Morgunblaðið - 24.02.2001, Blaðsíða 58
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. FEBRÚAR 2001 57
Það eru endalausar minningar
sem hafa komið upp í huga minn síð-
an 13. febrúar og mig langar að setja
á blað nokkur minningabrot. Ég finn
lykt af góðu sætabrauði og heyri
söng. Þegar ég kem fram í eldhús
brosir þú til mín þínu blíða brosi og
býður mér góðan daginn. Svo förum
við saman Klörurnar út í fjós að
mjólka beljurnar, ég með litla
skammelið sem afi hafði smíðað
handa mér undir hendinni, alveg
eins og ömmu skammel nema aðeins
minna, og svo sit ég við hlið þér á
meðan þú mjólkar og segir mér enn
eitt spennandi ævintýrið eða stóra
skáldsögu sem sögð er sem fram-
haldssaga á hverjum morgni og frá-
sögnin er svo lifandi að mér finnst ég
sjá fyrir mér sögupersónurnar.
Eins og mannfólkið sem þekkti
þig og elskaði þá elskuðu dýrin þín
þig líka.
Amma er að fara í kvenfélagsferð
og við afi og Gulli verðum að sjá um
verkin, þar með talið að mjólka belj-
urnar. En það var sama hver reynir,
þær vilja hana Klöru sína sem talaði
svo blítt til þeirra og syngur fyrir
þær. Svo það voru góð ráð dýr. Afi
stingur þá upp á því að við reynum
að þykjast vera þú og ég er sett í föt-
in þín með skupluna þína á höfðinu
og þannig fer ég útí fjós og reyni að
tala til kúnna eins og þú gerir, og
það tekst. Við vorum hreykin ég og
afi þann dag.
Ég er átta ára og við erum að fá
gesti frá Kanada og allt húsið þarf
að vera hreint og fínt og við bökum
og bökum. Ég er svo spennt, vil fá að
vera með í öllu og þú leyfir mér það,
ég fæ meira að segja að baka mínar
eigin smákökur sem ég hef búið til
„alveg úppúr mér“ og þótt ég sé
núna nokkuð viss um að þær hafa
ekki verið neitt voðalega góðar þá
sagðir þú ekkert og leyfðir mér að
bera þær á borð fyrir þessa merku
gesti.
Ég var svo heppin að geta verið
nærri ykkur afa seinustu tvö sumur
og gat því gefið litlu dóttur minni
Sigurbjörgu Ósk tækifæri á að
kynnast ykkur og þið henni.
Þegar ég var að koma í heimsókn
eitt sinnið sl. sumar ákvað ég að
koma við í bakaríi og kaupa eitthvað
gott með kaffinu, því þú varst ný-
komin af spítala. En viti menn þegar
ég opna dyrnar í Litla-Hvammi þá
mætir mér ilmur af sætabrauði.
Amma er að baka jólaköku og
borðið er hlaðið af gómsætum fal-
legum veitingum, og þú skilur ekk-
ert í því að ég skuli hafa eytt aur-
unum í bakaríinu.
31. janúar hringdir þú í Sigur-
björgu Ósk því hún átti afmæli, þú
varst svo hress og kát og þegar Sig-
urbjörg Ósk söng fyrir langömmu
sína öll lögin sem hún kann í símann
þá heyrði ég dillandi hlátur þinn. En
eftir símtalið vissi ég innst inni að þú
varst að kveðja okkur.
Elsku amma mín, nú hefur þín
fjölskylda öll sameinast á ný á öðr-
um og betri stað, pabbi þinn,
mamma þín og öll systkini sem
vegna fátæktar varð að skiljast að
fyrir svo löngu en er loks saman á
ný. Ég veit að þú munt áfram vaka
yfir okkur og vernda okkur hin sem
eftir erum.
Um leið og ég bið Guð að taka þér
opnum örmum, bið ég Guð að
styrkja þig, Ísak afi, og alla þína
nánustu.
Klara Sigurbjörnsdóttir.
Ég finn fyrir miklum söknuði þeg-
ar ég hugsa til þess að amma Klara
hafi kvatt þetta stig tilverunnar. En
gleðin og ánægjan yfir því að vera
afkomandi hennar (og afa) og þekkt
þau er sorginni sterkari. Það er von-
laust að koma á prent þeim tilfinn-
ingum sem ég ber til þeirra. Það er
því með lotningu sem ég rita nokkur
minningarorð til litlu konunnar með
stóra hjartað.
