Frjáls verslun - 01.02.1947, Blaðsíða 35

flutningsverzlun landsnianna. Segir hann að alltof
margir menn fáist við verzlun hér á landi og í þeirri
atvinnugrein sé bundið meira fjármagn en eðlilegt
geti talizt.
„Ekki er allt búið úr honum Jóni mínum enn“,
sagði kerlingin. Sama má segja um öll endemin, sem
reka livert annað út úr heilafylgsnum „stjórnvitring-
anna“, og eiga að vera til endurbóta á verzlunarmál-
unum. Þar er ekkert lát né endir á hugkvæmninni.
En framangreint frumvarp ber fyrst og fremst vott
um barnalega hugkvæmni. í lýðfrjálsu landi getur
ríkisvaldið ekki rekið menn frá lieiðarlegri atvinnu,
sem þeir hafa kosið sér að lífsstarfi, og sagt þeim að
gera eitthvað allt annað. Það er auðvitað beint brot
á ákvæði stjórnarskrárinnar um einstaklingsfrelsi.
Slík atvinnukúgun og skerðing almennra mannréttinda
þekkist hvergi nema í einræðislöndum.
Island er sjálfstætt ríki og vill ekki láta aðrar þjóð-
ir segja sér fyrir verkum lieldur gera það, sem því
finnst sjálfu réttast og hagkvæmast. Eins er hver og
einn Islendingur sjálfstæður þegn, sem vill í friði fá
að stunda þau nytjastörf, er hann telur sér bezt henta.
Þetta er eitt af lögmálum lýðræðisins og gildir ekki
síður um verzlunarstéttina en aðrar starfsheildir. Með-
an til eru „fagrir fiskar“ á landi, sem vilja hnekkja
þessu lögmáli, er óþarfi fyrir verzlunarstéttina að
sækja þá út á djúpmiðin.
«
NÝLEGA HENTI ÞAÐ ÓHAPP, að þurrkaðir á-
vextir, sem fluttust hingað til lands, reyndust að ein-
hverj'u leyti skemmdir af maðki. Strax og uppvíst
varð, voru sýnishorn af ávöxtunum send til rann-
sóknar, og að henni lokinni var gefin út yfirlýsing
um að meirihluti ávaxtanna væri góð og gallalaus
vara. En dagblaðið „Þjóðviljinn“ beið ekki eftir þeim
úrskurði. Meðan á rannsókn stóð birti það æsingagrein-
ar um ávaxtainnflutninginn og skellti sökinni á inn-
flytjendurna. Á einum stað komst það m. a. svo
að orði:
„Það hefur slegið óhug á almenning við þá frétt að
seinasta afrek heildsalastéttarinnar sé að flytja inn
maðkaða ávexti. Ósjálfrátt hvarflar hugurinn til þeirra
tíma þegar danskir einokunarkaupmenn seldu íslend-
ingum úldinn mat og maðkað korn, almenningur bjó
við vöruþurrð en í Kaupmannahöfn risu upp skraut-
legar hallir sem árangur af striti hins þrautpínda
fólks. Síðan hafa stórkostlegar umbætur orðið í verzl-
unarmálum, segir „Frjáls Verzlun“, og sízt mun nokk-
ur verða til að neita því“.
Hér og síðar í þesarri sömu grein er beinlínis borið
á innflytjendur að þeir hafi vísvitandi flutt inn
skemmda vöru, og eru það tvímælalaust þyngri ámæli
en „Þjóðviljinn“ gæti risið undir til sönnunar fyrir
dómi.
Vitanlega getur endrum og eins komið fyrír að
verzlunarvara flytjist skemmd milli landa eða skemm-
ist í flutningum. Oftast er þar engan sérstakan um að
saka heldur valda þar um slæm geymslu- og flutn-
ingaskilyrði. Stöku sinnum getur verið um að kenna
kæruleysi eða ósvífni erlendra útflytjenda, og könn-
umst við Islendingar sjálfir frá fyrri árum mæta vel
við tíðar umkvartanir erlendra neytenda um slæma
verkun og léleg gæði íslenzku síldarinnar. Hinsvegar
er óhætt að fullyrða að enginn íslenzkur kaupmaður
kaupir skemmda vöru að gamni sínu, og kemur m. a.
þar fram reginmunurinn á þeim og dönsku einokunar-
kaupmönnunum, svo og hinar stórkostlegu umbætur
í verzlunarmálum, sem „Þjóðviljinn“ lætur sér ratast
viðurkenningarorð um í enda ofangreindrar klausu
sinnar.
e
ÍÐNAÐARMANNAFÉLAGIÐ I REYKJAVÍK átti
80 ára afmæli 3. febr. s. 1.
Iðnaðarmenn og verzlunarmenn eru einna nátengd-
astir allra starfsstétta hvers þjóðfélags og eiga jafnan
mikil viðskipti saman. Fáir reka svo framleiðslufyrir-
tæki í iðnaði að þeir ekki þurfi að halda á starfs-
kröftum verzlunarstéttarinnar við kaup á hráefnum og
sölu hinnar fullunnu vöru.
Hér í Reykjavík eru iðnaðarmenn fjölmennasti at-
vinnuhópurinn og verzlunarmenn sá næststærsti, og
hafa báðar þessar stéttir látið margt gott og nytsam-
legt af sér leiða fyrir bæjarfélagið. Hefur þó verið
minna en skyldi um sameiginleg átök þeirra, og væri
betur að þær tækju oftar höndum saman um ein og
önnur menningarmál höfuðstaðarins.
Síðustu árin liafa verið á döfinni áform um að
iðnaðar- og verzlunarmenn heiðri sameiginlega minn-
ingu Skúla landfógeta Magnússonar, með því að reisa
honum veglegt minnismerki. Undanfarið mun mál
þetta hafa legið í láginni, en nú þarf að blása að því
á nýjan leik og koma því í framkvæmd. Skúli fógeti
er frumkvöðull íslenzkrar verzlunar og iðnaðar, og
minning hans er báðum stéttunum jafn kær. Hér er
því um sjálfsagt verkefni að ræða fyrir þessar starfs-
stéttir, og þar á eftir munu svo finnast önnur og fleiri,
sem þær geta í sameiningu hrundið fram.
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur sendir elzta stétt-
arfélaginu á íslandi, Iðnaðarmannafélaginu í Reykja-
vík, beztu afmæliskveðjur.
NOKKUÐ HEFUR UNDANEARIÐ verið rætt um
Viðskiptaráðið og störf þess. Neitanir þess á fram-
lengingum innflutnings- og gjaldeyrisleyfa liafa sætt
mikilli gagnrýni, og virðist svo sem mjög sé þar kastað
höndum til afgreiðslu mála.
Kringum áramótin síðustu fékk t. d. einn af inn-
flytjendum þessa bæjar talsvert af enskum ljósaperum
32 og 220 volta. Var þetta tollafgreitt, eins og lög
FIÍJÁLS.NERZLILN
35