Morgunblaðið - 11.05.2002, Qupperneq 42

UMRÆÐAN
42 LAUGARDAGUR 11. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
S
íðasti aðalfundur
Landssíma Íslands var
eftirminnilegur öllum
þeim sem hann sátu. Á
fundinum kom fram
hörð gagnrýni á stjórnendur fyr-
irtækisins vegna ýmissa atriða
sem sumir eigendur þess töldu
hafa farið miður. Á fundinum fór
fram kosning í stjórn og í lok
fundarins voru greidd atkvæði um
tillögu um helmingshækkun á
launum stjórnarmanna. Þessi
fundur var að mörgu leyti erfiður
fyrir samgönguráðherra, sem er
fulltrúi stærsta eigandans, og
stjórnendur Landssímans. Það
má hins vegar halda því fram að
sú gagnrýni
sem þarna
kom fram hafi
verið nauð-
synleg og að
þarna hafi eig-
endur fyr-
irtækisins verið að gegna þeirri
skyldu sinni að veita stjórnendum
félagsins nauðsynlegt aðhald.
Fyrir rúmri viku mætti ég á
annan félagsfund, sem fór fram
með allt öðrum hætti. Þetta var
fámennur fundur, en hann sátu
liðlega 30 manns, aðallega starfs-
menn og stjórnendur félagsins.
Þetta var ársfundur Lífeyrissjóðs
verslunarmanna, en ég á aðild að
honum. Ég hef aldrei áður mætt á
ársfund lífeyrissjóðsins, en ég hef
lengi haft áhuga á lífeyrismálum
og fór því á fundinn með þann
ásetning að taka virkari þátt í
störfum sjóðsins. Sjóðurinn skipt-
ir mig gríðarlegu máli og ég lít á
það sem skyldu mína að taka þátt í
starfsemi hans.
Áður en lengra er haldið er rétt
að gera stuttlega grein fyrir því
hvers konar fyrirbæri ársfundir
lífeyrissjóðanna eru. Þegar ný lög
voru sett um starfsemi lífeyr-
issjóða árið 1997 skapaðist nokkur
umræða um hvort tryggja ætti al-
mennum sjóðsfélögum meiri áhrif
á sjóðina, t.d. hvort veita ætti
þeim rétt til að kjósa stjórn. Aðilar
vinnumarkaðarins lögðust hart
gegn slíkum breytingum en féllust
á að í lögin yrðu sett ákvæði um að
lífeyrissjóðunum bæri að halda
ársfundi. Á fundunum á að gera
grein fyrir skýrslu stjórnar, árs-
reikningum, tryggingafræðilegum
úttektum, fjárfestingarstefnu og
tillögum stjórnar til breytinga á
samþykktum sjóðsins. Fundurinn
hefur hins vegar ekki vald til að
kjósa stjórn. Hann hefur ekki vald
til að breyta samþykktum sjóðs-
ins. Hann hefur ekki vald til að
breyta fjárfestingastefnu sjóðsins
og hann hefur ekki einu sinni vald
til að taka ákvörðun um laun til
stjórnarmanna. Samkvæmt sam-
þykktum Lífeyrissjóðs versl-
unarmanna eiga stjórnendur
sjóðsins að „gera grein fyrir
ákvörðun um stjórnarlaun“.
Það kom því aldrei til þess að
það væru nein átök um stjórn-
arkjör eða ákvörðun um stjórn-
arlaun á ársfundi Lífeyrissjóðs
verslunarmanna eins og gerðist á
aðalfundi Símans. Raunar fjallaði
þessi fundur um ekki neitt. Á hon-
um var gerð grein fyrir tölum úr
rekstri sjóðsins en þær má flestar
finna á heimasíðu sjóðsins. Lítil
viðbrögð urðu þegar fundarstjóri
gaf orðið laust. Þegar hann ætlaði
að slíta fundi bað fyrrverandi for-
maður stjórnar lífeyrissjóðsins
um orðið. Hann fór nokkrum al-
mennum orðum um starfsemi
sjóðsins, þakkaði stjórn vel unnin
störf og bað fundarmenn að færa
framkvæmdastjóra sjóðsins
kveðjur um góðan bata, en hann lá
heima með flensu þennan dag.
