Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.07.1992, Side 19
VÍNLANDSFERÐ FLATEYJARBÓKAR
19
í stuttu máli heitir Jaað: „Ég get aðeins sagt, að ríkisstjórnin
hefur að sínu leyti tekizt á herðar rnikla ábyrgð að senda bókina
þangað yfrum, en ástæðan er ekki önnur en sú að láta undan
löngun Ameríkumanna til að gera sýninguna í hvívetna sem allra
athyglisverðasta. Við höfum þar ekki hina minnstu ástæðu til að
fórna eða hætta nokkru til.“23
Goos menntamálaráðherra svaraði daginn eftir. Hann sagði um
útlánið, „að stjórnin hefði haft sínar efasemdir um það“. Hann
sagði, „að það væri fyrir miklu að varðveita J^etta handrit", en
rangt væri, að mönnum gengi til þjóðleg hégómadýrð að vilja lána
það; „maður getur vel skilið, að Bandaríkjastjórn hafi af þjóð-
metnaðarsökum og virðingu fyrir mikilleik föðurlandsins óskað
þess að geta sýnl þetta minnismerki um fortíð þess, og það er þeim
jafnmikils virði og það er oss. Pað varðar oss miklu, því að það vísar
einnig til fortíðar vorrar, því að hér er um forfeður vora að ræða.
Nú þegar Bandaríkjastjórn hefur sótt þetta mál svo fast sem
nokkur ríkisstjórn getur gert og sagt, að allt í mannlegu valdi verði
gert til að varðveita handritið, fínnst mér það lýsa lítilli vinsemd í
milliríkjaviðskiptum að segja nei, og því var það, að stjórnin féllst á
að verða við óskum Bandaríkjastjórnar.“25
Hægri maðurinn Johannes Hage studdi menntamálaráðherr-
ann. Hann taldi það „nrjög rangt að synja Bandaríkjastjórn um lán
á þessu verki í tveimur bindurn, sem engan veginn eru nrjög stór“.
Ef segja má, að ummæli Hages lýsi brigðulu skyni á stærð
Flateyjarbókar — hún er stærst allra varðveittra íslenzkra skinn-
handrita27 — bætir hann það upp með því að tengja útlánsmálið
öðru máli, er sýnir næma tilfinningu hans fyrir þ\ í, hve miklu
þetta mál allt geti varðað: „Þettaer víslega sjaldgæft verk, en hitt tel
ég miklu verra, að ekki hefur enn tekizt að reisa hús yfir Konungs-
bókhlöðu, er eldtraust sé, vegna J^eirra Ijársjóða, sem í safninu
eru. Því virðist mér það ekki svo hættulegt að lána úr því eina bók
til skamms tíma ... Verra er, að enn er ófengin nokkurn veginn
25 Sjá Rigsdagstidende. Forhandlingerpaa Folketinget. 45de ordentlige Samling 1892-93, II
sp. 2803 f.
26 Sama rit, sp. 2906 f.
27 Samkvæmt lýsingu Kálunds (sbr. 1. athugasemd) er stærö handritsins 42.5 x 29 sm.