Morgunblaðið - 28.02.2002, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 FIMMTUDAGUR 28. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
SAMKVÆMT nýlegri samantekt
heilbrigðisráðuneytisins og land-
læknis jókst lyfjasala í krónum talið
hér á landi um 108% á árunum 1991–
2001. Á sama tíma jókst lyfjanotkun
landsmanna, miðað við skilgreinda
dagskammta, um 57% eða úr 658
skömmtum á hverja þúsund íbúa árið
1991 í 1.035 skammta í fyrra. Árið
1991 voru seld lyf fyrir 6,2 milljarða
króna en á síðasta ári nam salan tæp-
um 13 milljörðum. Samantektin er
byggð á upplýsingum frá lyfjaheild-
sölum.
Hlutfallslega varð mest aukning í
sölu krabbameinslyfja, eða úr 176
milljónum króna árið 1991 í 820 millj-
ónir í fyrra. Aukningin er upp á 365%.
Notkunin á sömu lyfjum sexfaldaðist
á sama tíma. Þá varð 239% aukning í
sölu tauga- og geðlyfja á sama tíma-
bili, eða úr rúmum milljarði í 3,6 millj-
arða á síðasta ári. Notkun tauga- og
geðlyfja jókst einnig töluvert, eða úr
126 dagskömmtum árið 1991 í 256
skammta árið 2001. Söluaukning varð
í flestum lyfjaflokkum nema hvað
flokkurinn „ýmis lyf“ er svipaður milli
áranna 1991 og 2001. Notkun jókst
sömuleiðis í flestum flokkum nema
hvað að notkun meltingarfæra- og
efnaskiptalyfja minnkaði umræddan
áratug og sýkingalyf hafa verið minna
notuð. Þá hefur notkun hjarta- og
æðasjúkdómalyfja aukist mikið, úr
141 dagskammti árið 1991 í 259 dag-
skammta árið 2001. Notkun öndunar-
færalyfja hefur einnig aukist veru-
lega.
Í samantektinni kemur enfremur
fram að greiðslur Tryggingastofnun-
ar til apóteka jukust úr 3,2 milljörðum
í 5,3 milljarða árið 1999 en síðan þá
hafa greiðslurnar farið niður í 4,8
milljarða. Greiðslur Tryggingastofn-
unar vegna S-merktra lyfja námu 860
milljónum í fyrra.
Meiri notkun geðlyfja en
í nágrannalöndunum
Sigurður Guðmundsson landlæknir
sagði við Morgunblaðið að þessar
upplýsingar væru að mörgu leyti at-
hyglisverðar. Ljóst væri að lyfjanotk-
un og -sala hefði aukist verulega og
einstakir flokkar stæðu þar upp úr.
Krafa fólks eftir skjótri lyfjameðferð
hefði aukist og læknar væru undir
meiri þrýstingi en áður frá sjúkling-
um sínum um úrræði.
„Ástæður þessarar þróunar eru
ýmsar. Aukna notkun á krabbameins-
lyfjum má rekja til þess að umfang
lyfjameðferðar hefur aukist á þessum
tíma og ný lyf komið með meiri og
betri verkun. Notkunin á tauga- og
geðlyfjum er hins vegar akkilesar-
hællinn hjá okkur. Þunglyndislyf eru
notuð í meira mæli hér en í nágranna-
löndunum. Kannski er um ofnotkun
umfram raunverulega þörf að ræða
og svo má einnig vera að fleiri ein-
staklingar, sem hafi gagn af þessum
lyfjum, fái þau hér heldur en í öðrum
löndum. Svefnlyf eru í þessum flokki
og þar getum við fullyrt að þau eru
notuð of mikið, ekki hvað síst hjá öldr-
uðum á Íslandi, og við erum að reyna
að taka á því,“ sagði Sigurður. Spurð-
ur um viðbrögð embættisins sagði
landlæknir að útbúa ætti fleiri klín-
ískar leiðbeiningar um bestu notkun
lyfja. Ráða mætti við aukna lyfjanotk-
un með slíkum leiðbeiningum og einn-
ig með meiri verðstýringu af hálfu
ráðuneytisins.
Nýleg samantekt heilbrigðisráðuneytisins og landlæknis
Lyfjasala
jókst á tíu ár-
um um 108%
Notkun krabbameinslyfja
sexfaldaðist frá 1991 til 2001



