Morgunblaðið - 14.01.2003, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 14. JANÚAR 2003 27
hf. í fjárlögum fyrir árið 2003 og er miðað við
að tekjur af úrvinnslugjaldi verði óbreyttar. Í
fjárlögum eru tekjur af spilliefnagjaldi áætl-
aðar 162,8 m. kr. Þá er gert ráð fyrir að
tekjur af úrvinnslugjaldi á rafhlöður verði 14
m. kr. á ári og af hjólbörðum 249 m. kr. á ári.
Ekki liggja fyrir áætlaðar tekjur af pappírs-
og pappaumbúðum og plastumbúðum sem
leggst á frá og með 1. janúar á næsta ári.
Að mati fjármálaráðuneytisins er miðað við
að úrvinnslugjald á vöruflokkana verði í
kringum 1.260 milljónir króna á ári og þá eru
ótaldir þeir vöruflokkar sem gætu bæst við
síðar meir.
fljótlega
rði
ruflokkum
g að end-
f úrgang-
sig. Í lög-
við að
m endur-
rgangs sé
skipunum
fyrir bíl
frá 1. jan-
ald á öku-
r það inn-
m. Gjaldið
u liðin frá
að standa
r skilað til
á fær eig-
krónur í
ð skila bíl-
og með 1.
sl. er úr-
afhlöðum,
m og hjól-
núar 2004
rúlluplast,
ðir og net.
ruflokkar
ftæki. Siv
mleiðendur
plast- og
pappaumbúðum sem fluttar voru inn
til landsins og úrvinnslugjald greitt
af, muni fá gjaldið endurgreitt.
Úrvinnslusjóðs bíður nú það verk-
efni að bjóða út einstaka þætti end-
urnýtingarinnar eða ganga frá þeim
með samningum. Miðað er við að
fyrsta áfanga þeirrar vinnu verði
lokið 1. apríl nk.
Dagblaðapappír bætist við
Um þessar mundir er Úrvinnslu-
sjóður að kynna hið nýja fyrirkomu-
lag fyrir aðilum markaðarins og á
dögunum var efnt til kynningar á
nýju lögunum fyrir starfsmenn
Gámaþjónustunnar á Grandhóteli.
Elías Ólafsson, stjórnarformaður
Gámaþjónustunnar hf., segir að nýju
lögin snerti bæði beint og óbeint
starfsemi fyrirtækisins. Í sumum
vöruflokkum sé fyrirtækið ekki enda-
viðtakandi úrgangs heldur milliliður.
Hugmyndin sé að fyrirtækið verði í
auknum mæli endaviðtakandi á úr-
gangi eftir því sem úrvinnslugjaldið
nær til fleiri vöruflokka.
„Galdurinn við úrvinnslugjaldið er
að það er smurolía á allt kerfið þann-
ig að það verður virkara en það yrði
án þess. Menn sjá ábata í því að gera
hlutina rétt miðað við það sem áður
hefur verið gert.“
Spurður um hvað hefði betur mátt
fara í tengslum við nýju lögin nefnir
hann að fleiri efnisflokkar hefðu
mátt bætast fyrr í hópinn, t.d. dag-
blaðapappír. Þá megi hugsanlega
bæta timbri, brotajárni og múrbroti
við. Múrbrotið megi t.d. nota í
steypu eða malbik.
ænum hvötum sem
a meðferð á honum
0–65%
okkum
Morgunblaðið/Kristinn
din er tekin á fundi með starfsmönnum Gáma-
órnarformaður Gámaþjónustunnar.
nslu-
di við
ra um
ð sér.
JAKE Siewert segir að álverFjarðaáls í Reyðarfirðiverði fullkomnasta og um-hverfisvænsta álver sem
Alcoa hafi reist fram að þessu og í
raun fyrsta álverið sem fyrirtækið
hafi reist frá grunni í ein 20 ár. Það
geti einnig orðið hið dýrasta sem
reist hafi verið en áætlanir fyr-
irtækisins gera ráð fyrir 1,1 millj-
arðs Bandaríkjadala bygging-
arkostnaði eða fyrir tæpa 90
milljarða króna miðað við núver-
andi gengi. Reisa á álverið í einum
áfanga og framleiðslugetan á að
verða 322 þúsund tonn á ári.
Fjarðaál mun veita 450 manns at-
vinnu og talið að álverið skapi 300
önnur störf í tengdum iðnaði og
þjónustu.
Siewert er staddur hér á landi
ásamt fleiri fulltrúum fyrirtækisins
til viðræðna við ýmsa aðila, m.a.
munu þeir eiga fund í dag með frá-
farandi og verðandi borgarstjóra,
Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur og
Þórólfi Árnasyni, en borgarstjórn
mun taka ákvörðun á fundi sínum á
fimmtudag hvort borgin gangist í
ábyrgðir fyrir lántöku Landsvirkj-
unar vegna Kárahnjúkaverkefn-
isins.
Siewert og félagar munu til við-
bótar eiga fundi með fulltrúum
Landsvirkjunar, iðnaðarráðuneyt-
isins, Alþingis, Verslunarráðs og
Náttúruverndarsamtökum Íslands.
Fulltrúar Alcoa munu einnig
eiga fundi með heimamönnum á
Austfjörðum í næstu viku.
Ekki fagnað of snemma þó að
fleiri ákvarðanir séu eftir
Varðandi fyrirhugaðan fund í
dag með borgarstjóra segir Sie-
wert að Alcoa vilji fá upplýsingar
frá fyrstu hendi um stöðu mála inn-
an Reykjavíkurborgar.
„Við höfum verið að fylgjast með
fréttum um borgarstjórnina og vilj-
um fá að kynnast sjónarmiðum
borgarstjóra. Líkt og á öðrum
fundum sem við eigum munum við
fara fram á stuðning við okkar
áform. Við viljum að verkefnið nái
fram að ganga eins hratt og mögu-
legt er. Alcoa hefur tekið sína
ákvörðun í málinu en eftir er að
taka ýmsar ákvarðanir hér á landi,
sem við viljum afla okkur upplýs-
inga um. Til þessa höfum við orðið
varir við mikinn stuðning við okkar
áform en á endanum þarf sam-
þykki íslenskra yfirvalda, bæði Al-
þingis og eigenda Landsvirkjunar.
Við viljum fá upplýsingarnar frá
fyrstu hendi til að öðlast betri
skilning á stöðunni,“ segir Siewert.
Íbúar Fjarðabyggðar efndu til
fagnaðar sl. föstudagskvöld ásamt
fleiri Austfirðingum þegar tíðindin
frá stjórn Alcoa bárust um að ráð-
ast ætti í byggingu ál-
vers í Reyðarfirði.
Aðspurður hvort hann
telji að Austfirðingar
hafi fagnað of
snemma telur Siewert
svo ekki vera.
„Við vitum sem er
að eftir er að taka
fleiri ákvarðanir áður
en framkvæmdir við
álverið eiga að hefj-
ast. Við skiljum hins
vegar vel sjónarmið
Austfirðinga. Þeir
hafa meðal annars þá
reynslu að áform um
álver Norsk Hydro
voru langt á veg komin þegar fyr-
irtækið hætti við. Líklega hefur
það verið léttir fyrir íbúa Fjarða-
byggðar að heyra fréttirnar af Al-
coa og ég skil vel að þeir hafi efnt
til fagnaðar. Vonandi verða fleiri
tilefni til slíkra hátíðarhalda í fram-
tíðinni.“
Finnum mikinn stuðning
Stjórn Alcoa, sem alls er skipuð
11 manns, var einhuga í afstöðu
sinni til álvers Fjarðaáls að því
undanskildu að fulltrúi samtakanna
World Wildlife Fund í Bandaríkj-
unum sat hjá við atkvæðagreiðsl-
una. Aðspurður hvað hafi ráðið
mestu um ákvörðun stjórnarinnar
segir Siewert mörg atriði hafa
komið þar til. Eitt hið mikilvægasta
hafi þó verið hve hratt og vel samn-
ingaviðræður við Íslendinga hafi
gengið. Samningamenn Alcoa hafi
komið því vel til skila til stjórn-
arinnar og lýst aðdáun og ánægju
með allar aðstæður á Íslandi. Til
samanburðar nefnir Siewert að Al-
coa hafi ekki enn tekið loka-
ákvörðun um verkefni í Kína sem
fyrst var farið að skoða fyrir sjö ár-
um.
