Frjáls verslun - 01.03.1979, Qupperneq 14

Ástand vatnsmála
Fyrir nokkru var haldinn kynn-
ingarfundur um neysluvatnsmál, að
tilhlutan Jarðkönnunardeildar
Orkustofnunar og Heilbrigóiseftir-
lits ríkisins. Fjöldi stofnana og ann-
arra aðila hér á landi vinnur að
ráðgjöf, rannsóknum og eftirliti á
sviði neysluvatnsmála.
Tilgangur fundarins var að kynna
störf aðila á sviði neysluvatnsmála
og fá fram gleggri vitneskju um
ástand þessara mála á landinu í
dag.
Fundinn sátu fulltrúar 24 stofn-
ana og aðila. Flutt voru 9 erindi er
fjölluðu um eftirlit með neysluvatni,
gerlarannsóknir, vatnsgæði, vatns-
notkun, vatnsveitur og verndun
vatnsbóla.
I erindum og umræðum kom fram
aö víöa er pottur brotinn í neyslu-
vatnsmálum hér á landi og gildir
það jafnt um almenningsvatnsveit-
ur sem og vatn sem notað er til
matvælaframleiðslu, svo sem í fisk-
iðnaði og sláturhúsum.
Rannsóknir sýna að í all mörgum
vatnsveitum er vatn gerlamengað
þannig að það dæmist gallað eða
ónothæft. Orsakir gerlamengunar
eru ýmist þær að notað er yfir-
borðsvatn, eða frágangi og um-
gengni við vatnsból og á vatns-
vinnslusvæðum er ábótavant.
Á fundinum kom einnig fram að
vatnsnotkun hér á landi er víða
óhófleg, einkum í fiskiðnaðinum.
Hefur þetta valdið því í nokkrum til-
fellum, að lítil vatnsból með góðu
vatni hafa verið lögð niður, en í stað
þess verið sótt mikið vatn með
minni gæði. Athuganir sem gerðar
hafa verið virðast benda til, að
auðveldlega megi draga verulega
úr vatnsnotkun frystihúsa án þess
að það bitni á gæðum framleiðsl-
unnar.
Fram kom að ástand neyslu-
vatnsmála væri verst á Vesturlandi,
Vestfjörðum, vestanveröu Norður-
landi og á Austfjörðum.
Uppsafnaður söluskattur
1975 og 1976
í desembermánuði s.l. endur-
greiddi ríkissjóður 145 millj. kr. til
iðnfyrirtækja af uppsöfnuðum
söluskatti áranna 1975 og 1976.
Samtals nam uppsafnaður sölu-
skattur þessara ára um 325 millj.
kr., þannig að ógreiddar eru um
180 millj. kr., Iðnaðarráðuneytið
hefur tilkynnt F.í.l. að ákveðið sé að
endurgreiða eftirstöðvarnar, kr.
180 milljónir. Óvíst er er hvenær
endurgreiðsla á uþpsöfnuðum
söluskatti vegna ársins 1978 fer
fram, eða þá hvenær endur-
greiðslur á uppsöfnuðum söluskatti
vegna 1979 hefjast. F.í.l. hefursent
iðnaðarráðherra erindi og lagt þar
megináherslu á að tekjum af jöfn-
unargjaldi verði fyrst varið til að
endurgreiða fyrirtækjum uppsafn-
aðan söluskatt, áður en tekjunum
verði varið til almennra iðnþróun-
araðgerða, þótt mikilvægar séu.
Nær tvöföldun á
Vesturlandaviðskiptum
Iðnaðardeild Sambandsins hefur
unnið ötullega að því undanfarið að
treysta markaðsaðstöðu sína i
Vestur-Evrópu, Bandaríkjunum og
Kanada. Ófeigur Hjaltested mark-
aðsstjóri lönaðardeildar hefur upp-
lýst, að heildarútflutningur deildar-
innar til þessara heimshluta hefði á
síðasta ári orðið 1.875 millj. kr., á
móti 959,2 millj. 1977, sem sam-
svarar 95,3% aukningu. I ullarvör-
um varð aukningin 115,6% á vest-
rænum mörkuðum, og í skinnavör-
um 84,9%.
Varðandi markaðshorfurnar gat
Ófeigur þess m.a., að nýlega væri
búið að gera sölusamninga fyrir
árið 1979 við söluaðila í Bandaríkj-
unum og Kanada, og virtust horf-
urnar þar allgóðar. Einnig væri
unniö að því að ná nýjum við-
skiptasamböndum í Bandaríkjun-
um, sem talsverðar vonir væru
bundnar við. Þá væri nú framundan
hjá deildinni að taka þátt í ýmsum
árlegum sölusýningum á Vestur-
Evrópumarkaði og reyna enn að
auka sölu þangað.
Fatnaður frá
Austurlöndum
Taflan hér að neðan sýnir þróun
hlutdeildar Austurlanda í innflutn-
ingi tilbúins fatnaðar árin 1972—
1977. Það kemur í Ijós, að á þessu
árabili hefur hlutur Austurlanda
rúmlega tvöfaldast. Tölur fyrir árið
1978 eru ekki fyrirliggjandi, en ef
um sölu þróun hefur verið að ræða
og undanfarin ár er líklegt, að enn
hafi hlutur Austurlanda vaxið.
Fatnaður 1972, 10.7%. 1973,
13.3%. 1974, 14.1%. 1975, 20.1%.
1976, 17.5% og 1977, 21.7%.
Fatn. ásamt skófatnaði 1972, 8.9%.
1973, 10.8%. 1974, 15.9%. 1976,
15.0% og 1977, 18.3%
17% veltuaukning
lceland Seafood Corporation
Heildarvelta sölufyrirtækisins
lceland Seafood Corporation í
Bandaríkjunum varð 72,2 millj.
dollara árið 1978. Árið 1977 var
veltan 61,7 millj. dollara, og hefur
hún því aukizt um 17,0%. Ef miðað
er við magn, þá seldi verksmiðjan
63,9 millj. Ibs. árið 1978, á móti 57,6
millj. Ibs. 1977, og hefur magnið því
aukizt um 10,9%.