 










 
     

         ! 
" #
$
%# 
&'

()

*+%# $
+,&)

*,

-#
$ %#
& +,&)

%# & .%)
*%) 
! 
/0& #

12.+  

3&44 
5
6!+,&)
%# 4 # 

7# %# #

/ &

8  
$

9#  %#  

: 
; 
; ; ; ;
; ; ; ; ; ;
; ; 
+)  &) 
/9"79/
; ; ;


;
;
; ;

;
;; ;
TILLAGA kjörnefndar Sjálfstæð-
isflokksins í Reykjavík um skipan
framboðslista flokksins fyrir borg-
arstjórnarkosningarnar í vor verður
afgreidd á fundi fulltrúaráðs flokks-
ins í kvöld. Samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins verður gerð tillaga
um verulegar breytingar á skipan
listans frá því sem var fyrir kosn-
ingarnar 1998.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins gerir kjörnefnd tillögu um
að efstu sæti listans skipi eftirtald-
ir:
1. Björn Bjarnason
menntamálaráðherra
2. Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson
borgarfulltrúi
3. Guðrún Ebba Ólafsdóttir
formaður Félags
grunnskólakennara
4. Hanna Birna Kristjánsdóttir
stjórnmálafræðingur
5. Guðlaugur Þór Þórðarson
borgarfulltrúi
6. Kjartan Magnússon
borgarfulltrúi
7. Gísli Marteinn Baldursson
fréttamaður
8. Inga Jóna Þórðardóttir
borgarfulltrúi
9. Margrét Einarsdóttir
laganemi
10. Jórunn Frímannsdóttir
hjúkrunarfræðingur
11. Kristján Guðmundsson
húsasmiður
Ekki um vantraust að ræða
Eyþór Arnalds, sem ekki skipar
eitt af efstu sætum listans sam-
kvæmt þessu, segist ekki líta svo á
að með því sé verið að lýsa van-
trausti á hann en hann hafði áður
lýst yfir áhuga á að taka eitt af
efstu sætum listans. „Ég held að
það sé ekki hægt að líta svo á
vegna þess að það er 15 manna
nefnd sem velur þennan lista í stað
prófkjörs. Þannig að sú leið er farin
að velja þetta í frekar þröngum
hópi.“
Eyþór undirstrikar að listinn hafi
enn ekki verið birtur en til standi
að taka hann fyrir á fundi full-
trúaráðsins í kvöld. „Þá kemur í
ljós hver hann endanlega er. Ég
lýsti því yfir að ég hefði áhuga á að
vera í efstu sætum listans og hefði
ekki haft áhuga á að vera neðarlega
á honum þannig að menn hafa sjálf-
sagt tekið mið af því.“
Hann segir ekki auðvelt að sitja í
kjörnefnd enda þurfi hún að taka
mið af ýmsu. „Ef þessi verður raun-
in þá má frekar segja að það hafi
verið haldið fast í þá sem fyrir voru
og horft til annarra sjónarmiða eins
og að styrkja stöðu kvenna á listan-
um.“
Gengið
verður frá
listanum
í kvöld
Framboð Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík
ÁKVEÐIÐ hefur verið að flýta að-
alfundi Landssíma Íslands. Fund-
urinn hafði verið boðaður 19. mars
nk. en nú er stefnt að því að hann
verði haldinn 12. mars nk.
A.m.k. fjórir af þeim sem kosnir
voru í stjórn Símans á síðasta að-
alfundi gefa ekki kost á sér áfram.
Þetta eru Flosi Eiríksson, Sigrún
Benediktsdóttir, Jónína Bjartmarz
og Magnús Stefánsson. Flosi og
