Morgunblaðið - 13.02.2001, Side 56

56 ÞRIÐJUDAGUR 13. FEBRÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100  Símbréf 569 1329
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
SNEMMA í janúar lauk tveggja
mánaða verkfalli framhaldsskóla-
kennara. Sjálfsagt hefur þá snortið
ýmsa illa, sér í lagi nemendur, en
auðvitað verða kennarar að huga að
askinum sinum eins og annað fólk. –
Stundum vill okkur kannski gleym-
ast, að allir menn, hversu virðingar-
verðum störfum, sem þeir annars
gegna, eru háðir svo veraldlegum og
órómantískum sjónarmiðum.
Í því sambandi dettur mér í hug
smávægilegt atvik, sem gerðist fyrir
allmörgum árum, er ég stundaði
sagnfræðinám við Háskóla Íslands.
Af einhverju smávægilegu tilefni
lagði virðulegur kennari lykkju á leið
sína um frumskóga sagnfræðinnar
og tók að ræða um laun sín sem
stundakennara. Ég man enn upp-
hæðina, 20 þúsund á mánuði, og var
kennarinn óánægður með laun sín.
Eigi veit ég, hve laun fastakenn-
ara við Háskólann voru há á þessum
árum, og er ekki dómbær á tölfræði-
legar forsendur óánægju æruverð-
uga stundakennara. En ég get ekki
neitað því, að mér fannst kennslu-
stundin gengin nokkuð á skjön við
hefðbundna rás, þótt í strangasta
skilningi væri það raunar einnig
sagnfræði að frétta af launakjörum
kennarans.
Ég man að skólasystir mín ein,
þingeysk að uppruna, og því kannski
ófeimnari að láta uppi hugrenningar
sínar en ella, hafði orð á því við okk-
ur „krakkana“ eftir tímann, að aldrei
hefði hana órað fyrir því, að háskóla-
kennarar þyrftu að stríða við óá-
nægju með launakjör. – Ég verð að
játa, að ég var að mestu sama sinnis
og þessi framhleypni, en hjarta-
hreini Þingeyingur, þótt ég væri eitt-
hvað sparari á ræðuhöld.
Bæði munum við hafa verið haldin
sömu grillunni. Við munum hafa litið
svo mikið upp til kennarans, að hann
missti jarðsamband í okkar huga.
Varð ekki lengur háður auðvirðileg-
um, jarðneskum þörfum. Mér skild-
ist á öðrum samnemendum, að við
værum ekki ein um þessa hugsunar-
vankanta.
Því hvað er það annað en hugs-
unarvankantar að ætla nokkurn
mennskan mann svo fimbultignan
eða svo ofurmenntaðan, að hann sé
ekki lengur háður veraldlegum
nauðþurftum?
Mætti ekki alveg eins gera sér þá
grillu, að eftir því sem hugsun
manna væri tignari og dýpri, því
fleiri hitaeiningum eyddi hún frá lík-
amanum og væri þannig þurftafrek-
ari í jarðneskum skilningi?
Hvað skyldu Þingeyingar segja
um það? – Eru þeir kannski, vegna
augljósra tengsla, vanhæfir að dæma
um álitamál varðandi andleg stór-
menni?
Hvað sem um það er, þá sýndu
framhaldsskólakennarar með hinu
langa verkfalli sínu, að jarðsamband
þeirra er í traustum farvegi.
SVEINN KRISTINSSON,
Þórufelli 16, Reykjavík.
Jarðsamband
ofurmenna
Frá Sveini Kristinssyni:
Í DÝRAFRÆÐINNI ber maðurinn
tignarheitið Homo Sapiens – hinn
vitiborni maður. Í lífi mannsins er þó
dýrið aldrei langt undan. Á valdi
reiðinnar og óttans verður maðurinn
grimmur og óvæginn. Virðir ekki
leikreglur og auðsýnir ekki samúð.
Með reglulegu millibili geisar í land-
inu svo hastarlegt fjölmiðlafár að
þjóðin fer á taugum, vitið víkur og
dýrið tekur við. Slíkt fár er á við
drepsótt. Þar duga engin ráð. Á eftir
liggur einatt stór hópur manna í
valnum. Í þrep-skiptu umhverfi er
látlaus keppni um goggunarröð. Það
er betra að kyssa vönd en ögra valdi.
Enginn vill hrapa niður stigann – á
helkalda jörð. Þá er betra að fórna
manni og liggjandi er hann handhæg
fórn. Greiðir jafnvel leiðina upp um
þrep, eða fleiri.
Enn er í flestra minni fjölmiðlafár-
ið í Guðmundar- og Geirfinnsmálum.
Þjóðin fór á taugum og lögreglan var
hvött til aðgerða. Saklausir menn
voru læstir á bak við lás og slá, mán-
uðum saman. Það þótti betra að veifa
röngu tré en öngu. Annað fjölmiðla-
fár hrakti yfirvöld lögreglumála til
að hefja víðtækustu handtökuaðgerð
í sögu lýðveldisins. Að áliðinni nóttu
voru stjórnendur Hafskips sóttir
heim og komið á bak við lás og slá.
Gefnar voru út ákærur í nær þrjú
hundruð liðum. Með dómi Hæsta-
réttar voru hinir ákærðu sýknaðir í
öllum meginatriðum. En í valnum
lágu valinkunnir heiðursmenn – og
eitt skipafélag.
Og enn hefur blessuð þjóðin farið
á taugum. Í dag er það sjálfur
Hæstiréttur sem er í sárum. Með
óvönduðum málflutningi og gífur-
yrðum var vakið eitt þessara reglu-
bundnu fjölmiðlafára. Þingmenn
þustu upp á hól og báru hvern annan
sökum. Vandaðir og dagfarsprúðir
málflytjendur létu sogast inn í fárið.
Trúnaðarsamtöl voru borin á torg og
Hæstiréttur sleikir sár sín.
Nú er fárið búið og þátttakendur
fylgjast spenntir með skoðanakönn-
unum eins og knattspyrnuleik. Sam-
fylkingin og Davíð skaðast en Jónína
slær sér upp. Mikið hefði nú verið
frábært ef Össur hefði gripið Ingi-
björgu. Þannig gengur umræðan.
Hneykslið er að baki. Við erum aftur
orðin Homo Sapiens – um sinn.
RAGNAR TÓMASSON
lögfræðingur.
Þegar þjóðin
fer á taugum
Frá Ragnari Tómassyni: