Morgunblaðið - 16.02.2003, Blaðsíða 31

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. FEBRÚAR 2003 31
Kringlan 6 - Stóri Turn - 550 2000 www.sphverdbref.is
Besta ávöxtun skuldabréfasjóða 2002
Skuldabréfasjóður SPH Verðbréfa, skv. Lánstrausti hf.
13,2%
35. LANDSFUNDUR SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS
27. - 30. MARS 2003
Málefnanefndir Sjálfstæðisflokksins halda á næstu
dögum opna fundi í Valhöll, þar sem drög að
ályktunum 35. landsfundar flokksins, sem haldinn
verður 27.-30. mars nk., verða kynnt og rædd.
Fundirnir eru opnir öllum sjálfstæðismönnum
og eru fundartímar sem hér segir:
Mánudagur 17. febrúar
Kl. 17.15 Iðnaðarnefnd
Kl. 17.15 Réttarfars- og stjórnskipunarnefnd
Þriðjudagur 18. febrúar
Kl. 17.15 Fjölskyldunefnd
Kl. 17.15 Íþrótta-, æskulýðs- og tómstundanefnd
Kl. 17.15 Sveitarstjórnar- og byggðanefnd
Kl. 17.15 Vinnumarkaðsnefnd
Kl. 17.15 Vísindanefnd
Miðvikudagur 19. febrúar
Kl. 17.15 Ferðamálanefnd
Kl. 17.15 Menningarnefnd
Kl. 17.15 Skóla- og fræðslunefnd
Kl. 17.15 Trygginganefnd
Fimmtudagur 20. febrúar
Kl. 17.15 Efnahagsmálanefnd
Kl. 17.15 Húsnæðisnefnd
Kl. 17.15 Landbúnaðarnefnd
Kl. 17.15 Nefnd um málefni eldri borgara
Kl. 17.15 Skattanefnd
Kl. 20.00 Umhverfisnefnd
Kl. 20.00 Viðskipta- og neytendanefnd
Föstudagur 21. febrúar
Kl. 17.15 Heilbrigðisnefnd
Kl. 17.15 Jafnréttisnefnd
Kl. 17.15 Samgöngunefnd
Kl. 17.15 Upplýsingatækninefnd
Fimmtudagur 27. febrúar
Kl. 17.15 Orkunefnd
Kl. 17.15 Sjávarútvegsnefnd
Kl. 17.15 Utanríkisnefnd
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN
sími 515 1700 www.xd.is
HAFÐU ÁHRIF
Á STEFNUNA
MAÐUR heyrir stundum þær
raddir að tónleikaformið sé gengið
sér til húðar, því þau tónverk sem þar
eru flutt fáist keypt á plötum í ennþá
betri og áhrifameiri flutningi, og
hlustunartímanum ráði maður auk
þess sjálfur. Örugglega er g-moll-sin-
fónía Mozarts og jafnvel píanókons-
ert nr. 1 eftir Beethoven verk sem
unnendur klassískrar tónlistar eiga
greiðan aðgang að á plötum. En
flutningur tónlistar á nákvæmlega
sama tíma sem áheyrandinn upplifir
hana verður ekki endurtekinn og því
er eftirvæntingin eftir því einstaka
sem maður veit ekki hvernig gengur
sú æð sem flytur tónleikaforminu
nýtt líf og hvert tónverk gengur þar í
nýja lífdaga. Ef fólk vill ekki mæta
því óvænta, vill vera 100% öruggt
með flutning, þá fer það ekki á tón-
leika, en fer þá um leið mikils á mis að
mínu mati. Í stórfenglegum frönsk-
um sjónvarpsþætti, Píanósnillingar,
sem ríkissjónvarpið tók til sýningar
nýverið, lýsti Arthur Rubinstein í við-
tali merkingu tónleika og um leið því
beina sambandi áheyrenda og flytj-
enda sem þar myndast. Hann sagði
m.a.: „Ég fer inn á tónleikasviðið með
örlítið hraðari hjartslátt sem skapast
af efanum um hvernig til takist. Þessi
litli efi er eingöngu til góðs, hann
tryggir að ég nálgast tónverkið á nýj-
an hátt og áheyrandinn upplifir vissa
dulúð um leið og verkið verður nýtt
fyrir mér í hvert skipti.“ Ennfremur:
„Ég er sannfærður um að á tónleik-
um er það ekki eingöngu það sem
heyrist sem skiptir máli, heldur
straumurinn sem við (flytjendur)
sendum áheyrendum. Þess vegna
koma svo margir á tónleika í stað
þess að hlusta á plötu á inniskónum
heima, það gerir gæfumuninn að
komast í þetta nána
samband eins og að
tengjast loftneti.“
Þessi lífsskoðun Rub-
insteins svarar að
hluta til spurningunni
um hvert gildi og
hvaða tilgangi það
þjóni að verja miklum
tíma og fyrirhöfn í að
æfa og leika verk af
vinsældalista unnenda
sígildrar tónlistar.
