Frjáls verslun - 01.04.1959, Page 19
nstu ber að selja á réttu verði.“ Ennfremur sagði
liaun: „Frakkland vill ekki daga uppi í fortíð-
inni. þegar Evrópa lítur framtíð sína í bjarma
nýs dags.“ Tilætlunina með hinum nýju ráð-
stöfunum kvað hann vera, „ að skipa Frakk-
landi aftur í röð efnahagslegra stórvelda.“ —
„Pólitísku byltingunni, sem þið þegar merkið í
aukinni reglu, mun verða fylgt eftir af efnahags-
og fjármálabyltingu, sem þið einnig munuð verða
varir við í aukinni reglu á því sviði.“ — „Sú
stefna, sem ég túlka, miðar að varanlegum jafn-
vægisbúskap í Frakklandi. Framkvæmd við-
reisnarinnar mun verða í áföngum.“ —
Að morgni dags
„Engar unibælur án tilraunai', engin endur-
reisn án fórna.“
Lc Monde.
Að morgni mánudagsins 29. desember 1958
komu svo hinar nýju efnahagsráðstafanir
frönsku stjórnarinnar til framkvæmda. Þær voru
Jjessar helztar:
1. Gengisfelling
2. Yfirfærslufrelsi
3. Afnám innflutningshafta
4. Stýfing á niðurgreiðslum
5. Afnám vísitölugreiðslna á kaupgjald
(i. Halli fjárlaga minnkaður
7. Nýir skattar og brottnám skattaívilnana
Verða einstakir þessara liða skýrðir hér lítils
háttar:
1. Gengisfellmg: Gengisskráningu frankans var
breytt þannig, að í stað 420 franka á móti
Bandaríkja-dollara koma nú 493 frankar. Þann-
ig lieíur gengi erlendrar myntar hækkað um
17,55%, en gengi frankans verið fellt um 14,93%;
miðað við gull verður gengi frankans 1,8 milli-
grannn. Með þessum aðgerðum mun misgengi
frankans við flestar eða allar myntir hverfa, og
ef verðlag breytist ekki því meir, munu fransk-
ar vörur nú verða samkeppnisfærar á hinum
sameiginlega markaði þjóðanna sex, sem til
starfa tók einmitt núna um áramótin.
2. Yfirfærslufrelsi: Þeir Butler og Erhard fjár-
málaráðherrar Bretlands og Þýzkalands höfðu
árið 1954 ákveðið að keppa að því að koma á
frjálsri yfirfærslu á myntum landanna. Amory,
núverandi fjármálaráðherra Breta, tók málið
að nýju upp á fundi O.E.E.C. í París á árinu
1958. Frakkar og 9 önuur lönd, sem ráða yfir
samanlagt um 40% heimsviðskiptanna, hafa
nú horfið að takmörkuðu yfirfærslufrelsi, þ. e.
a. s. öllum eigendum erlendra inneigna í sér-
hverju landanna er frjálst að yfirfæra þær í
mynt annarra ríkja. Er þetta talinn mjög merk-
ur áfangi á leið til frjálsari heimsviðskipta.
Þýzka markið hefur t. d. ekki verið frjálst yfir-
íæranlegt frá því að „neyðarlög“ Brúnings voru
gefin út árið 1931. Bretar gerðu tilraun með
yfirfærslufrelsi árið 1947, í stjórnartíð jafnaðar-
manna, en eftir sex vikna tilraun var svo á
gjaldeyrisvarasjóðina gengið, að takmarka varð
yfirfærslur að nýju.
Þessum aðgerðum á gjaldeyrissviðinu var nú
víðast fagnað, t. d. sagði Ludwig Erhard: „Hver
getur ásakað mig fyrir, að ég finn til djúprar
persónulegrar ánægju? Þegar öllu er á botninn
hvolft, var það ég, sem fyrir átta árum, í heimi
eyðileggingar, skipulagsleysis og vantrúar, boð-
aði yfirfærslufrelsi.“ Brezkir jafnaðarmenn taka
yfirfærslufrelsinu hins vegar heldur hryssings-
lega. Hugh Gaitskell sagði m. a. á þingi: „Þetta
eru alvarleg mistök, — áður en langt um líður
munum við sjá eftir þeim.“ Og í New Statesman
3. janúar s. 1. ritar Harold Wilson grein, sem
lýkur með þessum orðum: „Það kann svo að
fara, að sameiginlegi markaðurinn og fjármála-
aðgerðir síðustu viku (yfirfærslufrelsið) hafi
í för með sér endalok efnahagslegs sjálfstæð-
is Frakka, og að dr. Adenauer og dr. Erhard
kunni að ná þeim árangri með utanríkispólitík
þýzka marksins, sem Hitler tókst ekki að ná
með vopnavaldi.“
3. Afnám innflulningshafta: Vegna þáttöku
í sameiginlega markaðinum lækkuðu Frakkar
alla tolla á vörum frá aðildarlöndum um 10%,
en jafnframt felldu þeir niður innflutningshöft
á 90% af innfluttum vörum frá 10 O.E.E.C.-
löndum, jafnframt því að 50% af innflutningi
frá dollara-svæðinu er gefinn frjáls. Hefur þetta
í för með sér frjálsan innflutning á um það bil
900 vörutegundum.
ý. Niðurgreiðslur hverfa: Niðurgreiðslur voru
afnumdar á kolum, gasi, rafmagni, flutningum,
landbúnaðarvörum og öðrum matvælum. Nam
þessi niðurgreiðslustýfing um 10 milljörðum ís-
lenzkra króna.
5. Vísitölukerfið afnumið: Greiðsla vísitölu-
FRJALS VERZLUN
19