Frjáls verslun - 01.12.1962, Blaðsíða 16

Stykkishólmur, elzta ljósmynd þaðan, tekin 1876. Næst t. v. er hús konungsverzlunarinnar, en t. h. Claussnshús, nú íbúðarhús
Sigurðar kaup- og alþingismanns Agústssonar. Á bak við það „Norska húsið", nú elzta hús í Stykkishólmi, er Árni Thorlacius
lét byggja, um 130 ára.
með að koma verzlunareignunum út til að láta alla
samninga við Hölter stranda á ráðstöfunum Olafs
amtmanns, sem höfðu líka verið gerðar með þeim
fyrirvara, að nefndin féllist á þær. Einnig var von
um, að Hans Hjaltalín fengist til að taka við Arnar-
stapa, ef Búðir fylgdu mcð.
Verzlunaraðstaðan í Stykkishólmi
Miðað við flesta aðra landshluta voru tiltölulega
margir verzlunarstaðir á Snæfellsnesi fyrr á tímum,
eða alls 5 þegar hér var komið sögu, nefnilega
Búðir, Arnarstapi, Ólafsvík, Grundarfjörður og
Stvkkishólmur. Stafaði þetta af hinu mikla útræði,
sem jafnan var stundað af Snæfellsnesi, einkum
utanverðu nesinu og þar af leiðandi miklu fram-
boði af fiski.
Til Stykkishólms barst hins vegar fullt eins mikið
af landbúnaðarafurðum sem sjávarafurðum, því að
auk þess sem menn sóttu þangað verzlun úr sumum
sveitum Snæfellsnes- og Hnappadalssýslu og allri
Dalasýslu, leituðu menn einnig allmikið þangað
til verzlunar úr Mýra- og Borgarfjarðarsýslu og
meira að segja úr innstu héruðum Strandasýslu og
eitthvað úr vestustu héruðum Húnavatnssýslu.
Með landbúnaðarafurðum er hér ekki aðeins átt
við kjöt, tólg, ull, gærur o. þ. h., hcldur engu síður
prjónles, einkum sokka og vettlinga, sem voru afar
mikilvægar útflutningsvörur frá íslandi fyrr á tím-
um, sérstaklega úr þeim landshlutum, þar sem sjó-
sókn var lítil eða engin. Prjónlesið þótti ærið mis-
jafnt að gæðum, aðallega af Suður- og Vesturlandi,
og gekk oft illa að selja sumt af því erlendis.
Af sjávarafurðum, sem allmikið bai'st aif lil
Stykkishólms, má nefna æðardún, sellýsi og sel-
skinn, sem allt voru eftirsóttar vörur erlendis. Að
sjálfsögðu barst þangað einnig allmikið af fiski og
þorskalýsi þótt aðalútgerðarstöðvarnar væru ann-
ars utantil á Snæfellsnesi eins og fyrr var sagt. En
það var einmitt vegna fiskafurðanna, sem Hölter
hafði hug á að koma sér upp verzlunarbækistöðv-
um í Grundarfirði og Olafsvík. Einhverja verzlun
rak hann líka í Olafsvík, að minnsta kosti annað
slagið. Og það gerði honum hægara um vik, að á
ýmsu valt um verzlunina þar fram um aldamótin
1800. Þannig var Jakob Severin Plum, sem tók við
eignum konungsverzlunarinnar í Ólafsvík, heldur
16
FRJÁLS VERZLUN