Segja má að eina framlag mitt á
þessum fundi hafi verið að taka
undir þessa kveðju.
Lífeyrissjóður verslunarmanna
hefur eftir því sem ég sé best verið
vel rekinn. Ég hefði því gjarnan
viljað láta ánægju mína með störf
núverandi stjórnar í ljós með því
að greiða henni atkvæði. Ég hef
hins vegar ekki atkvæðisrétt.
Ástæðan er sú að stjórnin er að
hálfu leyti skipuð af samtökum
vinnuveitenda og að hálfu leyti af
stjórn Verslunarmannafélags
Reykjavíkur (athugið, af stjórn en
ekki af félagsmönnum). Þetta fyr-
irkomuleg við skipan stjórnar líf-
eyrissjóðanna hefur oft verið
gagnrýnt, en forystumenn verka-
lýðshreyfingarinnar, sem hafa
varið þetta ólýðræðislega fyr-
irkomulag, hafa bent á að fólk hafi
áhrif á lífeyrissjóðinn sinn í gegn-
um stéttarfélögin. Þessi rök eiga
hins vegar ekki við mig. Ég er
ekki félagi í VR heldur í Blaða-
mannafélagi Íslands og hef engin
áhrif á félagið. Ég hef því alls enga
möguleika á að hafa áhrif á hverjir
eru kosnir í stjórn lífeyrissjóðsins.
Sama gildir um félagsmenn í
Verslunarmannafélagi Hafn-
arfjarðar og fjölmarga aðra. Þess
má geta að í Lífeyrissjóði versl-
unarmanna voru á síðasta ári
41.142 sjóðsfélagar, en félagar í
VR voru um áramót 29.457, þar af
19.189 fullgildir félagar.
Lífeyrissjóðirnir eru eign sjóðs-
félaganna og því eru að sjálfsögðu
engin rök fyrir því að samtök
vinnuveitenda skipi menn í stjórn.
Vinnuveitendur hafa fært þau rök
fyrir því að þeir séu í stjórn að
vinnuveitendur greiði stærstan
hluta iðgjaldsins og því sé eðlilegt
að þeir hafi eitthvað um það að
segja hvernig fjármunum sjóðsins
sé varið. Þetta eru fráleit rök. Með
sama hætti mætti segja að Neyt-
endasamtökin ættu að eiga mann í
stjórn BM-Vallár því það séu
neytendur sem greiði fyrir vörur
steypustöðarinnar og því sé eðli-
legt að neytendur hafi eitthvað um
það að segja hvernig fyrirtækið
verji fjármunum sínum.
Það voru samtök launþega og
vinnuveitenda sem sýndu þá
framsýni á sínum tíma að koma á
fót lífeyrissjóðum. Það má
kannski segja að það hafi verið
eðlilegt að þessi samtök stýrðu
sjóðunum meðan verið var að
koma þeim á fót og tryggja starf-
semi þeirra. Nú er þessi tími lið-
inn og eðlilegt að sjóðsfélagarnir
fái að kjósa stjórn. Ekkert félag
sem ég á aðild að skiptir mig eins
miklu máli og Lífeyrissjóður
verslunarmanna. Ég krefst þess
að fá að kjósa stjórn sjóðsins.
Ég krefst
kosninga-
réttar
Ekkert félag sem ég á aðild að skiptir
mig eins miklu máli og Lífeyrissjóður
verslunarmanna. Ég krefst þess að fá að
kjósa stjórn sjóðsins.
