Frjáls verslun - 01.07.1988, Qupperneq 34

IÐNAÐUR — TÆKNI
CIM: NÝn LAUSNA
Fyrir 30 árum síðan var „hagræðing“ lausnarorðið. Margt bendir til að CIM-tæknin geti
hleypt nýju lífi í rekstur iðnfyrirtækja á vesturlöndum. Danir eru þeirrar skoðunar. Þeir
vita, af fenginni reynslu, að ekki er sama hvernig nýrri tækni er komið á framfæri.
í þessari grein er fjallað um at-
hyglisvert samstarfsverkefni sem
nú er í fullum gangi í Danmörku.
Verkefninu er ætlað að kynna
dönskum framleiðslufyrirtækjum
þá möguleika sem fólgnir eru í því
að samræma og tryggja miðlun
og vinnslu upplýsinga innan
framleiðslufyrirtækja með tölvu-
búnaði. Hér er um ákveðna
stjórnunartækni að ræða fremur
en að verið sé að tala um eitthvert
ákveðið tölvukerfi, í enn þrengri
merkingu er um ákveðna stefnu-
mörkun að ræða. Fyrirtæki sem
ákveður að taka upp s.k. CIM-
tækni hefur um leið markað sér
ákveðna stefnu. Það er um þessa
stefnumörkun og þá tækni sem
hún byggir á sem danska sam-
vinnuverkefnið snýst.
í Viðskipta- og tölvublaðinu,
3.tbl. 1988, ergrein um þetta fyrir-
brigði eftir Einar Jóhannesson
verkfræðing (bls. 54-57) þar sem
hann lýsir því og þá einkanlega
þætti IBM I CIM. Fyrirsögn grein-
arinnar er „Tölvuvædd fram-
leiðslustjórnun (CIM)“. Greinin
gefur yfirlit og upplýsingar sem
sýna út á hvað tæknin gengur.
Eftirfarandi skýringu á CIM er að
finna í greininni: „CIM er stefnu-
mörkun stjórnar fyrirtækisins.
CIM er miðill notaður til þess að
útfæra viðskiptahugmyndir fyrir-
tækisins. CIM krefst þess að
gögn fyrirtækisins séu samnýtt,
allt frá sölu, vöruþróun og fram-
leiðslu að afhendingu vörunnar.
Þetta hefst aðeins með því að
samtengja upplýsingakerfi hinna
einstöku deilda fyrirtækisins."
0F LÍTIL FYRIRTÆKI
Á þeim tveimur árum sem Nils
Wilhjelms hefur verið iðnaðarráð-
herra Danmerkur hefur útflutn-
ingur danskra iðnfyrirtækja aukist
það mikið að í fyrsta skipti í fjölda-
mörg ár varð viðskiptajöfnuður-
inn 1987 Dönum hagstæður. Nils
Wilhjelms hefur oftar en einu
sinni lýst helstu vandamálum
danska iðnaðarins á þá leið að
það sé smæð fyrirtækjanna sem
sé alvarlegasta hindrunin. Hann
hefur m.a. bent á að einungis um
100 fyrirtæki séu af þeirri stærð
að hafa fleiri en 500 starfsmenn.
Danski iðnaðarráðherrann er
mjög áberandi persónuleiki í um-
ræðunni um atvinnu- og efna-
hagsmál og er hann jafnframt for-
maður Iðnaðarráðsins en sú
stofnun gegnir lykilhlutverki í
dönskum stjórnmálum. Wilhjelms
er einnig formaður Iðnaðarráð-
herranefndar Efnahagsbanda-
lagsins.
Þrátt fyrir ýmsar blikur sem nú
eru á lofti, m.a. hafa efnahags-
sérfræðingar OECD í París spáð
því að hagvöxtur verði minnstur í
Danmörku sem er því neðst á
vaxtarlista OECD, er ríkjandi
bjartsýni í dönskum iðnaði um
þessar mundir. Danir taka gjarn-
an þannig til orða að nú blási
ferskari vindar fyrir iðnað og at-
vinnulíf en áður og þeir muni leiða
til aukinnar fjárfestingar og at-
vinnu. Stórt atriði er talin vera
nýja ríkisstjórnin sem þrátt fyrir
minnihluta á þingi þykir líkleg til
að sitja út kjörtímabilið og þykir
jafnframt vera þannig saman sett
að samvinna geti tekist um ýmis
mikilvæg framfaramál atvinnulífs-
ins.
Eitt þeirra markmiða sem Nils
Wilhjelmsen hefur sett sér er að
draga úr opinberum rekstri og
efla samhliða samkeppnisstöðu
fyrirtækja á frjálsum markaði.
Honum hefur tekist að fá því fram-
gengt innan ríkisstjórnarinnar að
ákveðið hefur verið að fækka
opinberum starfsmönnum um 20
þúsund á tveimur árum.
Danski iðnaðurinn er að lang-
mestu leyti í eigu einkaaðila. Sér-
fræðingar benda á að hlutfalls-
lega sé mikið af litlum iðnfyrir-
tækjum og mjög fá stór fyrirtæki.
Á útgerðarsviði er aðeins eitt
danskt fyrirtæki, Maersk, sem
telst stórt á alþjóðlegan mæli-
kvarða.
Nils Wilhjelms hefur verið
gagnrýndur m.a. fyrir að hafa
beitt sér fyrir því að ríkið hætti að
styrkja skipulega danskan skipa-
smíðaiðnað eins og gert hefur
verið síðan 1986. Hann er hins
vegar þeirrar óhagganlegu skoð-
unar að geti skipasmíðastöðvarn-
ar ekki gengið óstuddar núna sé
öllum fyrir bestu að þær hætti
rekstri.
Danski iðnaðarráðherran telur
að nú sé tækifæri til að koma á
breytingum t.d. með samruna
34