Morgunblaðið - 28.02.2002, Blaðsíða 26

LISTIR
26 FIMMTUDAGUR 28. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ






  
  


             
     !     
" " #$%



  
   
 Vestnorræna menningarhúsið við
Fjörukrána, Hafnarfirði Græn-
lenskir dagar hefjast í dag og standa
til og með 10. mars. Það verður sýn-
ing á grænlenskum frímerkjum, en
sum þeirra eru gefin út í tengslum
við landafundi árið 2000. Sýningin er
opin daglega frá 13–20. Einnig verð-
ur sýning á grænlenskum pelsum
frá Eskimo Pels í Narsaq í Græn-
landi. Söngkonan Ida Heinrich
syngur grænlenska söngva fyrir
matargesti í Vestnorræna veit-
ingastaðnum Fjörunni á fimmtudög-
um til sunnudaga við undirleik Jóns
Möller og grímudansarinn Arnaj-
araq Olsen dansar fyrir matargesti í
Fjörunni og verður grænlenskur
matseðill á boðstólum.
Í DAG
ÞAÐ er með merkilegum hætti
sem Einar Falur Ingólfsson setur
fram veraldarsýn sína og reynir
um leið að vera trúr heiminum eins
og hann er í raun. Það er áreið-
anlegt að hann er ekki alltaf sjálf-
ráður ferða sinna, heldur býður
vinnan honum að stökkva milli
ólíkra og oft svo mótsagnakenndra
staða að það er erfitt að trúa því að
þeir séu hluti af sömu plánetu.
Margir þekkja þá undarlegu til-
finningu að finnast þeir hafa farið
milli stjarna þegar þeir koma aftur
heim frá útlöndum og flugvélin
vokir yfir eyðilegu Reykjanes-
hrauninu eftir að hafa hafist til
flugs frá þéttsetnu og skógivöxnu
borgarumhverfi handan hafs. Að
sömu orðin – stígar og staðir –
skuli vera brúkleg til að lýsa svo
ólíku landslagi sýnir hve almennt
tungutakið er miðað við sértækan
skynheim sjóntauganna.
En það er ýmislegt fleira sem
fram kemur í myndum Einars Fals
og vert er að gefa gaum. Til dæmis
vekja myndirnar níu, sem hann
kýs að raða í ferhyrndan klasa,
okkur til umhugsunar um það sem
við almennt köllum raunsæi en er
ekkert annað en afar takmörkuð
sýn hvers og eins jarðarbúa. Það
er eins og hann hafi í huga bolla-
leggingar Gilles heitins Deleuze
um sjónarhornin þegar hann
myndar allar hinar ólíku brautir
sem hann bregður upp á sýning-
unni.
Reyndar væri ofsögum sagt að
Deleuze hafi verið fyrstur til að
velta fyrir sér öllum þeim skál-
ínum sem skarast þegar mennirnir
– sex milljarðar eða hvað sem sú
tala er nú orðin – góna út í bláinn.
Eins og hann sagði sjálfur frá
hafði hann það allt eftir Leibniz,
sautjándu aldar hugsuðinum sí-
þenkjandi, sem áttaði sig svo
glögglega á því endalausa og
óhöndlanlega fyrirbrigði sem
þröngsýnispúkar nítjándu aldar-
innar kusu síðar að kalla raunsæi.
Ekki svo að skilja að raunsæi sé
ekki til heldur hitt að það dugar
ekki lengra en nef hvers og eins
nær. Og hafi menn af einhverjum
ástæðum, líkamlegum eða andleg-
um, skerta sýn – eða viðhorf eins
og það kallast þegar hugbúnaður-
inn hefur farið yfir það sem skyn-
færin nema – er raunsæið lítils
virði nema fyrir hvern og einn. Það
dugar í hæsta lagi til að forða
mönnum frá því að ganga í veg fyr-
ir bíl. En raunsæið dugði þó ekki
hinum alsjáandi Roland Barthes,
hversu gagnrýninn sem hann var,
því hann gekk einmitt í veg fyrir
bíl og dó.
Það má ekki marka svo orð mín
að ég sé að prédika afstæðis-
hyggju, eða telji athyglisverðar
ljósmyndir Einars Fals vísa veginn
í þá veru. Hugrenningarnar sem