VIÐHORF
Eftir Egil
Ólafsson
egol@mbl.is
KÓPAVOGUR hefur
lengi verið nefndur bær
„barnanna“ og vissu-
lega hefur bæjarfélagið
risið undir því heiti. Á
síðustu árum hefur ver-
ið gert mikið átak í að
byggja upp ný og glæsi-
leg íþróttamannvirki
sem eru og verða stolt
okkar Kópavogsbúa.
Útivist, líkamsrækt
og hverskonar hreyfing
er mikilvæg í nútíma
þjóðfélagi og sá lífstíll
sem æskilegt er að sem
flestir tileinki sér. Því er
mikilvægt að sveitarfélög komi til
móts við þessar þarfir og gangi frá að-
stöðu og möguleikum til að íbúarnir
geti nýtt sér þennan lífstíl.
Aðstaða íþróttafélaganna
Kópavogsbær hefur á undanförn-
um árum lagt verulega fjármuni í að
byggja upp nútíma íþróttaaðstöðu
fyrir íþróttafélögin í Kópavogi.
Í Kópavogsdal hefur verið byggt
íþróttahús, íþróttavellir og aðstaða
fyrir frjálsar íþróttir og nú er verið að
taka í notkun nýtt knattspyrnuhús
sem einnig er með inniaðstöðu fyrir
frjálsar íþróttir og göngu sem eldri
bæjarbúar mun án efa nýta sér þegar
önnur starfsemi er ekki í húsinu.
Þessi aðstaða er við hlið Smáraskóla
sem gefur skólanum mikla möguleika
á að nýta sér þessi mannvirki.
Kópavogsbær hefur samið við
Breiðablik um að sjá um rekstur
íþróttahússins og knattspyrnuhallar-
innar sem ég tel að skila muni báðum
aðilum miklum árangri.
Í Fossvogsdal er ver-
ið að byggja upp að-
stöðu fyrir knatt-
spyrnudeild HK við
Snælandsskóla sem gef-
ur skólanum sömu
möguleika og Smára-
skóla í framtíðinni.
Íþróttahús HK er
Digranes við Digranes-
skóla og rekur félagið
húsið samkvæmt samn-
ingi við bæjarfélagið.
Nú er hafin uppbygg-
ing á nýrri aðstöðu í
Salahverfi þar sem
byggt verður sérhannað
íþróttahús fyrir fimleika auk alhliða
íþróttasalar sem nýtist fyrir Sala-
skóla. Á þessu svæði verða einnig
íþróttavellir og önnur aðstaða fyrir
útiíþróttir.
Eins og sést af þessari upptalningu
hefur Kópavogsbær verið með mikið
átak í að byggja upp aðstöðu sem telj-
ast verður í flokki þeirra bestu sem
völ er á.
Á stefnuskrá okkar sjálfstæðis-
manna er að ljúka þessum mannvirkj-
um á næsta kjörtímabili og einnig
halda áfram að gera átak í æskulýðs-
málum í bænum.
Á því kjörtímabili sem er að líða
hefur Kópavogsbær gert átak í að
setja á stofn félagsmiðstöðvar í öllum
grunnskólum bæjarins og hefur þessi
starfsemi fengið að blómstra.
Við sjálfstæðismenn viljum gjarna
halda áfram á þessari braut og einnig
byggja upp aðstöðu fyrir eldri ung-
linga sem eru hættir í grunnskólum
en finna sér ekki farveg í öðru fé-
lagstarfi. Þetta á að gera með nýju
unglingahúsi að Digranesvegi 12.
Þá hefur Kópavogsbær gert samn-
ing við dómsmálaráðuneytið um sam-
starf í forvarnarmálum og hefur sér-
stakur starfsmaður verið ráðinn með
aðsetur hjá lögreglunni í Kópavogi til
að annast fræðslu á þessu sviði.
Öll vitum við hve mikil ógæfa getur
fylgt óreglu og fíkniefnaneyslu ung-
menna og því er mikilvægt að sveit-
arfélögin sinni þessum málaflokki og
það hefur Kópavogsbær gert. Með
þeim samningi sem nú hefur verið
gerður mun fræðsla aukast enn frek-
ar og forvarnarstarfið eflast.