Fyrirhöfnin er ómaks-
ins virði því tónleikarn-
ir eru einstakir,
reynsla sem hljóm-
sveitin og áheyrendur
eiga saman út af fyrir sig og aldrei
verður endurtekin eins. Síðan verður
það einstaklingsbundið hvernig þessi
einstæða reynsla snertir hug og til-
finningar og að því leyti er mín
reynsla einstæð og engir tveir öðlast
nákvæmlega sömu reynslu, og þann-
ig er því varið með alla aðra gagnrýn-
endur einnig. Mín reynsla var mjög
góð. Schubert var að stæra sig við
Rossini tæplega tvítugur að ekki væri
mikið mál að semja óperuforleiki eins
og Rossini var orðinn frægur fyrir.
Enda tókst honum það býsna vel eins
og Forleikurinn í D-dúr sannar, ann-
ar tveggja sem samdir voru af þessu
tilefni. Schubert byrjar með sínum
ljúfsára brag og dregur moll-litinn
fram í tónavefnum. Í miðhluta verks-
ins er galsinn tekinn við og Rossini-
stælingin hvað mest áberandi. Þar
hefðu hraðleiknar tónhendingar mátt
vera skýrar mótaðar af flytjendum.
Návist hins leikræna birtist í kröftug-
um veiðihornum. Dramatíkin nær svo
hámarki í lokin með þróttmiklu tutti
og pákudyn. Verkið var í heild hressi-
legt og glettið. Beethoven var tvítug-
ur þegar hann samdi sinn fyrsta pí-
anókonsert, sem var í þeirri vinsælu
tóntegund C-dúr. Hann naut þess að
hafa bæði samið verkið og geta einnig
frumflutt það. Það var ljóst að hinn
rúmversk-ungverski Aladár Rácz
naut þess einnig að leika einleik á pí-
anóið með hljómsveitinni og tókst að
hrífa áheyrendur með sér í þeirri
gleði. Aladár lýsti í útvarpsviðtali ný-
verið að það væri sér mikil tilhlökkun
að leika þennan konsert,
því þetta hefði verið
fyrsti píanókonsertinn
sem hann lék opinber-
lega. Aladár er mjög
góður píanóleikari með
smitandi leikgleði. Kad-
ensa Beethovens, sem
mun hafa verið nr. 3, var
hrífandi vel flutt. G-dúr-
sónata eftir Scarlatti í
tindrandi flutningi voru
þakkir hans fyrir kröft-
ugt klapp hrifinna
áheyrenda. Ekki er
amalegt fyrir okkur öll
að þvílíkur píanóleikari
skuli starfa á Húsavík.
Mitt í lífsins hremmingum og fjórum
árum fyrir andlát sitt, 1787, samdi
Mozart þá sinfóníu í g-moll sem sætt
hefur ærið misjafnri meðferð á tutt-
ugustu öldinni. Stef hennar og hlutar
tengdir ýmsu því sem þessari dá-
semdartónlist er vart samboðið.
Töfra sína á sinfónían örugglega að
einhverju leyti að þakka því hve stutt
taugin er á milli tregans og gleðinnar,
þar sem stundum jafnvel bein or-
sakatengsl skapast. Svo eru þessi
ótrúlegu smáatriði sem vega svo
þungt, eins og langi tónninn í óbóinu
þegar aðalstefið er endurtekið, og
töfrahljómurinn í upphafi andante-
þáttar sem rís frá einum tóni og
strengjaraddir læðast inn hver af
annarri og mynda að lokum ólýsan-
legt dulúðugt litaraf, í einfaldleika
samt. Guðmundur Óli náði að stilla
liðið sitt saman þannig að dregin var
hver lína með fallegum litum og sam-
fellunni, heildarmyndinni, haldið í
áhrifamiklum flutningi. Klarinettan
var í uppáhaldi Mozarts og Björn
Leifsson lék gullfallega mörg stef
sem eru mikilvægir þræðir í þessu
magnaða verki. Ég held satt best að
segja að efinn sem ég vitnaði í hjá
Rubinstein sé oft lykillinn að töfrum
eins og þeim sem þarna var beitt. Lif-
andi tónleikar hjá Sinfóníuhljómsveit
Norðurlands; enn einn vitnisburður
um listrænan árangur, þrátt fyrir að
hljómsveitin eigi sér ekki enn fastan
samastað.
