Morgunblaðið - 21.10.2001, Page 2

FRÉTTIR
2 SUNNUDAGUR 21. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðinu í dag fylgir blað
frá Geðhjálp, „Okkar mál“.
Blaðinu verður dreift um allt
land.
UM síðustu áramót áttu 25 lífeyris-
sjóðir meira en 10% af eignum sínum
í óskráðum verðbréfum. Um mitt
þetta ár hafði þeim sjóðum sem fara
upp fyrir þetta mark fjölgað í 28 að
því er fram kemur í skýrslu Fjár-
málaeftirlitsins um starfsemi lífeyr-
issjóða á síðasta ári. Samkvæmt lög-
um um starfsemi lífeyrissjóða er
sjóðunum ekki heimilt að eiga meira
en 10% af hreinni eign í óskráðum
bréfum.
Þegar ný lög voru sett um starf-
semi lífeyrissjóða árið 1997 var
ákvæðum um fjárfestingar sjóðanna
breytt. Þeim hafði t.d. verið óheimilt
að eiga í óskráðum erlendum verð-
bréfum. Þessu var breytt en jafn-
framt sett sú regla að hlutfall
óskráðra verðbréfa, innlendra eða
erlendra, mætti ekki vera hærra en
10% af hreinni eign þeirra.
Jafnframt var sett bráðabirgða-
ákvæði í lögin þar sem kveðið er á
um að sjóðum sem eiga meira en
10% var ekki skylt að selja eignir
sínar í þeim tilgangi að fullnægja
fjárfestingartakmörkum laganna.
Þeim er hins vegar óheimilt að
kaupa verðbréf meðan þeir eru yfir
lögbundnu hámarki. Hafi þeir verið
undir lögbundnu hámarki við gild-
istöku laganna ber þeim að virða
mörkin.
Sumir fjárfesta þrátt fyrir
að vera yfir mörkum
Um síðustu áramót voru óskráð
verðbréf 10% af hreinni eign lífeyr-
issjóðanna. 25 lífeyrissjóðir af 56
voru yfir mörkunum. Hinn 30. júní
sl. hafði þeim fjölgað í 28 og heildar-
hlutfallið var að nálgast 11%.
Páll Gunnar Pálsson, forstjóri
Fjármálaeftirlitsins, sagði að þróun-
in að undanförnu hefði ekki verið í þá
átt sem Fjármálaeftirlitið hefði vilj-
að sjá. Það yrði hins vegar að hafa í
huga að þegar ávöxtun lífeyrissjóða
versnaði og einn þáttur fjárfestinga
sjóðanna þróaðist með öðrum hætti
en annar gætu einstakir sjóðir farið
út fyrir mörkin án þess að þeir hefðu
fjárfest í óskráðum bréfum.
„Síðan eru líka dæmi um að menn
hafi fjárfest í óskráðum bréfum upp
fyrir heimildirnar. Þá gerum við at-
hugasemdir við það og krefjumst úr-
bóta.
Lögin um lífeyrissjóðina eru ný og
eftirlitið með starfsemi þeirra hefur
verið í mótun fram á þetta ár. Það er
talsvert mikið verk að koma lagi á
upplýsingagjöf lífeyrissjóðanna og
flokkun þeirra á verðbréfaeign sjóð-
anna. Þetta er tiltölulega flókin
flokkun. Til dæmis þurfa menn að
sundurliða það sem sjóðirnir eiga í
verðbréfasjóðum í óskráð bréf og
skráð bréf. Það má kannski segja að
eftirlit okkar sé fyrst að fara að bíta
alvarlega á þessu ári. Við höfum ver-
ið að gera athugasemdir við marga
lífeyrissjóði.“
Páll Gunnar sagði að Fjármálaeft-
irlitið ætlaðist til þess að lífeyrissjóð-
irnir gerðu breytingar á eignasafni
sínu og kæmu sér niður fyrir 10%
mörkin. En með hliðsjón af hags-
munum sjóðsfélaga teldi eftirlitið
nauðsynlegt að veita sjóðunum
ákveðið svigrúm til að gera það. „Ef
bréf hafa lækkað mikið í verði kann
það að vera í andstöðu við hagsmuni
sjóðsfélaga að selja bréfin strax.“
58 milljarðar í
óskráðum bréfum
Um síðustu áramót áttu lífeyris-
sjóðirnir 58 milljarða í óskráðum
verðbréfum, þar af tæplega 7,4 millj-
arða í óskráðum hlutabréfum. Sjóðir
sem eiga mest í óskráðum hlutabréf-
um eru Samvinnulífeyrissjóðurinn
(1,5 milljarða) og Lífeyrissjóður
Austurlands (1,1 milljarð). Sam-
kvæmt árskýrslu Samvinnulífeyris-
sjóðsins eru stærstu eignarhlutar
sjóðsins í Vátryggingafélagi Íslands,
Samskipum og Traustfangi.
