Frjáls verslun - 01.09.1979, Blaðsíða 12

STIKLAE A STORU...
Útflutningsmiðstöð
iðnaðarins
í ýtarlegri ársskýrslu Útflutnlngs-
miöstoövar iðnaðarins fyrir árið
1978 er margvíslegan fróöleik að
finna um starfsemi Útflutningsmið-
stöövarinnar í þau tíu ár, sem hún
hefur starfað og um þróun útflutn-
ings íslenskra iðnaðarvara á sama
tímabili.
I skýrslunni kemur m.a. fram, að
útflutningur iðnaðarvara nam á ár-
inu 1978 34,8 milljörðum króna og
hafði þá aukist úr 22,3 milljörðum
árið áður eða um 56%. Af þessu var
ál og álmelmi rúmlega 77 þúsund
tonn á 23,6 milljarða króna, en
hafði verið 74 þúsund tonn á 14,9
milljarða króna árið áður. Verð-
mætaaukning nam því 58%, en
magnaukning 4%. Útflutningur iðn-
aðarvara án áls nam samtals 11,2
milljörðum króna, en hafði verið 7,4
milljarðar. Aukningin á útflutningi
hinna ýmsu iðnaðarvara lands-
manna án áls hefur því verið 51 %.
Mesta hlutfallslega aukning út-
flutnings hefur átt sér stað í veiðar-
færaiðnaði, en að verðmæti hefur
þessi útflutningur aukist um 223%
og í tonnum er aukningin 89%. Að
undanteknu áli eru ullar- og
skinnaiönaður langstærstu útflutn-
ingsgreinarnar og nam heildarút-
flutningur þeirra á árinu 1978 sam-
tals 6662 millj. króna, og hefur því
aukist um 46%. Þá virðist sem út-
flutningur húsgagna hafi dregist
nokkuð saman, og var þó ekki úr
háum söðli að detta í þeim efnum.
Þannig var útflutningur húsgagna
úr tré og málmi 10,2 tonn aö magni
og kr. 7,1 millj. að verðgildi á árinu
1977. Á árinu 1978 nam útflutning-
ur húsgagna á þinn bóginn 4,1 tonn
og að verðmæti kr. 7,0 millj.
Lánabyrði Rafmagns-
veitu Reykjavíkur
Afkoma Rafmagnsveitu Reykja-
víkur versnaði til muna á árinu
1978. Enn varð að taka erlent lán,
nú að upphæð 717 Mkr, eða rösk-
lega 2,6 milljónir dollara, til greiðslu
á afborgunum eldri lána. Var svo
komið í árslok, að lánabyrði fyrir-
tækisins nam 2.500 Mkr, en var
I. 660 Mkr ári áður. Afborganir og
vextir námu 921 Mkr á árinu og
gengistap var 494 Mkr. Ráðstöfun-
arfé úr rekstri til framkvæmda hafði
verið áætlað 877 Mkr, en varð 453
Mkr. Áriö áður var það 585 Mkr.
Tekjur af raforkusölu, að frá-
dregnum söluskatti og veröjöfnun-
argjaldi, urðu 4.268 Mkr, en voru
áætlaðar 3.836 Mkr. Fóru þær því
II, 3% fram úr áætlun. Árið áður
voru tekjurnar 3.120 Mkr, og er
aukning milli ára því 36,8%.
Rekstrargjöld reyndust 4.061 Mkr,
en voru áætluð 3.166 Mkr, og fóru
því 28,3% fram úr áætlun. Árið áður
voru rekstrargjöld 2.722 Mkr.
Aukning milli ára er því 49,2%.
Skipting gjalda á rekstrarreikn-
ingi er athyglisverð. Raforkukaup
nema 28,8%, söluskattur og verð-
jöfnunargjald 25,4% og gengistap
og vextir 13,1%, rekstur veitukerfis
og umsjón húsveitna 16,5%, annar
kostnaður 16,2%.
Fyrir 4 árum, árið 1974, voru
hliðstæðar tölur 36,6%, 13,0%,
15,8%, 17,6% og 17,0%. Sýnir
þetta, hve hlutur orkukaupa hefur
farið minnkandi, en hlutur opin-
berra gjalda á raforkusölu vaxandi.
Fjórum árum áður, árið 1970,
voru áhvílandi lán aðeins 27,5 Mkr
og afborganir 5,1 Mkr — en voru í
árslok 1978, sem fyrr segir, 2.500
Mkr, og afborganir 705 Mkr.
Kirkjubygging á
Seltjarnarnesi
Sjálfstæður söfnuður var stofn-
aður á Seltjarnarnesi fyrir nokkru.
Hann er þó enn innan Nespresta-
kalls. Hafa prestar Neskirkju annast
guðsþjónustur og barnastarf þar í
skólum og i féalgsheimilinu. Söfn-
uðurinn hyggur nú á kirkjubygg-
ingu og hefur kirkjunni verið valinn
staður austanvert í jaðri Valhúsa-
hæðar, vestan við gamla Mýrar-
húsaskólann. Birt hafa verið útboð
varðandi teikningar á væntanlegri
kirkju Seltirninga.
Framleiðslu-
gjald ISAL
Á síðastliðnu ári, 1978, greiddi
Álverið kr. 416,4 milljónir, í fram-
leiöslugjald.
Greitt framleiðslugjald var því 7%
hærra en álagðir skattar hefðu
numið. Vegna ársins 1977 greiddi
Álveriö krónur 295,4 milljónir í
framleiðslugjald, en samkvæmt þá-
gildandi almennum skattaákvæð-
um hefðu skattar félagsins numið
247,8 milljónum og var greitt fram-
leiðslugjald það árið því 19.2%
hærra.
Frá því að ÍSAL hóf framleiðslu
með fullum afköstum þáverandi
verksmiðju 1.10. 1969 til 31.12.
1978 hefir þaö greitt til ríkis og bæja
í framleiðslugjaldi samtals 1 mill-
jarð 649,5 milljónir króna. Þessi
upphæð færð upp til gengis
Bandaríkjadollars 31.12. 1978
nemur 3 milljörðum 580,1 milljón
króna.
Árin 1970 til 1978 að báöum
meðtöldum, námu tekjur Hafnar-
fjarðarbæjar af framleiðslugjaldinu
7.6% af heildartekjum bæjarfélags-
ins að meðaltali.
Samvinnustarfs-
menn álykta
Á nýafstöðnu þingi Landssam-
bands ísl. samvinnustarfsmanna
var því áliti m.a. lýst, að hug-
myndafræöi samvinnuhreyfingar-
innar sé á sumum sviöum orðin úr-
elt og óljós, og að hún þarfnist
tafarlausrar endurskoðunar. Lýsir
landssambandið vilja sínum til að
taka þátt í slíkri endurskoðun, og
síðan fari fram öflug herferð í sjón-
varþi, þlöðum og með bæklingaút-
gáfu, til þess að kynna samvinnu-
hreyfinguna, hugsjón hennar og
markmið.
Þá undirstrikar þingið nauðsyn
þess, að öll samvinnufélög og
samstarfsfyrirtæki komi á hjá sér
sérstökum félags- og fræðslu-
nefndum með a.m.k. helmings að-
ild starfsmannafélaganna. Einnig
verði tryggt, að neytendur eigi full-
trúa í slíkum nefndum.
Þá leggur landsþingið áherzlu á,