Í Kópavogi hefur einnig starfað
sérstakur forvarnarhópur sem vinnur
í sjálfboðaliðsstarfi. Þessi hópur hefur
á undanförnum árum fylgst með
gangi mála og haft frumkvæði að for-
varnarstarfi eftir því sem ástæða hef-
ur þótt til á hverjum tíma.
Til þess að styrkja æskulýðsstarf-
semina enn frekar hefur Sjálfstæðis-
flokkurinn í Kópavogi sett fram í
stefnuskrá sinni að auka tómstunda-
starf fyrir yngri nemendur í Dægra-
dvöl, auka tónlistarkennslu í grunn-
skólum og gefa Skólahljómsveit
Kópavogs tækifæri á að hafa starf-
semi sína í öllum grunnskólum bæj-
arins.
Þá viljum við styrkja tómstunda-
störf á vegum æskulýðsfélaga í bæn-
um.
Átak í æskulýðs-
og íþróttamálum
Bragi Michaelsson
Kópavogur
Forvarnir fyrir ungt
fólk, segir Bragi Mich-
aelsson, og barátta gegn
fíkniefnaneyslu á að vera
skylda sveitarfélaga.
Höfundur er forseti bæjarstjórnar
og skipar sjötta sæti á framboðslista
Sjálfstæðisflokksins.
1. kapítuli
Laugardagur 9. mars
2002. Kl. 6.30 fer til
vinnu, umferð lítil, veð-
urútlit ágætt, dagurinn
lofar góðu. Kl. 10.30 hef
ég lokið nauðsynlegustu
störfum og ákveð að
skjótast heim, Hring-
braut, Miklubraut. Allt
með kyrrum kjörum.
Heimilisfólk allt fjar-
verandi. Kl. 10.57 hring-
ir síminn. Lögreglu-
þjónn kynnir sig
kurteislega og tilkynnir
varfærnislega: Það hef-
ur orðið slys. Á slysstað
mæta lögreglubílar, sjúkrabílar og
tækjabíll slökkviliðs. Útlitið er
ískyggilegt. Í öðrum bílnum tengda-
sonur meðvitundarlaus og ómálga
sonur hans. Hitt ökutækið strætis-
vagn. Fjölskyldulegar ráðstafanir
gerðar, hraðferð á slysadeild. Beðið.
Þannig hljóðar hið daglega orð.
2. kapítuli
Föstudagur 15. mars kl. 12.00.
Tjónabílageymsla. Ég fékk áfall er ég
skoðaði flakið sem áður var bifreið.
Óskiljanlegt hvernig nokkur maður
sleppur lifandi frá slíku. Það er hreint
kraftaverk.
19. og 20. mars. Fjölskyldan er að
rétta við eftir mesta lostið. Líkamleg
óþægindi virðast minnkandi. Kvíðinn
vegna óvissu um atburðarás hverfur
að nokkru þar eð margfaldir vitnis-
burðir staðfesta óvéfengjanlega máls-
atvik, 100% réttur. Að fenginni
reynslu hafði ég raunar búið mig und-
ir harðvítug málaferli. Þess gerist víst
ekki þörf.
3. kapítuli
Til borgarstjóra. Það líður að kosn-
ingum. Ég hefi heyrt frambjóðendur
spyrja borgarbúa: „Hvernig borg vilt
þú sjá á næsta kjörtímabili?“ Mitt
svar númer eitt, tvö og þrjú er: Ég vil
sjá borg, þar sem fólki og fjölskyldum
er óhætt að fara út úr húsi án þess að
eiga yfirvofandi að
koma heim aftur í hjóla-
stól eða líkkistu. Mér er
nokk sama um Perlur
og pólitísk gæluverk-
efni. Það er frumskylda
þeirra sem trana sér
fram til opinberrar
þjónustu að tryggja ör-
yggi borgaranna með
öllum tiltækum ráðum.