Lífeyrissjóður Austurlands sker
sig nokkuð úr öðrum sjóðum að því
leyti að 30% af öllum eignum sjóðs-
ins eru í óskráðum bréfum, þ.e.
óskráðum skuldabréfum og hluta-
bréfum. Kaupþing sér um ávöxtun
sjóðsins. Hafliði Kristinsson sjóðs-
stjóri sagði að stjórnendur Lífeyr-
issjóðs Austurlands ynnu eftir áætl-
un, í samráði við Fjármálaeftirlitið,
að því að lækka eign sjóðsins í
óskráðum bréfum. Hlutfallið væri
enn of hátt. Óskráð bréf sjóðsins
skiptust að meginhluta til í þrennt. Í
fyrsta lagi væru óskráð skuldabréf
sem er safn sem var til þegar lögin
tóku gildi. Þetta væru m.a. skulda-
bréf fjármálastofnana og fyrirtækja.
Í öðru lagi væru óskráð innlend
hlutabréf. Þar væru allmargar smá-
ar fjárfestingar í fyrirtækjum á
Austurlandi. Í þriðja lagi væru fjár-
festingar í erlendum óskráðum bréf-
um sem væru nánast eingöngu í
sjóðum. Unnið væri að skráningu á
þessum sjóðum. Stærsta einstaka
eignin lægi í alþjóðasamlögum Eign-
arhaldsfélags Alþýðubankans sem
væri verið að skrá.
Eiga 182 milljarða
í hlutabréfum
Um síðustu áramót áttu lífeyris-
sjóðirnir 182 milljarða í hlutabréfum
sem eru 32% af hreinni eign sjóð-
anna. Í árslok 1999 nam hlutabréfa-
eign sjóðanna 142 milljörðum. Sam-
kvæmt lögum mega lífeyrissjóðir
ekki eiga meira en 50% af eignum
sínum í hlutabréfum. Um síðustu
áramót var einn sjóður yfir þessu
marki, en það var séreignardeild Líf-
eyrissjóðs starfsmanna ríkisins.
Sjóðurinn er nýr og átti um síðustu
áramót 227 milljónir í hlutabréfum
sem eru 53% af heildareign.
Gengisbundnar eignir lífeyrissjóð-
anna fóru úr 20% í árslok 1999 í 23%
í árslok 2000. Samkvæmt lögum
mega 50% af eignum lífeyrissjóð-
anna vera í erlendum gjaldmiðlum.
Átta lífeyrissjóðir voru með yfir 30%
eigna sinna í erlendri mynt um síð-
ustu áramót og var hæsta hlutfallið
45%
Um síðustu áramót voru allir líf-
eyrissjóðir án bakábyrgðar reknir í
jafnvægi með tilliti til skilyrða lag-
anna samkvæmt tryggingafræðileg-
um úttektum. Sé tekið mið af heild-
arskuldbindingum eru sjóðirnir að
meðaltali reknir með 1,6% afgangi
eða allt á bilinu 7,1% halla til 16,9%
afgangs.
