar hylli og viö skulum segja Star
Wars?
„Nei, eiginlega ekki. Reyndar eru
þetta tveir ólíkir hlutir, bíómynd og
bók, en það angrar mig ekki. Við gæt-
um tekið sambærilegt dæmi úr tón-
listarheiminum. Sgt. Pepper¥s plata
Bitlanna var bylting í tónlistarlegum
skilningi. Samt hafa margar mun létt-
vægari hljómplötur selst betur en
hún. Það segir ekki neitt um innihald-
ið. Auk þess er nú verið að vinna að
kvikmyndun h2g2. Ég er búinn að tala
lengi um að kvikmynd eftir sögunni
sé væntanleg einhvern áratuginn. Nú
get ég fullyrt að það verður á næsta
áratug. Handritið er næstum því til-
búið. Ég vil þó sem minnst segja um
framhaldið. Þó svo að ýmis vinna fari
fram á bak við tjöldin, t.d. varðandi
leikara o.fl. Ég get því miður ekki sagt
meira um það í bili,“ segir Adams.
nýtt líf,“ segir hann.
Ég spyr Adams næst hverjir hafi
haft mest áhrif á skrif hans.
„Monty Python og Bítlarnir höfðu
mikil áhrif á mig þegar ég var yngri!
Ég hafði í raun ekki skrifað mikið
þegar ég byrjaði á h2g2, stutt atriði
eingöngu, ekkert jafnumfangsmikið
og- tólf þátta útvarpsleikrit. Það var
hins vegar löngu ljóst þá að ég naut
þess að skrifa og í raun valdi ég á
milli listarinnar og vísindanna. Ég
held það sé vonlaust að þjóna hvoru
tveggju og á vissum tímapunkti varð
ég að velja. Ég valdi listina. í skóla las
ég bækur eftir menn eins og Kurt
Vonnegut, P.G. Wodehouse og fleiri.
Mér varð strax ljóst að ég kæmist
aldrei með tærnar þar sem þeir hafa
hælana en það stoppaði mig þó.“
Hefuröu einhvern tímann skrifaö á
alvarlegum nótum?
„Nei!“
Þessu var fljótsvarað. En skyldi Ad-
ams, sem hefur skrifað svo mikið um
atburði úti í himingeimnum, trúa á lif