þær orsaka tengjast miklu fremur
þeirri stóísku lýðræðisást sem býð-
ur hverjum áhorfanda að skynja og
skilja að virðingin ein gagnvart öll-
um þeim leiðum og löndum sem
linsa ljósmyndarans safnar getur
tryggt honum sjálfum og sjáöldr-
um hans brautargengi innan um öll
hin sjónarmiðin. Það var einhvern
veginn svona sem mér fannst Ein-
ar Falur tala til mín gegnum yf-
irlætislausar myndir sínar.
Morgunblaðið/Halldór B. Runólfsson
Frá sýningu Einars Fals Ingólfssonar í Galleríi Gangi við Rekagranda.
Vegir og vegleysur
MYNDLIST
Gallerí Gangur, Rekagranda 8
Til 10. mars. Opið eftir samkomulagi í
síma 551 8797.
LJÓSMYNDIR
EINAR FALUR INGÓLFSSON
Halldór Björn Runólfsson
SEX í sveit er sá gamanleikur sem
hvað mestra vinsælda hefur notið
hérlendis á seinni árum. Sýning Leik-
félags Reykjavíkur gekk svo misser-
um skipti og áhorfendur skiptu tug-
um þúsunda áður en yfir lauk. Ekki
er að furða þótt áhugaleikfélög renni
hýru auga til verksins, svo gjörn sem
þau hafa verið á að taka til sýninga
farsa og gamanleikrit af öllu tagi. Og
nú er Leikfélag Dalvíkur búið að
frumsýna Sex í sveit og eftir að vita
hvernig Dalvíkingar og nærsveita-
menn taka gríninu. Til að gera það
enn aðgengilegra en ella hefur verkið
verið staðfært á heimaslóðir og ýms-
ar tilvísanir til Dalvíkur, Akureyrar
og Eyjafjarðarbyggða í textanum.
Sex í sveit er vel saminn farsi um
hjónakorn í sumarbústað sem hefst
með því að eiginkonan þarf skyndi-
lega að hverfa á braut til að sinna
aldraðri móður sinni og eiginmaður-
inn hyggur gott til glóðarinnar að
bjóða til sín viðhaldinu á meðan. Það
snýst þó allt í höndum hans þegar
eiginkonan hættir við að fara þegar
viðhaldið hennar, besti vinur eigin-
mannsins, ákveður að koma. Allt fer
svo endanlega á hvolf þegar bæði eig-
inkonan og vinurinn ruglast á mat-
selju sem eiginmaðurinn hefur pant-
að og halda hvort um sig að hún sé
viðhald/kærasta eiginmannsins og
vinarins. Loks er misskilningurinn
fullkomnaður þegar rétta viðhaldið
mætir og verður að taka að sér hlut-
verk matseljunnar svo ekki komist
upp um allt saman.
Þetta er ágætlega fyndin flækja og
orðaleikir ýmsir sem spinnast af
þessu og vafalaust má gera úr þessu
hina hlægilegustu sýningu. Það tekst
þó ekki að öllu leyti hjá Dalvíkingum
að þessu sinni. Hluti þess verður að
skrifast á reikning leikstjórans sem
hefur valið þá leið að gera úr þessu
nokkuð raunsæja sýningu með leik-
hraða eftir því og gjörsneidda öllum
árekstrum og skrípalátum sem oft
bjarga försum fyrir horn og fylla upp
í efnisleg göt. Hér vantar slíka upp-
fyllingu tilfinnanlega svo víða gustar í
gegnum götin. Vafalaust tekst leik-
endum þó að auka við hraðann og ör-
yggið í leiknum en aðstæður réðu því
að undirritaður sá aðalæfingu en ekki
frumsýningu og var greinilegt að
leikendur voru enn ekki sem örugg-
astir á svellinu hvorki í texta né sviðs-
hreyfingum. Leikstíll leikenda var
einnig nokkuð misjafn, allt frá því að
vera talsvert ýkjukenndur og til þess
að vera mjög yfirvegaður og lágt-
stemmdur og verður ekki annað en
horft til leikstjórans eftir meira sam-
ræmi.
Nokkuð jafnt er á komið með vægi
hlutverka og mæðir talsvert á öllum
leikendum. Þar fer fremstur í flokki
Sigurbjörn Hjörleifsson í hlutverki
Benedikts eiginmannsins. Hann fer