Úrræðin eru fyrir
hendi.
Til lögreglustjóra.
Tilefni orða minna nú
eru fjölmörg, þótt loka-
punkturinn sé umferð-
aróhapp hinn 9.3. 2002 á
Hringbraut/Njarðargötu. Ekki geri
ég athugasemdir við skýrslugerð eða
störf hjálparmanna á vettvangi, eða
starfsfólks á slysadeild. Þau eru að
mínu mati óaðfinnanleg og aðdáunar-
verð. En hvað er þá að? Það eru und-
irliggjandi þættir sem valda því að yf-
irleitt þurfi á framangreindri aðstoð
að halda í þeim mæli sem reyndin er,
þættir sem nauðsynlegt er að halda í
skefjum. Þeir eru greinanlegir og
þeir eru þekktir. Aðeins þurfa réttir
aðilar, m.a. embætti lögreglustjóra,
að taka þá fastari tökum en gert er.
Til Umferðarráðs. Það er ekki öf-
undsvert hlutskipti að sitja í Umferð-
aráði þessi misseri. Margir telja sig
hafa vit á þeim málum og leggja fram
hugmyndir til lausnar vandanum.
Ekki þekki ég meðhöndlun Umferð-
arráðs á tillögum sem því berast, utan
þeirrar sem ég lagði fram með bréfi
dags. 17. ágúst 2000. Þeim mun oftar
sem ég velti henni fyrir mér og betr-
umbæti, finnst mér hún líklegri til
nokkurs árangurs, ásamt öðru, til
langs tíma litið. Það hefur hins vegar
ekki þótt ástæða til að virða hana
svars.
Um það hefi ég ekki mikið að segja,
en hitt er óþolandi að ástæður stöð-
ugrar fjölgunar banaslysa í umferð-
inni og óheyrilegrar tjónatíðni, virð-
ast ekki teknar þeim tökum sem
óhjákvæmilegt er til að stöðva og
snúa þeirri óheillaþróun við.
4. kapítuli
Ég vona að mér fyrirgefist þótt ég
grípi til þess örþrifaráðs að senda of-
annefndum aðilum sitt í hvoru lagi og
sameiginlega þetta sundurlausa er-
indi með þá von í huga að nú þegar
taki þeir höndum saman og herði bar-
áttuna gegn þessari vá og öll vett-
lingatök í þeim efnum verði niður
lögð.
Slys gera ekki boð á undan sér og
verða aldrei að fullu umflúin, en ann-
að eins blóðbað og eignaspjöll sem
ríkja að óþörfu í umferðinni í dag eru
gjörsamlega óþolandi og verður að
stöðva. Ástæður slysanna eru marg-
ar, en fjölmörg úrræði eru líka fyrir
hendi. Að þessu sinni legg ég fram að-
eins eina tillögu, sem er fljótvirkasta,
ódýrasta og árangursríkasta aðferðin
til að fækka slysum. Það verður að
stórauka eftirlit í umferðinni. Undan
því verður ekki vikist. Mér hefur ver-
ið tjáð að búið sé að eyðileggja um-
ferðardeild lögreglunnar með niður-
skurði, frá því sem hún áður var. Er
þetta rétt og hver ber þá ábyrgðina?
Verði ekkert að gert til úrbóta hlýtur
ábyrgðin að flytjast til þeirra sem
kjörnir og ráðnir eru til meðhöndlun-
ar þessara mála. Og ég spyr að lok-
um: Hvaða störfum er lögreglan að
sinna, sem heitar brenna á lands-
mönnum?
Upp á líf og dauða
Björn H.
Björnsson
Reykjavík
Annað eins blóðbað og
eignaspjöll í umferðinni
eru óþolandi, segir
Björn H. Björnsson, í
opnu bréfi til borgar-
stjóra, lögreglustjóra og
Umferðarráðs.
Höfundur er umsjónarmaður
fasteigna við HÍ.