Morgunblaðið - 27.04.2001, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 FÖSTUDAGUR 27. APRÍL 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Ráðstefna um öldrunarmál
Sjálfboðið
starf
SJÁLFBOÐIÐ starfmeðal aldraðra –verðmæti fyrir ís-
lenskt samfélag, er yfir-
skrift ráðstefnu sem nefnd
á vegum heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytis
stendur fyrir í dag og hefst
hún klukkan 13. í Áskirkju
í Reykjavík. Anna Birna
Jensdóttir er formaður
nefndarinnar og hefur haft
umsjón með undirbúningi
ráðstefnunnar.
„Ráðstefnu þessari er
ætlað að stuðla að því að
breyta ímynd öldrunar-
þjónustu. Við viljum vekja
athygli á samfélagsábyrgð-
inni og samhjálpinni í
störfum meðal aldraðra.“
– Er afstaða í þessum
efnum neikvæð meðal al-
mennings?
„Það hefur verið tilhneiging til
þess að líta á fjölgun elstu borg-
aranna sem byrði. Við viljum
benda á að langlífi Íslendinga er
þjóðarauður. Það er ekki bara
fjölgun í hópi aldraðra sem þarf
þjónustu heldur mun þeim öldruð-
um líka fjölga sem búa við gott
heilbrigði. Það er auður í þessum
hópi, því hann hefur kraft, aðstæð-
ur og tíma til að láta gott af sér
leiða.“
– Hvað mun fara fram á ráð-
stefnunni í dag?
„Við fáum til okkar gestafyrir-
lesara frá Danmörku sem heitir
Lise Legath, en hún er verkefna-
stjóri þjóðarátaks Dana í Árósum
um sjálfboðastarf. Hún ætlar að
segja okkur frá merkingu þessa
fyrir danskt samfélag og miðla
okkur af reynslu þeirra. Síðan
munu tveir íslenskir sjálfboðaliðar
úr hópi eldri borgara, þau Ásgeir
Jóhannesson frá Rauða krossi Ís-
lands og Pálína Jónsdóttir frá
Landssambandi eldri borgara,
segja frá reynslu sinni og framtíð-
arsýn af sjálfboðastarfi. Valgerður
Gísladóttir, framkvæmdastjóri
ellimálaráðs þjóðkirkjunnar, mun
fjalla um heimsóknarþjónustu
kirkjunnar og Þórdís Lóa Þór-
hallsdóttir, sem er framkvæmda-
stjóri hjá Félagsþjónustunni í
Reykjavík, mun fjalla um áhrif
aldraðra á skipulag og þróun
félagsstarfs út frá þeim sjónar-
hornum að vera þátttakandi eða
þiggjandi. Loks verða pallborðs-
umræður undir stjórn Hrafns
Pálssonar, deildarstjóra í heil-
brigðisráðuneytinu. Framsögu-
menn taka þátt í þeim umræðum
og einnig Lára Björnsdóttir
félagsmálastjóri, en þau munu
velta fyrir sér hvernig efla megi
sjálfboðastarf meðal aldraðra hér
á landi í framtíðinni og stuðla að
samkennd almennings þar að lút-
andi.“
– Hvernig gengur að fá fólk í
sjálfboðastörf núna á þessum vett-
vangi?
„Það gengur yfirleitt vel þegar
leitað er eftir því. Fólk er hins veg-
ar feimið og það eru einkum konur
sem hafa haft frumkvæði, má þar
t.d. nefna störf kvenfélaga um allt
land. Karlar eru aftur á
móti sjaldséðari í þess-
um hópi þótt þeir beiti
sér oft fyrir fjáröflun
innan félagasamtaka,
t.d. í Lions-, Oddfellow-
og Rotaryfélögum. Það sem við
vildum sjá aukast er hin reglu-
bundna þátttaka fólks í sjálfboða-
starfi meðal aldraðra. Þá erum við
að hugsa um hinn mannlega
félagsskap, samveru og að veita
liðsinni í daglegu lífi.“
– Er algengt að aldrað, frískt
fólk starfi sem sjálfboðaliðar með-
al síns aldurshóps?
„Það eru ákveðnir hópar sem
gera það, svo sem kvennadeild
Rauða krossins, þar sem félagar
eru flestir í hópi eldri borgara.
Þær konur sinna mjög miklu
hjálparstarfi t.d. inni á sjúkra-
stofnunum og eins má nefna konur
sem starfa innan ýmissa sókna
þjóðkirkjunnar. Þær sinna ómet-
anlegu starfi við t.d. að heimsækja
einstæðinga.“
– Njóta svona sjálfboðastörf
virðingar í samfélaginu?
„Það fer mjög hljótt um sjálf-
boðin störf og það þarf að hefja
þau til meiri virðingar. Til dæmis í
Bandaríkjunum og Kanada telst
það veruleg skrautfjöður í hatt
viðkomandi ef hann tekur virkan
þátt í sjálfboðnu starfi. Þannig
þarf þetta að verða hér.“
– Er þessi ráðstefna upphaf
baráttu til þess að svona verði
þetta hér?
„Já, að því er stefnt og þetta er
mikið hagsmunamál fyrir Íslend-
inga. Við þurfum að búa okkur
undir að annast og þróa öldrunar-
þjónustuna með sjálfboðnu starfi
þar sem hver og einn leggur sitt af
mörkum en ekki einungis með því
að færa ábyrgðina alla yfir á op-
inbera geirann. Við getum ekki
alltaf ýtt frá okkur ábyrgð ef þjón-
ustu er þörf og ætlast til þess að
hið opinbera annist um ættingja
okkar og vini. Það skiptir máli að
við sýnum samhjálp.“
– Er margt eldra fólk einmana
og hjálparþurfi á Íslandi?
„Það er meira um
það en við gerum okkur
almennt grein fyrir.
Þeir sem elstir eru hafa
oft misst maka sinn,
systkini, vini og aðra
sér nákomna og lítið kemur í stað-
inn til þess að fylla í þau skörð sem
dauðinn hefur höggvið. Í þessu
sambandi skiptir ekki máli hvort
hinn aldraði er heilbrigður eða
sjúkur, missirinn er sá sami og við
honum þarf að bregðast. Það er
mikið ríkidæmi fyrir einstakling
að geta gefið af sér til hjálpar öðr-
um.“
Anna Birna Jensdóttir
 Anna Birna Jensdóttir fædd-
ist 17. desember í Reykjavík
1958. Hún lauk prófi sem
hjúkrunarfræðinguar frá
Hjúkrunarskóla Íslands 1981
og framhaldsnámi í hjúkr-
unarstjórnun og öldrunarhjúkr-
un frá háskólanum í Árósum
1987. Hún hefur verið hjúkr-
unarframkvæmdastjóra við
sjúkrahús í Reykjavík frá
námslokum en er nú hjúkrunar-
forstjóri hjúkrunarheimilisins
Sóltúns sem opnað var á þessu
ári. Hún er gift Stefáni Gunn-
arssyni tæknifræðingi og eiga
þau þrjá syni.
Langlífi Ís-
lendinga er
þjóðarauður
Og hérna er svo stoðtækjageymslan, hér er svona hitt og þetta til að styðja sig við þegar
hr. Össur fer að þjarma að manni.