Morgunblaðið - 13.02.2001, Blaðsíða 27

það skipulagstímabil sem nú stendur yfir, eða til
ársins 2016, hver svo sem niðurstaða atkvæða-
greiðslunnar kann að verða.
Landrými gott og
svigrúm nægilegt
Notkun flugvéla í fyrri heimsstyrjöldinni
1914–18 vakti mikla athygli um heim allan og
virðist sem þá hafi vaknað áhugi fyrir alvöru á
flugi á Íslandi. Flugrekstur á Íslandi má rekja
allt aftur til 2. áratugarins þegar elsta flugfélag
Íslands var stofnað árið 1919 með kaupum á
einni breskri landflugvél af gerðinni Avro 504K
sem sinnti helst útsýnisflugi, en sú flugstarf-
semi lagðist brátt niður. Áður en vélin kom til
landsins þurfti að finna flugvallarstæði í ná-
grenni Reykjavíkur sem gert var í samráði við
danskan flugmann, Rolf Zimsen að nafni. Nið-
urstaðan var „að heppilegast og kostnaðar-
minnst verði að útbúa góða flughöfn á túnblett-
um þeim sem liggja í Vatnsmýrinni
suðvestanverðri því að á þeim er landrými gott
og svigrúm nægilegt í kring, þar eð hvorki eru
þar hæðir svo háar né byggingar eða símar svo
nærri að flugið heftist“, eins og segir í bréfi flug-
félagsins til bæjarstjornarinnar í Reykjavík 4.
júní 1919 og tók afgreiðsla málsins aðeins þrjár
vikur.
Árið 1928 var flugfélagið endurvakið og starf-
aði næstu þrjú árin. Félagið hélt m.a. uppi
reglubundnum flugferðum milli Reykjavíkur og
nokkurra helstu hafnarbæja annars staðar á
landinu og aðstoðaði síldarflotann við síldarleit.
En reksturinn bar sig illa og lognaðist hann út
af á árunum 1931–32. Félagið notaði þýskar
Junkers-sjóflugvélar og hafði starfsemi sína í
Vatnagörðum í víkinni vestan Kleppsspítala.
Rekstur félagsins kemur ekki beint við sögu
Reykjavíkurflugvallar, en með þessu félagi hóf-
ust farþegaflutningar um landið.
Árið 1936 gerði Skipulag Reykjavíkur ráð
fyrir flugvelli austan við Njarðargötu og sunnan
Hringbrautar. Sama ár keyptu þrír Íslendingar
landflugvél af gerðinni Bluebird, síðar þekkt
sem TF-LÓA, sem fór beint í geymslu þar sem
flugvallarsvæðið hafði verið leigt til beitar og
heyskapar og enginn annar nothæfur lending-
arstaður fyrir hendi.
Í ágúst það sama ár fór Félag íslenskra flug-
og vélamanna fram á við bæjarráð Reykjavíkur
„að einhver hluti lands þess í Vatnsmýrinni sem
ætlað er til flugvallar á skipulagsuppdrætti
Reykjavíkur verði nú þegar gerður nothæfur
fyrir lendingu flugvéla“. Bæjarráð heimilaði að
Þ
RÁTT fyrir óumdeilt mikilvægi
í samgöngukeðju landsmanna,
að minnsta kosti hingað til,
hefur Reykjavíkurflugvöllur
verið eilítið hornreka hvað
varðar viðhald og fram-
kvæmdir allt frá því að Bretar
afhentu Íslendingum völlinn til
eignar og rekstrar í stríðslok. Ástæðuna má
helst rekja til þess að lengi hefur staðið styr um
flugvöllinn og óvissa ríkt um framtíðarstaðsetn-
ingu hans. En þótt umhverfi flugvallarins beri
ekki vott um mikla framkvæmdagleði síðustu
áratugi er þeim mun meira til af úttektum um
hugsanlega flugvallarkosti enda virðist sem
aldrei hafi verið tekin nein ákvörðun um að
Vatnsmýrin skuli um aldur og ævi þjóna sem
miðstöð flugsamgangna. Eins og alkunna er eru
málefni Reykjavíkurflugvallar nú enn til skoð-
unar vegna fyrirhugaðrar atkvæðagreiðslu
meðal borgarbúa 17. mars nk. um skipulag
Vatnsmýrarinnar og framtíð flugvallarins. Til
að gera grein fyrir ýmsum þeim hugmyndum
sem til skoðunar hafa verið í áranna rás verður
tæpt á því helsta hér. Rétt er að minna á að mið-
stöð innanlandsflugs verður í Vatnsmýrinni út
ÓVISSA EINKENNIR
SÖGU FLUGVALLARINS
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
Málefni Reykjavíkurflugvallar
hafa með reglulegu millibili
orðið bitbein manna á meðal
og deilur sprottið um framtíð-
arstaðsetningu hans. Fara þarf allt aftur til ársins 1919
þegar Vatnsmýrin varð fyrst fyrir valinu sem flugvallarstæði
og héldu Bretar sig einnig við Vatnsmýrina þegar þeir ákváðu
að byggja hér flugvöll á stríðsárunum sem var svo afhentur
Íslendingum til eignar í stríðslok. Síðan, eða í meira en hálfa
öld, hafa menn leitað logandi ljósi að hugsanlegri
flugvallarstaðsetningu og eru enn að ef marka má þær um-
ræður sem nú fara fram á opinberum vettvangi. Á fjörur
Jóhönnu Ingvarsdóttur rak fjölmargar úttektir um „góða“
og „slæma“ kosti undir flugvöll án þess að nokkur þeirra hafi
komist á framkvæmdastig.
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
Flugafgreiðsla Loftleiða á Reykjavíkur-
flugvelli á 6. áratugnum.
Flugdagur í Reykjavík var lengi vinsæl uppákoma. Myndin er frá öndverðum 6. áratugnum.
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. FEBRÚAR 2001 27