Dagblaðið Vísir - DV - 21.09.2002, Síða 44
48
Helqctrblað H>V
LAUGARDAGUR 21. SEPTEMBER 2002
Undir ísfjallinu
ísinn er aldrei langt undan og lokar höfninni í
Uulissat stærstan hluta ársins. Á vorin er sprengt í
hafnarkjaftinum til aö opna sjóleiöina.
DV-myndir JHH
Hópurinn í áningu við ísafjörö í elstu niinjum um
mannabyggð sem þarna eru þekktar og eru taldar
4000 ára gamlar. Það er sumar á Grænlandi og hit-
inn er um fimm gráöur, sólskin og logn.
Borgarisinn sem hrynur stöðugt úr Grænlandsjökli.
Þarna er hann í mynni ísafjarðar eftir tveggja ára
ferðalag frá jökulsporði. Hans bíður tveggja ára ferð
ineð ströndum Grænlands til Nýfundnalands og
stærstu jakarnir enda ferð sína við New York.
ísfjallið eins og nafnið Ilulissat þýðir á íslensku,
tekur á móti 150 manna hópi Norðurlandabúa í sín-
um fegursta skrúða; það er glampandi sólskin og
logn og bæjarbúar i göngutúr víðs vegar um bæ-
inn, léttklæddir með is og bros á vör. Það er langt
liðið á ágústmánuð og þrátt fyrir heiörikjuna er
andvarinn kaldur. Það er ekki nema tæpur mánuð-
ur þar til snjórinn verður alltumlykjandi og hann
tekur síðan ekki upp fyrr en í maí á næsta ári.
Þessir 150 Norðurlandabúar, þar á meðal 15 ís-
lendingar, eru komnir til Ilulissat í þeim erinda-
gjörðum að sitja sumarfund Norrænu ráðherra-
nefndarinnar um matvæli. Þótt þeim finnist öllum
að þeir séu komnir á framandi slóðir og telji jafn-
vel sumir hverjir að þeir séu komnir á stað sem
fáum auðnisí að heimsækja þá er staðreyndin önn-
ur. Árlega heimsækja 15.000 ferðamenn Ilulissat,
eða um helmingur allra ferðamanna sem koma til
Grænlands. Þetta er ekki svo litið fyrir rúmlega
4.000 manna bæjarfélag, þriðja stærsta bæjarfélag
Grænlands á eftir höfuðborginni Nuuk og Sisim-
iut. En þótt sveitarfélagið sé fámennt er það stórt.
Það er að flatarmáli stærra en Danmörk en á það
ber hins vegar að líta að rétt um 12% flatarmáls
sveitarfélagsins er land sem einhvern tíma ársins
kemur undan snjó.
20 metrar á dag
Stærsti hluti sveitarfélagsins er þakinn inn-
landsís en Ilulissat er í Diskóflóanum á Norður-
Grænlandi og dregur nafn sitt af því að það er í
mynni ísafjarðar þar sem Grænlandsjökullinn
streymir fram í sjó á ógnarhraða, í öllu falli ef mið-
að er við meðalferðahraða jökla. Rúmlega 20 metr-
ar af jöklinum skríða til hafs á degi hverjum. Á
u.þ.b. 3ja vikna fresti brotnar svo ísinn og veltur
út í fjaröarbotninn, sem er 7 kílómetra breiður.
Þetta er „afkastamesti" jökull veraldar og hafa tal-
naglöggir menn reiknað út að dagsframleiðsla jök-
ulsins sé langt umfram árs vatnsneyslu íbúa New
York-borgar. Það er svo sannarlega sjónarspil að
sjá borgarísjakana í allri sinni stærð og dýrð.
Drunurnar og lætin þegar þeir brotna og velta taka
Grænland er dularfyllsti
oq stærsti náqranni Is-
lands. Þanqað fara fáir
ferðamenn en þeirsem
sækja þetta hrjúfa oq
hrjóstruqa land heim
koma heim með söqur í
farteski sínu. Grænland
er land sem seiðir menn
til sín oq hér er frásöqn
manns sem heimsótti
llulissat sem þqðir ís-
fjallið.
öllu hugmyndaflugi fram. Eftir að hafa lónað út
ísafjörðinn á tveimur árum bíður jakanna langt
ferðalag. Þeir fara fyrst upp með vesturströnd
Grænlands og þaðan til Nýfundnalands. Sumir
dúkka svo upp, í skötulíki að sjálfsögðu miðað við
þau ferlíki sem þeir upphaflega voru, vestur í New
York, tveimur árum síðar, eða fjórum árum eftir
að þeir brotnuðu niður úr heimahögum sínum.
Reyndar er taliö að borgarísjakinn sem Titanic
rakst á árið 1912 við Nýfundnaland hafi einmitt
verið „Grænlendingur" á þessu ferðalagi. Þessum
stórbrotnu náttúruundrum fengum við að kynnast
í ferðinni, bæði úr lofti og frá bátshlið. Það var
siglt úr höfn snemma á sunnudagsmorgni. Fegurð-
in ægileg og kyrrðin undirstrikaði stórfengleika
umhverfisins.