Hraðari hjartsláttur
TÓNLIST
Glerárkirkja
Flytjendur: Sinfóníuhljómsveit Norður-
lands og Aladár Rácz, einleikari á píanó.
Stjórnandi: Guðmundur Óli Guðmunds-
son. Fluttur var Forleikur í ítölskum stíl í
D-dúr eftir Schubert, Píanókonsert nr. 1 í
C-dúr eftir Beethoven og Sinfónía nr. 40 í
g-moll eftir Mozart. Sunnudaginn 9. febr-
úar.
SINFÓNÍUTÓNLEIKAR
Jón Hlöðver Áskelsson
Aladár Rácz
NÁMSKEIÐ í PowerPoint
hefst 5. mars. Unnin verða
verkefni með texta, myndum,
hljóði og hreyfimyndum. Far-
ið í frágang og prófaðir mis-
munandi möguleikar, m.a.
búnar til skjávarpasýningar,
vefsíður og lifandi hreyfi-
myndir.
Kennari Sigurbjörg Jó-
hannesdóttir, myndlistarmað-
ur og kennari við LHÍ.
Guja Dögg Hauksdóttir,
arkitekt og kennari í arkitekt-
úr og miðlun, heldur fyrir-
lestranámskeið 18. mars, sem
nefnist Reykjavík: hugsuð,
byggð.
Á námskeiðinu verður
dregin upp mynd af höfuð-
borg Íslendinga í ljósi hug-
myndafræði og byggingarlist-
ar. Borgarmynd Reykjavíkur
verður rannsökuð og hún
spegluð við þróun annarra
borga erlendis.
Námskeið
hjá LHÍ
Í KJÖLFAR fimm ára starfstíma-
bils Carnegie Art Award hefur verið
ráðist í umfangsmiklar breytingar á
framkvæmd þessa myndlistarvið-
burðar. Frá og með haustinu 2003
verður Carnegie Art Award-sýning-
in opnuð annað hvert ár, en ekki á
hverju ári eins og tíðkast hefur til
þessa. Þá verða sýningar uppi um
tveggja mánaða skeið á hverjum
sýningarstað og við það fá verk þátt-
takenda í sýningunni aukna athygli.
Þá er ráðgert er að skipuleggja mál-
þing og leiðsagnir í tengslum við
hverja sýningu, auk þess em hægt
verður að setja sýninguna upp á
fleiri stöðum en hingað til.
Carnegie-verðlaunin verða tvö-
földuð þannig að í heild sinni verður
verðlaunaupphæðin alls 2,1 milljón
sænskra króna. Fyrstu verðlaun
verða 1 milljón skr., önnur verðlaun
600 þús. sk. og þriðju verðlaun 4.000
þús. skr. Að auki verður styrkur að
upphæð 100 þús. skr. veittur ungum
myndlistarmanni á sýningunni. Þá
verður leiðandi aðila á vettvangi
myndlistar boðið að taka þátt í síðari
fundi dómnefndar, þegar ákveðið er
hverjir skuli hljóta myndlistarverð-
laun og styrk.
Farið verður að vinna eftir þess-
um nýju breytingum í kjölfar opn-
unarinnar á sýningunni í október nk.
á Listaakademíunni í Stokkhólmi.
Um breytingarnar segir Lars
Nittve, formaður dómnefndar: „Við
þær verður enn augljósara hve mikla
þýðingu Carnegie Art Award hefur
fyrir norræna listmálara, og raunar
fyrir allt myndlistarlíf á Norðurlönd-
um. Skipulagið var gott fyrir, en
verður enn betra.“
Carnegie Art Award-sýningin
2002 stendur nú yfir í Victoria Miro
Warehouse í Lundúnum og verður
þar til 9. mars. Á þessu sýningar-
tímabili hefur sýningin verið sett
upp í Reykavík, Osló og Kaup-
mannahöfn, á eftir að fara til Hels-
inki en henni lýkur í Gautaborg í
maí.
Breytingar á Carnegie
Art-verðlaununum
Alltaf á þriðjudögum