mikinn og á góða spretti í svipbrigð-
um og viðbrögðum ýmiss konar. Vin
hans Ragnar leikur Lárus Sveinsson.
Hann er öllu stilltari í sínum leik og
nær að miðla trúgirni og einlægni
persónunnar á skemmtilegan hátt.
Konurnar virtust eiga erfiðara upp-
dráttar og náðu sér misjafnlega á
strik. Þóra Ólafsdóttir Hjartar var
allkostuleg í hlutverki drukkinnar
eldabuskunnar, Eyrún Rafnsdóttir
var sköruleg í hlutverki eiginkonunn-
ar og Anna Sigmarsdóttir tók sig vel
út sem tískusýningardaman.
Í heildina hefði mátt vinna betur úr
þessum efnivið þó vafalaust eigi
væntanlegir áhorfendur eftir að hafa
af sýningunni ágæta skemmtan.
Hávar Sigurjónsson
Framhjáhald á báða bóga
LEIKLIST
Leikfélag Dalvíkur
Eftir Mark Camoletti. Þýðing: Gísli Rúnar
Jónsson. Leikstjóri: Ármann Guðmunds-
son. Frumsýning laugardaginn 23.febr-
úar.
SEX Í SVEIT
NÚ stendur yfir Vetrarhátíð Reykja-
víkur, Ljós í myrkri. Dagskráin í dag
er á þessa leið:
Kl. 8: Laugardalslaug. Vatnsleik-
fimi undir stjórn Lovísu Einarsdótt-
ur. Boðið upp á kaffi við kertaljós.
Kl. 9-13: Dagskrá fyrir Grunnskóla
Reykjavíkur, m.a. í Borgarleikhús-
inu. Sýning Íslenska dansflokksins.
Kl. 10: Reykjavíkurtorg Borgar-
bókasafnsins. Sýning á tvívíðum
verkum nemenda á margmiðlunar-
braut Borgarholtsskóla. Sýningin
verður opin meðan hátíðin stendur.
Kl. 10-17: Fjölskyldu- og húsdýra-
garðurinn. Fjölbreytt dagskrá.
Grasagarðurinn, Garðskáli. Mynda-
og veggspjaldasýningin Ekkert líf án
ljóss.
Kl. 17.15: Ráðhúsið: Guðfinna Ey-
dal sálfræðingur flytur erindið Að sjá
ljósið þótt birtan dvíni, Sigurður Júl-
íus Grétarsson sálfræðingur fjallar
um myrkfælni barna og Jóhann Ax-
elsson prófessor um lækningamátt
ljóssins. Nemendur úr Tónlistarskóla
Reykjavíkur sjá um tónlistarflutning.
Kl. 18: Gamli kirkjugarðurinn.
Gönguferð undir leiðsögn Gunnars
Bollasonar. Lagt af stað frá aðalinn-
gangi við Ljósvallagötu.
Kl. 20: Stjórnstöð Landsvirkjunar
v. Bústaðaveg. Fræðslu- og skemmti-
kvöld í tengslum við opnun sýningar
Þjóðminjasafnsins, Ljósið kemur
langt og mjótt. Guðmundur Ólafsson
flytur erindi um ljósfæri og Jóhann
Már Maríusson fjallar um birtu og yl.
Ljóðadagskrá undir stjórn Ingi-
bjargar Haraldsdóttur rithöfundar.
Sigurður Rúnar flytur lög um ljós á
gömul hljóðfæri. Sýningin verður op-
in daglega kl. 14-18 meðan á hátíðinni
stendur.
Dómkirkjan. Samverustund.
Ræðumaður er Sigurbjörn Einars-
son biskup. Ingimar Erlendur Sig-
urðsson les ljóð. Dómkórinn syngur
undir stjórn Marteins H. Friðriks-
sonar auk einsöngvara.
Epal, Skeifunni. Sýningin Litir og
ljós verður opnuð.
Bókabúð Máls og menningar, Súf-
istinn. Ólafur Kjartan Sigurðarson
syngur og Steinunn Birna Ragnars-
dóttir leikur á píanó. Upplestur úr
verkum Gyrðis Elíassonar, Kristínar
Marju Baldursdóttur og Sigurðar
Pálssonar.
Kl. 21.30: Kaffileikhúsið. Söng- og
leikskemmtunin Laxness og ljóðin,
Svört melódía, blús og gospeltónlist
ásamt leiknu efni. Valgeir Guðjóns-
son syngur og skemmtir.
Tjörnin. Stjörnuhrap. Vígsla verð-
launaverks Ilmar Maríu Stefánsdótt-
ur í hugmyndasamkeppni Ljós í
myrkri.
Gallerí i8, Klapparstíg 33: Sýning
Helenu Hietanen.
Gallerí Reykjavík: Guðfinna Ey-
dal, Ingibjörg Klemenzdóttir, Guð-
mundur Björgvinsson.
Ljós í
myrkri
Tækniblúndur Helenu Hietanen
í Galleríi i8.