„Við erum ákaflega ánægðir með
gang málsins hér. Stjórnin fékk
góðar upplýsingar um stjórnmála-
ástandið og alla löggjöf, sem í raun
er mjög ströng, ekki síst hvað varð-
ar umhverfismálin. Það hafði einn-
ig sitt að segja að hér hafði talsverð
vinna farið fram vegna áforma
Norsk Hydro. Við höfum fundið
fyrir miklum stuðningi Íslendinga,
bæði úr röðum almennings og
stjórnmálamanna,“ segir Siewert.
Fjarðaál sf. áformar að hefja
byggingu álvers eftir tvö ár. Að-
spurður hvort hann reikni með
aukinni andstöðu og baráttu um-
hverfisverndarsinna á þeim tíma
segir Siewert fyrirtækið gera það.
Af þeim sökum sé ætlunin að starfa
meira með fulltrúum þeirra og
koma upplýsingum á framfæri um
hvernig álverið verði starfrækt.
Starfsmenn Alcoa
áhyggjufullir
Stjórnarmenn Alcoa ræddu fyrir
helgi ekki einungs um álverið á Ís-
landi heldur ekki síst um neikvæða
afkomu fyrirtækisins
og áform um sam-
drátt í rekstri. Liggur
þannig fyrir að segja
upp átta þúsund
starfsmönnum, en alls
starfa um 127 þúsund
manns hjá fyrirtækj-
um Alcoa í 38 löndum.
Þegar Siewert er
spurður hvort tíðindi
af nýju álveri á Ís-
landi hafi ekki áhrif á
starfsmenn Alcoa sem
eiga jafnvel von á
uppsagnarbréfi á
árinu, ekki síst í
Bandaríkjunum, segir
hann þá skiljanlega vera áhyggju-
fulla. Þeim sé þó vel kunnugt um
erfitt rekstrarumhverfi. Í Banda-
ríkjunum hafi þurft að loka nokkr-
um álverum á síðustu árum sem
hafi misst samkeppnishæfni sína
sökum of mikils rekstrarkostnaðar,
einkum óviðráðanlegs orkuverðs.
Siewert segir að viðhorf starfs-
manna eigi eftir að koma betur í
ljós þegar álverið verður komið í
framleiðslu árið 2007. Þá muni
skýrast betur hvort og hvaða álver-
um Alcoa hafi verið lokað.
Þegar tilkynnt var um ákvörðun
stjórnar Alcoa var haft eftir Alain
Belda aðalforstjóra að Fjarðaáli
væri ætlað lykilhlutverk í auknum
umsvifum Alcoa í álframleiðslu í
framtíðinni. Spurður nánar út í
þessi ummæli forstjórans segir
Siewert að til standi að notast við
fullkomnustu framleiðslutækni sem
völ sé á. Rafskaut verði ekki fram-
leidd á staðnum, heldur flutt inn,
tryggja eigi að ekkert frárennsl-
isvatn komi frá álverinu og meng-
andi úrgangur, til dæmis kerbrotin,
verði ekki urðaður við Reyðarfjörð
heldur fluttur úr landi. Öllum þess-
um aðgerðum sé ætlað að draga
sem mest úr umhverfisáhrifum ál-
versins.
Íslendingar ganga fyrir í störf
Siwert segir fyrirtækið allan
tímann hafa haft það markmið að
láta Íslendinga ganga fyrir í þau
störf sem álverið skapi. Það hafi
gefist vel hjá Norðuráli á Grund-
artanga og Alcan í Straumsvík.
Fyrirtækið muni reka metn-
aðarfulla starfsmannastefnu, en
ekki sé heldur útilokað að síðar
meir verði starfsmönnum gefinn
kostur á að kynnast álverum Alcoa
annars staðar.
