Morgunblaðið - 22.01.2003, Blaðsíða 40

40 MIÐVIKUDAGUR 22. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
Í BRÉFI til Morgunblaðsins hinn 19.
janúar spyr Ingi Fjalar Magnússon
nokkurra spurninga um rekstur lág-
fargjaldafélagsins Iceland Express.
Hann spyr um ábyrgð á því að hann
fái þá flugþjónustu sem hann hefur
borgað fyrir og hvað gerist ef flugvél
seinkar eða ferð fellur niður.
Um ábyrgð og skyldur gagnvart
farþegum Iceland Express gilda ná-
kvæmlega sömu reglur og hjá öðrum
áætlunarflugfélögum. Breska flug-
rekstrarfélagið Astraeus annast flug-
ið og tekur á sig allar þær skyldur
sem því fylgja. Líkt og hjá öðrum
flugfélögum er séð fyrir farþegum ef
til seinkunar kemur. Iceland Express
leggur ennfremur áherslu á að halda
farþegum vel upplýstum í slíkum til-
fellum og er með eigin starfsmenn á
þeim flugvöllum sem félagið flýgur til.
Þar sem Astraeus rekur fimm Boeing
737 þotur, þá getur félagið brugðist
við með skjótum hætti ef til bilunar
kemur. Allar nánari upplýsingar um
ábyrgð og skilmála Astraeus og Ice-
land Express er að finna á vefsíðunni
www.icelandexpress.is.
Iceland Express hefur gert lang-
tíma samning við Astraeus um flug-
reksturinn og tryggt sér þjónustu fé-
lagsins með fyrirframgreiðslum.
Rekstrarhorfur Iceland Express eru
afar góðar og undirtektir viðskipta-
vina fyrstu vikuna sýna mikla eftir-
spurn eftir þessum valkosti í milli-
landaflugi.
Ingi Fjalar segir áhyggjur sínar
m.a. byggjast á fullyrðingum Vil-
hjálms Bjarnasonar í Morgunblaðs-
grein um að fjöldi flugfélaga og ferða-
skrifstofa hafi á undanförnum árum
,,boðað fagnaðarerindi um lággjalda-
ferðir til útlanda, en endað í gjald-
þroti“. Þarna er fullyrt um of, því að-
eins tveir aðilar hafa boðið lág
fargjöld í millilandaflugi. Annar
þeirra var Go, sem ekki varð gjald-
þrota heldur hætti næturflugi og sá
sér ekki fært að fljúga lengur til Ís-
lands. Hinn aðilinn var Samvinnu-
ferðir-Landsýn, sem stóð fyrir ,,Flug-
frelsi“ í leiguflugi með júmbóþotum.
Meðalfargjöld í þessu flugi voru mjög
lág, sem aftur kallaði á háa sætanýt-
ingu á þessum 470 sæta vélum. Þær
áætlanir gengu ekki eftir, m.a. vegna
þess að brottfarir voru aðeins einu
sinni til tvisvar í viku. Iceland Ex-
press flýgur hins vegar daglega, not-
ast við afar hagkvæma flugvélar-
stærð og byggir rekstraráætlanir á
raunhæfum meðalfargjöldum og
sætanýtingu. Samanburður í þessum
efnum er því agljörlega óraunhæfur.
ÓLAFUR HAUKSSON,
talsmaður Iceland Express.
Réttindi flugfarþega
Frá Ólafi Haukssyni
GRÍGORÍ Paskó situr í fangelsi
dæmdur fyrir að ljóstra upp um losun
rússneska flotans á kjarnorkuúr-
gangi.
Árið 1993 starf-
aði Grígorí Paskó
sem fréttamaður
fyrir Orrustu-
vaktina (Boyev-
aya Vakhta), mál-
gagn Kyrra-
hafsflota Rúss-
lands. Það ár tók
hann upp kvik-
mynd sem sýndi
rússneskt herskip losa kjarnorkuúr-
gang í Japanshaf. Sú mynd, sem hét
‘Sérlega hættulegt svæði’, var síðar
sýnd á japanskri sjónvarpsstöð og í
sjónvarpi í Rússlandi. Í þessari mynd
og ýmsum greinum sem Grígorí
Paskó skrifaði fyrir Orrustuvaktina
sýndi Paskó fram á hættuna sem staf-
aði af kjarnorkuúrgangi í rússneska
flotanum. Úrganginum var hent í sjó-
inn nærri borginni Vladívostok og
ógnaði íbúum strandhéraða Rúss-
lands, en einnig íbúum Japan og ann-
arra þjóða í nágrenninu.
Í nóvember 1997 var Paskó hand-
tekinn af öryggislögreglu Rússlands
og ákærður fyrir landráð og njósnir.
Réttað var yfir honum í herdómstóli,
sem dæmdi hann sekan um að hafa
misnotað sér opinbera stöðu sína.
Amnesty International lýsti yfir al-
varlegum áhyggjum sínum vegna
málsmeðferðarinnar. Paskó áfrýjaði
máli sínu og það gerðu saksóknarar
einnig.
Árið 2001 hófust ný réttarhöld yfir
Paskó, sem enn standa yfir. Enn á ný
ákærðu saksóknarar hann fyrir land-
ráð og njósnir, og í desember það ár
var hann dæmdur í fjögurra ára fang-
elsi fyrir þær sakir að láta erlendum
fréttamanni í té upplýsingar sem
sköðuðu bardagagetu Kyrrahafsflot-
ans. Paskó afrýjaði þeim úrskurði,
sem og ákæruvaldið. Grígorí Paskó
situr nú í gæsluvarðhaldi, uns ákvörð-
un hefur verið tekin um áfrýjun á máli
hans.
Það sem gerir mál Paskó eftirtekt-
arverðara er að athæfi hans var í full-
komnu samræmi við stjórnarskrár-
ákvæði Rússnesku stjórnarskrár-
innar, sem segir að: „Það brýtur í
bága við stjórnarskrá Rússlands að
leyna upplýsingum um ástand um-
hverfisins, eða atburði og hamfarir
sem stofna mannslífum í hættu...“
Þær upplýsingar, sem Paskó lét fjöl-
miðlum í té varða einhverja alvarleg-
ustu ógn við umhverfið, gáleysislega
losun kjarnorkuúrgangs. Athæfi
Paskó samræmdist því ekki aðeins
fyllilega ákvæðum rússnesku stjórn-
arskrárinnar. Segja má að hann hefði
brotið gegn stjórnarskránni ef hann
hefði ekki upplýst um þetta athæfi
rússneska flotans.
Þann 23. janúar næstkomandi
verður tekin fyrir beiðni Paskó um
lausn úr fangelsi, en síðasta desember
hafði hann afplánað tvo þriðju af dómi
sínum. Samkvæmt rússneskum lög-
um eiga menn rétt á að losna úr fang-
elsi að slíkum tíma loknum hafi hegð-
un þeirra í fangelsi verið viðunandi.
Ástæða er til að hvetja fólk til að
leggja Grígorí Paskó lið. Hægt er að
hjálpa honum með því að senda bréf
til forseta Rússlands, en uppsetningu
á slíku bréfi er að finna á heimasíðu
Amnesty International. Vefslóðin er:
http://web.amnesty.org /web/
content.nsf/pages/gbrpasko
TORFI JÓNSSON,
félagi í Íslandsdeild
Amnesty International.
Refsing án glæps
Frá Torfa Jónssyni
Torfi Jónsson