Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.07.1992, Side 15

VÍNLANDSFERÐ FLATEYJARBÓKAR
15
ásýnd alls heimsins.“ Það hvarflar ekki að ritstjóranum, að skoðun
handritsins vekti e.t.v. fremur löngun rnanna til að snúa sér að
íslandi, Noregi eða þá Grænlandi til að kynna sér hinar andlegu,
sögulegu og landfræðilegu forsendur, er að baki liggja. Hann
lætur við það eitt sitja að líta á það sem danskt. Honurn er og ljóst, í
hverju auglýsingagildið verður fólgið: „Eftir Chicagosýninguna
mun allur heimurinn \ ita, hve rnikla og sérstæða fjársjóði Kaup-
mannahafnarsöfnin hafa að geyma. Og leiti hinir erlendu gestir
fyrst til þeirra, rnunu skógar Norður-Sjálands og Eyrarsund
kyrrsetja þá.“ Jú, þegar litið hefur verið á fornsögunar, veitir
hinum glaða ferðamanni ekki af dálítilli sveitasælu og friði og
lætur heillast af unaðsreitum Norður-Sjálands.
Nationaltidende birti þennan sama dag enn aðra grein eftir
„S.M.“, í þetta sinn undir fyrirsögninni „Flatöbogen, Chikago og
andet Mere“. Efasemdir hans höfðu ekki minnkað þá daga, er
liðnir voru frá birtingu fyrri greinarinnar, og orðbragðið var ekki
mildara. Lánbeiðni Ameríkananna er nú lýst sem „áfergju út-
landsins“, og hann sér enga ástæðu til „slíkrar undanlátssemi ... til
að láta á sér bera í landi, sem enn ber svo lítið skynbragð á gildi
lista, að lagður hefur verið innflutningstollur á listaverk, þar sem
t.a.rn. er á hinn bóginn lagt bann við útflutningi þeirra á Ítalíu!“
Þannigþekkir maður sauðina frá höfrunum. „S.M.“ hefur yfirleitt
tilfinningu fyrir þjóðareinkennum. Hann er nógu hugmyndarík-
ur til þess að gera sér í hugarlund viðbrögð þeirra, sem sjá enga
hættu og eru vísir til, þegar handritinu verður að vanda skilað, að
benda þeim á, sem betur þykjast vita, að ekkert tjón hafi hlotizt af
— viðbrögð, sem hann skrifar á „hið vanalega danska kæruleysi,
sem sprottið er af vorri léttu hviklyndu skapgerð“, og liann segir,
svo að hann hafi nú vaðið fyrir neðan sig, að illa fari í öllu falli. Þótt
ekkert hendi gripinn á sýningunni, sé á móti skapað fordæmi, og
hver verður þá ekki næstur til að biðja um lán — „Suður-Ameríka,
Kalifornía eða Ástralía!" „S.M.“ nefnir ekki, hvað honum þyki
verst, en setur fram eftirfarandi markvissa staðhæfingu: „að hver
sýningin rekur aðra og hver og einn sækist aðeins eftir að yfirbjóða
hinn næsta á undan, svo að alltaf reynir á ný og sterkari áróðurs-
meðöl.“
Ný og sterkari áróðursmeðöl voru naumast það, sem Bruun
þurfti á að halda, en þau urðu á honum að hrína, því að ekki
heldur í Noregi var málið látið kyrrt liggja. Aftenposten hafði 23.
janúar birt lesandabréf undirritað „N“ (sent Bruun nafnlaust, er