Morgunblaðið - 05.04.2003, Blaðsíða 8
FRÉTTIR
8 LAUGARDAGUR 5. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Bévaðir pjakkarnir, hvað gerum við nú, Össi litli? Þeir eru búnir að lofa öllu
sem hægt er að lofa.
Íslenskukennsla á vinnustöðum
Námið tengist
raunveruleika
STOFNUN VigdísarFinnbogadóttur íerlendum tungu-
málum við Háskóla Íslands
stendur fyrir málþingi um
árangursríka íslensku-
kennslu á vinnustöðum í
dag klukkan 10 til 13. Mál-
þingið verður í Odda, Há-
skóla Íslands, stofu 101.
Birna Arnbjörnsdóttir er í
forsvari fyrir málþingið.
– Hvert er tilefnið?
„Þetta málþing er hugs-
að sem innlegg okkar í um-
ræðuna sem fylgt hefur til-
komu nýrrar reglugerðar
um skilyrði fyrir búsetu-
leyfi sem tók gildi 23. jan-
úar sl. og segir m.a. að um-
sækjandi um búsetuleyfi
skuli hafa sótt námskeið í
íslensku fyrir útlendinga,
að lágmarki samtals 150 stundir.
Við vonum að umræðan og okkar
innlegg verði stjórnvöldum hvatn-
ing til að taka virkari þátt í að
koma menntunarmálum nýbúa í
betra horf. Öll umræða um ís-
lenskukennslu nýbúa hefur verið
mjög neikvæð en minna talað um
það sem vel hefur verið gert. Við
ætlum að reyna að bæta úr því. Til
eru námskrár í kennslu íslensku
sem annars máls fyrir grunnskóla,
framhaldsskóla og fullorðna sem
eru mjög framsæknar og nú eru
35 kennarar í mastersnámi í
menntun tvítyngdra barna í
Kennaraháskólanum. Námskrár
duga þó skammt ef þeim er ekki
fylgt eftir með þjálfun og fjár-
magni. Samtök atvinnulífsins hafa
stutt dyggilega við íslensku-
kennslu á vegum fyrirtækja og
Fjölmenning ehf. hefur kennt yfir
1.000 manns í 30 fyrirtækjum um
land allt starfstengda íslensku
með miklum og góðum mælanleg-
um árangri. Þetta starf hefur vak-
ið athygli erlendis því Ingibjörg
Hafstað, sem verður með innlegg
á ráðstefnunni, hefur kynnt rann-
sóknir okkar á þessu námi í sam-
starfshópi á vegum Evrópsku
tungumálastöðvarinnar í Graz í
Austurríki en sá hópur kemur
hingað í haust til að kynnast
kennslunni nánar. Þá hefur okkur
verið boðið til Danmerkur á næsta
ári til að kynna starfstengt tungu-
málanám en Danir eru að skoða
þessa kosti í kennslu innflytjenda
þar í landi. Þá er farið í gang þró-
unar- og rannsóknarstarf á námi
og kennslu beygingarmála sem
erlendra mála í Háskólanum sem
byggt er á rannsóknum á íslensku
og þróun íslenskukennslu á Net-
inu.“
– Hvað er árangursrík íslensku-
kennsla á vinnustöðum?
„Starfstengd tungumála-
kennsla er mun hnitmiðaðri en al-
menn tungumálakennsla. Inni-
hald kennslunnar er
starfsvettvangurinn og námsefnið
og kennslan eru byggð á þarfa-
greiningu og mati á þörfum hvers
hóps fyrir sig. Námið tengist því
raunveruleika og þörfum nem-
enda beint. Að auki
hafa nemendur tæki-
færi til að nota tungu-
málið á vinnustaðnum
og þá eru innlendir
starfsmenn virkjaðir til
að taka þátt í að þjálfa fólkið í ís-
lensku. Margir halda að hér sé um
einhverja takmarkaða íslensku að
ræða en svo er alls ekki heldur
gefast mun fleiri tækifæri og betri
aðstæður til að æfa málið. Starfs-
umhverfið batnar og fólk fer að
treysta sér betur til að nota málið
utan vinnunnar.“
– Hverjir taka til máls?
„Erindi mitt fjallar um þróun-
ar- og rannsóknarstörf hjá Fjöl-
menningu og í Háskólanum. Ingi-
björg Hafstað forstjóri
Fjölmenningar ehf. mun tala um
starfstengdu námskeiðin og ár-
angurinn. Skúli Thoroddsen for-
stöðumaður Miðstöðvar símennt-
unar á Suðurnesjum mun tala um
framkvæmd námskeiða, Svavar
Svavarsson framleiðslustjóri
Granda hf. mun lýsa reynslu
þeirra í Granda af menntun starfs-
manna þeirra og Monika Cetko
starfsmaður Granda hf. ætlar að
tala um reynslu af þátttöku í
starfstengdri íslenskukennslu.“
– Hvað ætlið þið að leysa?
„Við ætlum okkur að benda á að
það er ýmislegt jákvætt að gerast
í íslenskukennslu fyrir útlendinga
og reyna að snúa þessari nei-
kvæðu umræðu upp í málefnalega
umfjöllun um þróun náms og
kennslu íslensku sem annars
máls. Við erum með spennandi
þróunar- og rannsóknarverkefni í
gangi, bæði í Háskólanum og hjá
Fjölmenningu. Nýtt námsefni er
að koma út, nú síðast kennslubók
fyrir fullorðna byrjendur og
skemmtileg málfræðibók fyrir
börn. Fjölmenning vinnur nú
námsefni fyrir ólæsa. Foreldra-
félag tvítyngdra barna hefur feng-
ið stuðning frá menntamálaráðu-
neytinu til að þróa
móðurmálskennslu fyrir tvítyngd
börn, sem er forsenda góðrar ís-
lenskukunnáttu. Í
Kennaraháskólanum
eru 35 kennarar í mast-
ersnámi að gera rann-
sóknir á námsfram-
vindu tvítyngdra
barna. Íslenskt vefsetur við Há-
skóla Íslands er að þróa íslensku-
kennslu á Netinu í samvinnu við
sendikennara í íslensku erlendis
og Stofnun Sigurðar Nordals og
þar eru framhaldsnemar að vinna
skemmtilegar rannsóknir á
hvernig fullorðnir læra erlend
tungumál, sérstaklega beygingar-
mál og þróa nýjar kennsluaðferðir
á Netinu.“
Birna Arnbjörnsdóttir
Birna Arnbjörnsdóttir er fædd
1952 í Keflavík. Stúdent frá ML
og BA í ensku frá HÍ. MA frá
Reading-háskóla og doktor í
málvísindum frá Texasháskól-
anum í Austin. 1988–2000 pró-
fessor og skorarformaður í
kennaradeild í nýbúafræðslu við
Notre Dame í New Hampshire.
1990–2000 kennari í málvís-
indum við Ríkisháskólann í NH.
Nú lektor í kennslufræði og
rannsóknum erlendra tungu-
mála við enskuskor HÍ og stjórn-
arformaður í Vefsetri HÍ um ís-
lenskt mál og menningu. Gift
Patrick Thomas verkfræðingi og
eru börnin fjögur.
Minna talað
um það sem
vel er gert
blómstrandi páskar
299kr.
Blómstrandi
páskagreinar, 2 stk.
99kr.
Ís & málsháttarpáskaegg
(aðeins í Sigtúni og Akureyri)
699kr./stk.
Páskabegoníur
699kr./stk.
Páskakrýsi
399kr./stk.
Páskaliljur í potti &
Mónu páskaegg
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
B
LO
2
07
26
04
/2
00
3