Sigrún hafa þegar sagt sig úr
stjórn.
Friðrik Pálsson gerir ráð
fyrir að hann gefi kost á sér
Friðrik Pálsson, stjórnarformað-
ur Landssímans, sagði þegar hann
var spurður hvort hann gæfi kost
á sér til áframhaldandi setu í
stjórn: „Ég geri ráð fyrir að gefa
kost á mér áfram. Samgönguráð-
herra er reyndar á ferðalagi er-
lendis og við höfum ekki haft tæki-
færi til að fara yfir málið, en
munum gera það strax og hann
kemur til landsins.“
Spurður hvort hann eigi von á
að njóta stuðnings til endurkjörs í
ljósi þeirrar gagnrýni sem uppi
hefur verið að undanförnu sagði
Friðrik. „Það hefur jú verið mikil
orrahríð um Símann, aðallega í
einum fjölmiðli og hjá stjórnarand-
stæðingum á þingi, en ég geri fast-
lega ráð fyrir því að í þessu máli
eins og öðrum verði menn dæmdir
af verkum sínum. Við stjórnar-
menn í Landssímanum erum ágæt-
lega stoltir af þeim árangri sem
við höfum náð þar á árinu 2001 og
áætlunum um framtíðina,“ sagði
Friðrik.
Gunnar og Svava óákveðin
Gunnar Ragnars og Svava Grön-
feldt, sem einnig eiga sæti í stjórn
Símans, sögðu bæði að þau hefðu
ekki tekið ákvörðun um hvort þau
gæfu kost á sér til áframhaldandi
setu í stjórn. Svava tók fram að ef
hún tæki þá ákvörðun að hætta í
stjórn yrði það eingöngu af per-
sónulegum ástæðum.
Aðalfundi Landssímans flýtt
MIKIÐ ferlíki kom í botnvörpuna
hjá Helgu RE á dögunum þegar
gráskata sem vó fjörutíu og eitt
kíló veiddist. Skatan er engin
smásmíði eins og sést á sam-
anburðinum við venjulegu sköt-
una, sem Eiríkur A. Auðunsson
heldur á í hægri hendinni. Með
honum á myndinni er Ásgeir
Baldursson. Skatan verður til sýn-
is í fiskbúðinni Vör fram að helgi,
en eftir það verður hún kæst.
Morgunblaðið/Ásdís
41 kílós gráskata
UPPSTILLINGARNEFND
Vinstrihreyfingarinnar – græns
framboðs í Reykjavík hefur sam-
þykkt að gera tillögu um að Árni
Þór Sigurðsson borgarfulltrúi og
Björk Vilhelmsdóttir, formaður
BHM, skipi efstu sæti flokksins á
R-lista fyrir borgarstjórnarkosn-
ingarnar í vor. Tillagan verður
lögð fyrir félagsfund VG í Reykja-
vík sem stefnt er að því að halda
um næstu helgi. Samkvæmt sam-
komulagi flokkanna sem standa
að R-listanum skipa fulltrúar VG
1., 6., 11. og 13. sæti listans.
Verði tillaga uppstillingar-
nefndar samþykkt verður Árni
Þór í fyrsta sæti, Björk í sjötta
sæti og Kolbeinn Óttarsson
Proppé sagnfræðingur í 11. sæti.
Tillaga um hver skipi 13. sæti mun
ekki hafa verið fullmótuð.
Nú liggur fyrir hvaða menn
skipa flest efstu sæti Reykjavík-
urlistans. Fylkingarnar þrjár,
sem að framboðinu standa, hafa
valið sína fulltrúa. Aðeins er eftir
að velja fulltrúa í 7. sæti listans en
hann verður sérstaklega valinn í
sætið í samráði við borgarstjóra.
Árni Þór og Björk í
efstu sætum VG
Framboð Reykjavíkurlistans