Það hefur verið einstakt fyrir
móður mína og systkini hennar að
fæðast og alast upp við þær aðstæð-
ur sem Undirveggur bauð upp á. En
systkinakærleikur og samheldni
þeirra dregur upp nokkuð skýra
mynd af því uppeldi sem þau hafa
fengið og vonandi náum við sem
yngri erum að taka við því sem þau
reyna að miðla til okkar. Það er til
fyrirmyndar og eftirbreytni að til-
einka sér þau viðhorf sem systkinin
hafa hvert til annars og foreldra
sinna. Þegar ég hugsa til ömmu og
afa, skapgerðar þeirra, koma hugtök
á borð við heilindi, auðmýkt, tryggð,
hófsemi, réttlæti, iðni, einfaldleika,
hógværð, trúrækni, þolinmæði og
Gullnu regluna fyrst í hugann. Svo
er hægt að krydda þetta með mikilli
væntumþykju og hugrekki.
Endalausar minningar birtast í
huga mínum þegar ég hugsa til þess
tíma sem ég fór í sveit til ömmu og
afa nánast á hverju sumri. Minning-
ar eins og þegar ég stóð rétt þriggja
ára á hlaðinu á Undirvegg og sagði
þeim að mamma og pabbi hefðu far-
ið til „Norejes“ og ég væri á nýjum
strigaskóm og margar fleiri. Amma
og afi hafa svo hjálpað mér að minn-
ast þessa tíma með því að segja mér
frá ótal hlutum sem ég sagði eða
gerði. Það var alltaf jafn gaman að
hlusta þegar byrjað var að segja
sögur af manni, það segir enginn
betur sögur en amma og afi. Ást
ömmu og afa hvors til annars er ein-
stök. Það er mér sérstaklega eftir-
minnileg stund á ættarmótinu á
Undirvegg þegar þau voru að syngja
saman og horfðu í augu hvort ann-
ars. Þau hefðu ekki tekið eftir neinu
þó að allir hefðu farið úr samkomu-
tjaldinu því þau voru svo upptekin
hvort af öðru.
Áðan minntist ég á skapgerð
ömmu, að hún hefði meðal annars
verið trúrækin. Ég er ekki í nokkr-
um vafa um að hún hafi verið í betra
sambandi við þann sem öllu ræður
en við flest. Þegar ég var 21 árs og á
spítalanum á leiðinni í uppskurð í
baki var það mitt síðasta verk áður
en ég fór að sofa kvöldið fyrir upp-
skurð að hringja til Húsavíkur og
tala við afa og ömmu. Þegar amma
kveður mig með þeim orðum að hún
ætli að biðja fyrir mér og hugsa til
mín var ég viss um að hlutirnir
myndu fara vel, sem þeir og gerðu.
Ég er nokkuð viss að hún hefur oftar
átt hlut að máli í bata þeirra sem
henni tengdust.
Elsku amma. Það var sárt að fá
þær fréttir hinn 13. febrúar að þú
værir dáin. Mér fannst að ég ætti
eftir að eiga fleiri stundir með þér.
En ég er þakkátur fyrir það sem þú
hefur gefið mér og það eru forrétt-
indi að njóta þess. Ég veit að þú
heldur áfram að biðja fyrir okkur og
hugsa til okkar. Þessa síðustu daga
hefur þú verið efst í huga mínum
þegar ég fer að sofa, rétt eins og
þegar ég var á spítalanum. Nú þegar
ég hugsa til þín framkallast alltaf
mynd af þér í huga mínum og hún er
alltaf eins. Þú ert í gulum og hvítum
vinnukjól. Það sést í freknurnar á
handleggjum þínum, þú hallar höfði
þínu örlítið í aðra áttina og brosir
beint frá hjartanu.
Elsku afi. Guð gefi þér styrk til að
takast á við það að missa þína heitt-
elskuðu konu sem þú elskaðir af öllu
þínu hjarta og fékkst verðskuldaða
ást til baka frá ömmu.
Finnbogi Grétar
Sigurbjörnsson.
Elsku amma. Okkur langar í örfá-
um orðum að kveðja þig. Það er sárt
til þess að hugsa að eiga ekki eftir að
sjá þig sitja í eldhúsinu í Litla-
Hvammi með handavinnu eða að
sýsla við eldhússtörf sem var þitt líf
og yndi. Frásagnargleði þín var ein-
stök og gleymdum við okkur oft við
að hlusta á þig rifja upp gamla tíð.
Það er margs að minnast, sér í lagi
alls þíns fróðleiks og léttleika sem
einkenndi þitt líf.
Elsku afi, söknuður þinn er mikill
en minning hennar geymum við í
hjörtum okkar.
Þú leiðir oss, drottinn, að lindunum hreinu.
Þú ljósið þitt kveikir við himnanna stól.
Um tíma þó syrti þá brátt aftur birtir.
Þú breiðir út þinn faðm og veitir oss skjól.
(Þýð. Óskar Ingim.)
Við þökkum þér af alhug fyrir allt
sem þú gerðir fyrir okkur, elsku
amma. Guð geymi þig.
Heiðar, Elínborg og Sigríður.
