Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 02.02.1956, Side 7

63
mál. Einnig gaf hann þá út merkilegt erindi „Um frelsi og
menntun kvenna“. í ritgerð sinni um fátækra- og skatta-
málin sýnir hann fram á nauðsyn þess, að menn verði að
leggja á sig skatta og kvaðir til þess að þjóðarbúskapurinn
geti staðist. Slíkt var eigi vinsæl stefna á þeim dögum, og
þurfti bæði dirfsku og framsýni til að halda slíku fram.
Mjög athyglisverð er ritgerð Páls um ,J<relsi og rétt“. Stend-
ur hún í góðu gildi enn í dag, og gætu þeir, sem við opin-
ber mál fást, og raunar allur almenningur, lesið hana sér
til gagnsemdar.
Meðan Páll var sýslumaður Rangæinga, gætti hans lítt
utan héraðs síns. Embættið gaf honum ærið að starfa, og
hann hafði þá dregið sig í hlé frá stjórnmálabaráttunni,
enda átti sá seinagangur, er þar var á málunum, lítt við
skap hans, og vafalaust hefur reynsla hans frá þingsetunni
fært honum heim sanninn um, að eins og sakir stæðu,
myndu kraftar hans nýtast betur annars staðar en á Alþingi.
Með amtmannsembættinu hefst nýr þáttur í ævi hans.
Embættið sjálft var ekki talið ýkja þýðingarmikið um þær
mundir, var það að miklu leyti skrifstofuvinna. Hinsvegar
gaf það þeim manni, sem með það fór, tækifæri til að koma
víða við sögu, ef hann vildi, og var í sjálfu sér ekki anna-
samt. En Páll Briem sá verkefnin, hvar sem þau voru fyrir
hendi, og var ótrauður að leggja hönd á plóginn, hvar og
hvenær sem þörfin kallaði. Um störf hans í amtmanns-
embætti kemst dr. Þorkell Jóhannesson mjög vel að orði,
er hann segir: „Hafi nokkur íslenzkur embættismaður
spurt fremur að því: Þarf að gera þetta? heldur en hinu:
Þarf ég að gera það? þá var það Páll Briern."
Enda þótt áhugamál hans væru mörg, þá ber þó tvö mál
hæst þeirra, er hann beitti sér fyrir, búnaðarmál og mennta-
mál.
Þess er þegar getið, að Páll Briem rak myndarbú, meðan
hann var sýslumaður Rangæinga, og á Alþingi beitti hann