Frjáls verslun - 01.07.1974, Blaðsíða 31

ist á bess konar breytingu á
samningunum við ísland?
Davíð: — Þar sem aðildarrík-
in að EFTA og EBE eru öll
þróuð iðnaðarríki og skilja
þess vegna þarfir iðnaðar, er
ég þess fullviss að þau muni
fallast á þessi sjónarmið okk-
ar, þegar þeim hefur verið
skýrt frá hvernig verðstöðvan-
irnar hafa verið framkvæmdar
hér á landi.
Ef svo ólíklega tekst til að
einhver fyrirstaða verður á
samþykkt þeirra í þessu rétt-
lætismáli eigum við að endur-
skoða afstöðu okkar til EFTA-
aðildarinnar og samningsins við
EBE.
Önnur staðreynd, sem renn-
ir frekari stoðum undir þessa
kröfu okkar, er sú, að allan að-
lögunartímann, sem nota átti
til uppbyggingar, hefur íslenrk-
ur framleiðsluiðnaður verið
iátinn greiða toll og söluskatt
í tolli af vélum sínum og tækj-
um, lenest af tæD 24%. en nú
í dag 18.7%. Slík meðferð á
framleiðsluatvinnuvegi er, að
sjálfsögðu, óbekkt fyrirbrigði í
þróuðum ríkjum og þessi mis-
munur milli íslenzks fram-
leiðsluiðnaðar og erlendra
keopinauta hans verður að
hætta. Auðvitað getum við ekki
greitt sambærileg laun og er-
lendir keppinautar, ef fjárfest-
ingarkostnaður okkar er um
20% meiri en þeirra. Ein leið
að þessu takmarki gæti verið
að tekinn væri upp virðisauka-
skattur hér á landi í stað söiu-
skatts.
F-V.: — Á sínum tíma var
bent á mikilvæsri norræna Iðn-
bróunarsinðsins fvrir unpbvgg-
ingu innlends iðnaðar. Þessi
si«ður va>-ð til veena inngönau
okkar í EFTA. Hafa þær vonir
sem við bann voru bundnar
ekki rætzt?
Davíð: — Ég hef jafnan álit-
ið Iðnþróunarsjóðinn vera eina
mestu ölmusu, sem fslendingar
hafa nokkurn tíma þegið. Þetta
er norrænt styrktarfé, sem rík-
isstjórnir Norðurlandanna gáfu
okkur af góðum hug, vegna
þess að þeim blöskraði hvemig
búið var að íslenzkum fram-
leiðsluiðnaði og þær gerðu sér
fulla grein fyrir því, að algjörr-
ar aðstöðu- og stefnubreytingar
var þörf, ef EFTA-aðildin átti
að verða til hagsbóta fyrir ís-
land. Þeir vildu' þá hafa um-
sjón með ráðstöfun sjóðsins, til
áð tryggja að hann kæmi að
sem beztum notum fyrir fram-
leiðsluiðnaðinn, og ef til vill,
til að gæta þess að sjóðurinn
yrði ekki að miklu leyti étinn
upp, eins og Marshall aðstoðin
forðum. Sjóðurinn hefur þegar
komið að miklum notum og
haft mikla þýðingu fyrir iðn-
þróunina. Hátt í þúsund millj-
ónir hafa nú verið lánaðar til
fjárfestingar í framleiðsluiðn-
aðinum og sjóðurinn hefur líka
lánað Iðnlánasjóði fé. Svo skal
því ekki gleymt að ríkið hefur
haft drjúgar toll- og söluskatts-
tekiur af vélunum, sem keypt-
ar hafa verið fvrir lánsféð.
F.V.: — Hvernig stendur á
því, að fyrirtækin í fiskifínaði
eru ekki aðilar að samtökum
ykkar iðnrekenda?
Davíð: — Þetta er gömul
hefð og bví miður mjög röng.
Fiskiðnaðurinn hefur átt greið-
ari aðgang að útveeun fjár-
magns en annar framleiðsluiðn-
aður og áhrif hans á skrán-
ingu gengis krónunnar hafa
eðlilega verið langtum sterk-
ari. Að öðru leyti er mjög við
sömu vandamál að stríða, eins
og t. d. varðandi fjárfestingar,
skatta og mannafla. Vonandi
næst enn betri samstaða milli
allra þeirra aðila, sem
við framleiðsluatvinnuvegina
starfa, því að hagsmunamálin
eru þau sömu. Rétt gengis-
skráning er lífsnauðsynleg fyr-
ir þá alla, en hún hefur ekki
verið fyrir hendi lengi. Alls
kyns uppbætur og tilfærsla á
fjármagni hafa skekkt þann
grundvöll, sem gengi krónunn-
ar er miðað við.
Sem dæmi má nefna, að út-
gerðin borgar ekki launaskatt,
ekki söluskatt af olíu og þegar
olíuhækkunin skall á, um síð-
ustu áramót, var ákveðið að
greiða hækkunina niður, fyrst
með eigin peningum útgerðar-
innar og þegar þá þryti, með
almannafé. Féð úr loðnusjóðn-
um þraut í apríl-maí og þá hóf-
ust niðurgreiðslur úr ríkissjóði.
Slíkar tilfærslur eru alls ekki
útgerðinni til góðs, þegar til
lengdar lætur; þvert á móti og
ber ekki að líta á þær sem
styrk til hennar. Það er venð
að blekkja þjóðina um afkomu
framleiðsluatvinnuveganna og
hvetja þannig til frekari
kröfugerða á hendur þeim.
Jafnframt er haldið uppi rangri
gengisskráningu, sem bitnar á
þeim framleiðsluatvinnuvegum,
sem ekki njóta slíkrar tilfærslu
fjármagns. Afleiðingin verður
m. a. aukinn innflutningur og
versnandi gialdeyrisstaða og
slíkt er þjóðinni allri til tjóns.
F.V.: — Vilja iðnrekendur fá
að vera fnllgi'dir bátftakp«d>ir
í beiin leik nv fá sína sf'rr,-i
unnbætur til iafns við n*',a p'x'»
kemur eitthvað annað til
greina?
Davíð: — Við erum pklmrt
hræddir við samkennni frá inr>-
lendum eða erlendum fram-
leiðsluatvinnuvegum, en við
krefjumst þess að sitia við
sama borð og aðrir. Við vilj-
um ekki neina styrki eða unn-
bætur, og eins og ég sagði áð-
ur ber að hætta slíkum aðgerð-
um með öllu. Skráning gengis
á að miðást við, að útflutnings-
fslenzkur fr.amleiðsluiðnaður hef,ur greitt tolla og söluskatt í
tolli af vélum og tækjiun, sem samkeppnisfyrirtækin erlendis
eru laus við.
FV 7 1974
31