Frjáls verslun - 01.09.1979, Blaðsíða 87

þess aö koma ólofti á hreyfingu, til
þess að kerfið skili hlutverki sínu
þarf það að vera hannað af sér-
fróðum aðila, — sú vinna er ekki
gefin fremur en önnur. Þarna er
um stóran kostnaðarlið að ræða
og auðvitað mjög girnilegan fyrir
þann sem hefur þaö hlutverk að
skera niður útgjöldin. Vanti eðlileg
rök fyrir því að fullkomið loftræsti-
kerfi borgi sig og sé bráðnauð-
synlegt og borgi sig ekki að láta
bíða betri tíma þá er því hreinlega
sleppt, jafnvel hannað en sett nið-
að spara heldur en getuleysi þeirra
ráðgjafa sem leitað er til. Fjár-
skortur fyrirtækja verður ekki
leystur með blaóagrein. Hinsvegar
má vera að hægt sé að sýna fram á
að verulegur sparnaður sé fólginn
í því að halda þannig á málunum
að girt sé fyrir bakreikninga í ýmsu
formi, t.d. veikindafjarvistum
starfsmanna, vinnuleiða, litlum af-
köstum, óánægju, skipulagsleysi
og stöðugum og dýrum breyting-
um á innréttingum og búnaði.
Hérlendis hefur það tíðkast um
ur í skúffu. Sama er að segja um
ýmis önnur atriði.
Hversvegna skrifstofur
misheppnast
Mistök verða aldrei umflúin að
öllu leyti því enginn er fullkominn.
Það er þó ekki ástæða til annars
en að reyna að forða frá því að
mistök séu endurtekin auk þess
sem verulega má draga úr slæm-
um afleiðingum mistaka með því
að skoða málin frá sem flestum
hliðum.
Eins og sagt var að framan eru
mistökin áreiðanlega oftar því að
kenna að fyrirtæki halda sig vera
langt árabil að hús eru byggð án
þess að þeim sé fyrirfram ætlað
ákveðið hlutverk. Það er verið að
fjárfesta í steinsteypu á verð-
bólgutímum. Sá sem teiknar
bygginguna fær oft það verkefni
að gera húsnæðió þannig úr garði
að það henti bæði sem iðnaðar-,
verzlunar- og skrifstofuhúsnæði,
— annaöhvort eitt hús með öllum
þessum atvinnugreinum eða hús
sem hægt sé að nota fyrir hverja
þeirra ef svo verkast vill.
í raun og veru er hér um óvinn-
andi verk að ræða sem íslenskum
húsahönnuðum hefur þó tekist að
leysa á hagkvæmari hátt en er-
lendum kollegum þeirra þætti
framkvæmanlegt. Þannig hefur
verðbólgan kennt mönnum að
vinna.
Sparnaðarþörf og verðbólgu-
byggingar eru því algengustu or-
sakir mistaka á þessu sviði og það
er áberandi að einungis banka-
kerfið virðist ekki hafa látið leika á
sig á þennan hátt, þar er yfirleitt
allt tipp-topp frá byrjun.
Hvaða kröfur eigum
við að gera?
Hlutverk skrifstofu er einkum
þríþætt: Það er vinnustaóur, sölu-,
afgreiðslu- og þjónustumiðstöð og
mjög oft andlit fyrirtækis útávið, ef
svo mætti að orði komast. Þessir
þrír höfuðþættir fela allir i sér atriði
sem tefla þarf saman á skipulags-
og hönnunarstigi. Hér á eftir verð-
ur fjallað um þessi atriði út frá
hagrænu eða „praktísku" sjónar-
miði, en það fagurfræðilega látið
hönnuðum og smekkvísi stjórn-
enda eftir, enda afstætt í sjálfu sér.
a) vinnustaður: Það var ein-
hverntímann sagt að væri vinnan
nógu skemmtileg skipti aðstaðan
ekki máli. Þetta hefur sýnt sig að
vera þveröfugt: Öll vinna getur
orðið þreytandi og leiðinleg í frá-
hrindandi umhverfi og við óhent-
ugar aðstæður. Vinnugleði skap-
ast af sjálfu sér þar sem skilyrði
eru fyrir hendi, hún verður ekki
fyrirskipuö fremur en áhugi í starfi.
Til þess að kanna hvaða þættir
skipta máli í þessu samhengi er
starfsemi, ef hún er til staðar í
eldra húsnæði, ferilgreind. Þetta
þýðir að gert er eins konar kort af
87