Frjáls verslun - 01.07.1988, Qupperneq 48

AF TÖLVUSVIÐI
þegar farið var að tengja net við
net og einstök net eða klasa af
þeim um síma- eða gagnalínur
við stærri tölvur.
Hér er kominn grundvöllurinn
að samvinnslu sem nú verður
tekið til við að fjalla um.
SAMVINNSLA.
Þungamiðja sérhvers upplýs-
ingakerfis, með eða án tölvu, er
gögnin sem kerfið safnar, geymir
og ráðstafar. í tölvukerfum stærri
fyrirtækja og stofnana eru þetta
skrár og gagnagrunnar sem
venjulega eru geymd á seguldis-
kum fjölnotendatölva. Þetta hefur
verið nefnt að gögn séu miðlæg.
En eins og fram hefur komið
hér að framan þarf vinnsla gagna
ekki nauðsynlega að vera mið-
læg, þ.e. fara fram á stórri tölvu.
Verksvið fjölnotendatölvanna,
einkum stórtölvanna, er að breyt-
ast. Forkólfar samvinnslu stað-
hæfa að stórtölvurnar muni fyrst
og fremst verða þjónustuaðilar
(servers) fyrir miðlæg gögn, en
gagnavinnsla muni flytjast yfir á
aðrar tölvur og tölvumiðstöðvar í
samvinnu við stórtölvurnar.
Þessu til stuðnings er vísað í
ritstjórnargrein tímaritsins
COMPUTERWORLD frá 29.
febrúar síðastliðnum, en þar segir
í niðurlagsorðum: „IBM hefur gert
sér grein fyrir því að sérhver hluti
upplýsingakerfis hefur sínu hlut-
verki að gegna. Einmennings-
tölvan er magnþrunginn gluggi til
umheimsins, einföld í notkun og
viðbragðsgóð. Miðlungsstórar
tölvur og svæðisnet tengd þeim
eru ákjósanlegur miðill til þess að
dreifa og deila upplýsingum í fyrir-
tækjum og stofnunum. En þegar
vinna skal úr miklu af gögnum, er
IBM þeirrar skoðunar að enginn
standi stórtölvunni á sporði.“
(Snörun greinarhöfundar).
Samvinnsla nýtir þessa verka-
skiptingu sem hér hefur verið
drepið á en talað er um sam-
vinnslu þegar ákveðnu tölvuverk-
efni er skipt upp í hluta, úrvinnsla
hlutanna fer fram í mismunandi
tölvukerfum samtímis (þannig
kemur það notandanum fyrir
sjónir) og án sérstakrar íhlutunn-
ar notandans.
Mikilvægt er að hafa í huga að
tölvuverkefni í samvinnslu er
órofin heild, en ekki einstakir hlut-
ar sem unnir eru í röð. Einnig, að
notandi verður ekki var við þegar
vinnsla flyst frá einum hluta verk-
efnisins til annars, frá einni tölvu
til annarrar.
Draga má hliðstæðu við forrit
sem vísar ákveðnum aðgerðum
til undirforrits (subroutine). Tengi-
flötur forritanna er nákvæmlega
skilgreindur og stjórn aðgerða
gengur frá aðalforriti til undirfor-
rits og til baka aftur án vitneskju
notandans.
HVAÐ ER NÝTT?
Er hér ekki verið að lýsa þeirri
velþekktu aðgerð að flytja gögn
frá stærri tölvu yfir á ET til áfram-
haldandi vinnslu? Svo er ekki.
Þannig gagnaflutningur er röð af
aðgerðum sem notandinn verður
að stjórna og hafa umsjón með.
Þessu er lýst á mynd (2).
Notandinn sendir beiðni til
gagnagrunns um útdrátt gagna.
Þá fer fram mat á því hvort not-
andinn hefur aðgang að umbeðn-
um gögnum. Ef beiðni er sam-
þykkt er hún send af stað og
venjulega sett í vinnsluröð með
öðrum verkefnum. Eftir að út-
drætti gagna er lokið verður not-
andinn að setja sig í samband við
gögnin, flytja þau yfir og breyta í
vinnsluhæft form fyrir einmenn-
ingstölvuna.
Þá fyrst getur greining gagn-
anna hafist og í framhaldi af henni
fær notandinn (vonandi) lausn
vandamála sinna.
Vinnslurásin hér að framan
gerir notandanum ekki kleift að
vinna við verkefni sín í samfellu.
Hann verður að snúa sér að öðru
verkefni meðan beðið er eftir hin-
um ýmsu vinnslustigum tölvunn-
ar.
HVERS VEGNA SAMVINNSLA?
Markmið samvinnslu er að vefa
einstaka verkþætti þannig saman
að í augum notandans verði verk-
efnið ein órofa heild. Með því móti
48