28 lífeyrissjóðir eiga of
mikið í óskráðum bréfum
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri opnaði í gær Kvosina á
ný eftir verulegar endurbætur. At-
höfnin fór fram á gatnamótum Aust-
urstrætis og Pósthússtrætis þar sem
borgarstjóri afhjúpaði listaverkið
,,Einn staður – einn tími – og ann-
ar ...“ Á þessu horni mætast gjarnan
menn á förnum vegi og ráða ráðum
sínum. Skiptir þá engu hvort um er
að ræða skáld, pólitíkusa, sjómenn,
bankamenn, prakkara eða bændur.
Listaverkið, sem er eftir Kristin E.
Hrafnsson, tekur mið af þessu. Þeg-
ar hulunni hafði verið svift af lista-
verkinu var borgarbúum boðið í
rjúkandi heitt súkkulaði með rjóma
og samlokur sem þjónar veitinga-
staðanna í Kvosinni báru fram. Fjöl-
breytt skemmtiatriði voru síðan í
miðborginni fram eftir degi.
Morgunblaðið/Ásdís
Kvosin formlega opnuð á ný
AÐALBÓKARI Flugleiða hef-
ur verið leystur frá störfum
vegna gruns um misferli.
„Ég get staðfest að Flug-
leiðir hafa leyst aðalbókara fé-
lagsins undan starfsskyldum
vegna gruns um misferli. Unn-
ið er að rannsókn málsins í
samvinnu við efnahagsbrota-
deild ríkislögreglustjóra. For-
stöðumaður bókhaldsdeildar
Flugleiða mun tímabundið
taka að sér störf aðalbókara,“
sagði Guðjón Arngrímsson,
blaðafulltrúi Flugleiða, í sam-
tali við Morgunblaðið.
Guðjón sagðist ekki geta
greint frá því um hve stórfellt
misferli væri að ræða eða hvað
það hefði staðið lengi enda
væri rannsókn málsins ekki
lokið.
Meint
misferli
hjá Flug-
leiðum í
rannsókn
TÍMAMÓT urðu í sögu Heilsustofn-
unar Náttúrulækningafélags Ís-
lands, NLFÍ, í gærmorgun þegar
Jón Kristjánsson heilbrigðisráð-
herra, bæjarstjórinn í Hveragerði og
forseti NLFÍ, skrifuðu undir samn-
ing um styrk ríkisins til byggingar
nýs baðhúss og nýrrar íbúðarálmu
við heilsustofnunina.
Heilbrigðisráðherra sagði að með
þessum samningi styrkti ríkið stofn-
unina um 65 milljónir á 3 árum og
væri samningurinn gerður í fullu
samráði við fjármálaráðherra. Einn-
ig sagði ráðherra að brátt myndi
ljúka endurskoðun á þjónustusamn-
ingi ríkisins og NLFÍ, sem hann
vonaðist til að allir yrðu sáttir við.
Bæjarstjórinn í Hveragerði, Hálf-
dán Kristjánsson, sagði m.a. í ávarpi
sínu að undanfarin ár hefði ríkt
óvissa um framtíð NLFÍ, en nú yrðu
þáttaskil í starfseminni. Þessar nýju
framkvæmdir mundu sýna að mikil
efling og þróun væri í starfseminni
hér. Að lokum óskaði Hálfdán starfs-
mönnum og dvalargestum til ham-
ingju með áfangann.
Forseti NLFÍ, Gunnlaugur K.
Jónsson, sagði frá því að fram-
kvæmdir við byggingu nýs baðhúss
og nýrrar íbúðarálmu myndu kosta
360–400 milljónir króna og væri
framlag ríkisins því mikils virði.
Fram til ársins 1982 var heilsustofn-
unIN á daggjaldakerfi en eftir það á
fjárlögum og hefði þurft að sækja til
ríkisins um fjárframlög. Gunnlaugur
þakkaði samstarfið við ráðuneytið og
undir það tók Árni Gunnarson fram-
kvæmdastjóri, og færði heilbrigðis-
ráðherra að gjöf körfu sem innihélt
lífrænt ræktað grænmeti, sem rækt-
að er í gróðurhúsum stofnunarinnar
og te sem þar er framleitt og blandað
úr íslenskum jurtum.
Styrkir
Heilsu-
stofnun um
65 milljónir
Hveragerði. Morgunblaðið.