„Látin er gamla húsfreyjan frá
Undirvegg, Klara Tryggvadóttir.
Hún var gift valinkunnum sæmdar-
manni, Ísak Sigurgeirssyni. Sambúð
þeirra var slík að aldrei bar skugga
á. Hann sópaði gólfin, hún gerði við
sokkana hans. Þau sváfu saman.“
(K.T.)
Elsku amma. Ætli þú hafir verið
nema um sjötugt þegar þú fékkst
sjálf þessa óborganlegu hugmynd að
eigin grafskrift. Ég man hvað við
hlógum öll innilega í eldhúsinu á
Undirvegg þegar þú fluttir hana fyr-
ir okkur með þinni smitandi glettni
og settir svo upp alkunnan prakk-
arasvip að lestri loknum. Síðan eru
liðin rúm tuttugu ár. Alla tíð síðan
hefur tilhugsunin um eftirmæli verið
jafn fjarlæg og óhugsandi. Þú varst
alltaf jafnung. Alltaf jafnvíðsýn og
minnug og skýr. Alltaf jafneinstakur
félagi, komin á tíræðisaldur.
Með allt þitt ríkulega skopskyn
veit ég að þú fyrirgefur okkur rit-
stuldinn, ástæðan er einfaldlega sú
að þetta verður ekki betur gert. Þó
dálítið sé stiklað á stóru varðandi
verkaskiptingu ykkar afa, þá skín í
gegn inntak þessa farsæla hjóna-
bands sem bráðum hefði fyllt 67 ár;
ómæld virðing og traust sem ykkur
tókst svo einstaklega vel að miðla af.
Þegar það er skyndilega orðið
staðreynd að þín nýtur ekki lengur
við fyllumst við fyrst og fremst
þakklæti fyrir allt sem þú gafst okk-
ur fram til síðasta dags; allt sem þú
kenndir, alla hlýjuna, sögurnar og
skemmtunina og alla smitandi og
heilbrigðu lífsgleðina.
Einnig það verður ekki betur
gert. Þú hafðir stundum orð á því
hversu gaman væri að verða lítil aft-
ur „og fá að rugla svolítið með okk-
ur“. Í nýlegu bréfi til eins okkar
varstu afsakandi yfir því að þú værir
farin að rugla helst til mikið og sagð-
ir: „Nú verður þú að taka ömmu litlu
eins og hún er, til allrar lukku er nú
bara til eitt eintak af svona mann-
eskju...“. Þú getur ekki ímyndað þér
hve þakklát við erum fyrir að hafa
átt hlutdeild í þessu eintaki.
Við hlökkum til að fá að rugla með
þér aftur og geta sagt með stolti:
„Þetta einstaka eintak er amma okk-
ar.“
Elsku afi, þér vottum við innilega
samúð.
Jón Skúli, Ævar Ísak,
Kristjana og Sævar
Sigurgeirsbörn.
Nú er Klara mín öll. Ég hef senni-
lega ímyndað mér eins og svo marg-
ir að hún yrði alltaf til staðar þarna í
Litla-Hvammi. Klara hafði mjög
djúpstæð áhrif á mig eins og alla
aðra sem henni kynntust. Einlægni
hennar, hlýja og skopskyn var það
fyrsta sem ég tók eftir. Hún hafði
einnig óvenju gott minni, sagði ein-
staklega skemmtilega frá og fór með
vísur og sögur sem hún hafði lært
sem barn, án þess að hika, þó komin
væri yfir nírætt. Samband þeirra
hjónanna, Ísaks og hennar, var einn-
ig svo einstætt og fallegt.
Virðingin og ástin skein úr augum
þeirra sem væru þau nýgift. Stund-
irnar sem við áttum í Litla-Hvammi
7 eru mér ógleymanlegar. Þau hjón-
in búin að hlaða á borðið krásum
sem hún hafði bakað, síðan settust
þau saman á bekkinn og ýmist sögðu
sögur eða vildu heyra eitthvað af
okkur. Svo var vísað til stofu þar
sem langafinn brá á leik við langaf-
abarnið og hlífði sér hvergi. Alltaf
fylgdist hún vel með fjölskyldu sinni
og mundi afmælisdaga allra, allt nið-
ur í barnbarnabarnabörn. Vænt
þótti mér um símtölin hennar til
okkar. Oft var mikið hlegið enda
ávallt stutt í glensið. Klara kunni að
njóta þess sem hún hafði og þiggja
það sem aðrir höfðu fram að færa og
hún var frábær hlustandi. Kannski
er það ekki síst þess vegna sem hún
hafði svo mikið að gefa. Manni finnst
maður svo miklu ríkari að hafa feng-
ið að kynnast henni.
Elsku Ísak og þið öll, sem hafið
orðið þeirrar gæfu aðnjótandi að
verða henni samferða um lengri eða
skemmri tíma, ykkur sendi ég mínar
innilegustu samúðarkveðjur.