Sem kunnugt er átti ítalska
verktakafyrirtækið Impregilo
lægsta boð í gerð stíflu og að-
rennslisganga Kárahnjúkavirkj-
unar. Aðspurður segir Siewert að
Alcoa hafi litla sem enga reynslu af
því að starfa náið með Impregilo.
Hann þekki ekki mikið til fyrirtæk-
isins en starfsmenn Alcoa á Ítalíu
beri því vel söguna. Það sé þó alfar-
ið hlutur Landsvirkjunar að semja
við Ítalana og Alcoa muni ekki hafa
nein afskipti í þeim efnum.
Talið berst næst að raf-
orkusamningnum við Lands-
virkjun, sem samþykkt hefur verið
að undirrita í byrjun febrúar ef allt
gengur eftir. Siewert segir fyr-
irtækið geta verið sátt við orku-
verðið en samningamenn Lands-
virkjunar hafi vissulega verið
erfiðir viðureignar. Sökum legu
landsins hafi Landsvirkjun ákveðið
forskot umfram sambærilegar
orkuveitur á meginlandi Evrópu.
Ekki sé t.d. fýsilegur kostur fyrir
Alcoa í dag að semja um raf-
orkuverð í Noregi. Orkuverðið hér
sé áreiðanlega ekki hið ódýrasta í
heimi en um leið ekki hið dýrasta.
„Við erum þarna einhvers staðar
um miðja vegu,“ segir Siewert og
brosir en mikil leynd hefur ávallt
hvílt yfir orkuverði í samningum
Landsvirkjunar til stóriðju.
Frekari fjárfestingar?
Alcoa á stóran hlut í Elkem, sem
er meðal helstu eigenda Járn-
blendiverksmiðjunnar á Grund-
artanga. Aðspurður hvort Alcoa
muni fjárfesta enn frekar í stór-
iðjuverkefnum hér á landi segir
Siewert engin sérstök áform uppi
um það. Aldrei sé þó hægt að úti-
loka það þegar álverið verði komið
í gang. Þannig sé mögulegt að Al-
coa fjárfesti með einhverjum hætti
í fyrirtækjum á Austurlandi sem
starfi í tengdum iðnaði eða þjón-
ustugreinum. Fjarðaál muni í öllu
falli eiga mikil viðskipti við verk-
taka og þjónustufyrirtæki í grennd
við álverið.
Gæti orðið dýrasta
álverið í sögu Alcoa
Jake Siewert
Alcoa er stærsti álfram-
leiðandi heims en hefur
ekki reist nýtt álver í ein
20 ár. Fulltrúar fyrir-
tækisins eru enn á ný
staddir hér á landi, m.a.
til viðræðna við Lands-
virkjun og borgarstjóra
Reykjavíkur. Björn Jó-
hann Björnsson ræddi
við Jake Siewert, aðal-
talsmann Alcoa, og
komst m.a. að því að
fyrirtækið útilokaði ekki
frekari fjárfestingar
hér á landi.
AÐALTALSMAÐUR Alcoa,
Jake Siewert, er tæplega
fertugur New York-búi,
heitir fullu nafni Richard L.
Siewert. Hann hefur verið yf-
irmaður almannatengsla- og
kynningardeildar fyrirtæk-
isins frá því í október árið
2001. Kom hann beint til Al-
coa frá Hvíta húsinu í Wash-
ington þar sem hann var
meðal helstu talsmanna í tíð
ríkisstjórnar Bills Clintons
Bandaríkjaforseta. Ferilinn í
Washington hóf hann árið
1991 sem kynningarstjóri
samtaka ríkisstjóra Demó-
krataflokksins.
Siewert útskrifaðist úr
Yale-háskóla árið 1986 með
gráðu í hugvísindum og
stundaði laganám við Berke-
ley-háskólann í Kaliforníu.
Meðal helstu
talsmanna
Hvíta hússins
í tíð Clintons
Tölvuunnin mynd af fyrirhuguðu álveri Alcoa, Fjarðaáli, í Reyðarfirði.
bjb@mbl.is