Herborg Eðvaldsdóttir.
„Það, sem er upphaf alls, má telja
móður þess. – Þegar menn þekkja
móðurina, vita þeir, hvers vænta má
af börnunum. Hver, sem þekkir
móðurina og fetar eins og barn í fót-
spor hennar, hefur ekkert að óttast,
þótt líkaminn farist.“ (Lao Tse.)
Elskuleg amma mín er látin og
hvílir nú í Drottins faðmi. Elsku
amma mín. Þegar ég var strákur var
ég nánast á hverju sumri í sveit hjá
ykkur afa. Ég kom stundum í
miðjum sauðburði að vori og var
fram yfir göngur að hausti. Þessi
tími sem ég var hjá ykkur er mér
ógleymanlegur. Þú kenndir mér svo
margt og hafðir mikil áhrif á mig.
Þín góðhjartaða hlýja og ástúð
markaði mig fyrir lífstíð. Þú varst
einstaklega vinnusöm og létt í lund
þrátt fyrir að hafa lifað tímana
tvenna og kynnst miklum erfiðleik-
um í æsku og sem ung kona. Nú í
seinni tíð var samgangurinn orðið
minni en áður en þrátt fyrir það
mundir þú alltaf eftir öllum afmæl-
isdögum sona minna og hringdir til
okkar eða skrifaðir á yndislega fal-
lega orðað kort á jólunum. Orð sem
voru full af yndisleika og hlýju. Ég
man þegar við fjölskyldan heimsótt-
um ykkur afa síðastliðið sumar, við
vorum seint á ferð en þú, manneskj-
an komin á tíræðis aldur, tókst ekki
annað í mál en að við stoppuðum hjá
ykkur og þægjum veitingar. Og það
engar smá veitingar. Fullt borð af
kræsingum sem þú hafðir auðvitað
bakað allar sjálf. Strákarnir mínir
eru enn að tala um hlaðborðið henn-
ar langömmu Klöru. Þetta lýsir svo
vel hvernig þú varst, alltaf að hugsa
um aðra og svo ótrúlega vinnusöm
og dugleg. Þú varst alltaf svo já-
kvæð og sást alltaf það besta í öllum.
Það eru eiginleikar sem ekki eru öll-
um gefnir. Við Ásta og synir okkar
söknum þín um leið og við þökkum
fyrir að hafa fengið að njóta sam-
vista með þér. Þú kenndir okkur svo
margt með frásögnum þínum, létt-
leika og æðruleysi. Elsku afi minn,
nú er lífsförunautur þinn horfinn til
betri heima. Guð styðji þig og styrki.
Þinn
Ægir Rúnar og fjölskylda.
Upp af þeim breiða firði Öxarfirði
breiðir úr sér sveitin Kelduhverfi.
Þar urðu í eina tíð ógnarleg um-
brot, sem skópu m.a. undraverkið
Ásbyrgi.
Ofar í sveitinni reis þá einnig
hamraveggur, og undir honum á ein-
um stað kúrir lítill hvítur bær. Þar
heitir á Undirvegg. Af sömu hóg-
værð og bærinn virðist hafa tyllt sér
undir hamarinn bjuggu þar sæmd-
arhjónin Klara Tryggvadóttir og
Ísak Sigurgeirsson.
Oft var þar strokið mjúkri og
heitri hönd um rjóðan barnsvanga
og grannir fingur fóru um lítinn og
úfinn koll. Fyrirlestrar um siðfræði
og gæsku voru fluttir við suð frá
eldavélinni og fræðsla um heimspeki
og trúarbrögð var veitt undir tóft-
arvegg.
Hin breiða þekking var til staðar,
og hún Klara gaf sér ætíð tíma til að
hlusta, fræða og létta byrðar sem á
litlum hjörtum hvíldu.
Öllu var miðlað af kærleika og
SJÁ NÆSTU SÍÐU
5 / / 6
!
# 6#
$
$
4
7 +"
+ && / HG
,# ,) )5
- /
7
4
!
$
!"#1# 42(")
* &)#( # (") 4'#( (7 (%#
42." # %#
7 & # (")
4 ) (")
." * I$' ##,3#(")
/ # / #%<)#)5
0
5
)&()# #)8H
<+ 71
(8 ! +$ ,&/&
2 ! (* *)
E)&$+3&' !"#%#
3&, 1 5E)&$+3&'(")
) & E)&$+3&'(")
!"#E)&$+3&'%# !"$ ## " # (")
# I$5
$% )#%# 7 ) I$5
$% )#%#
7 7 # 1%E)&$+3&' 5
5 / $ /
6
! # 6&
#
#$
E*0E
0 %'
4 " #(5
- / $ 94
&$
4
%4#$
& 7)##0 ))#%# ) /+ #% (") 5